Nasiona konopi zwalczają stany zapalne i chronią układ krążenia

Konopie siewne (Cannabis sativa L.) od tysięcy lat wykorzystywano głównie jako źródło wysokiej jakości, trwałych włókien, z których wytwarzano m.in. żagle łodzi, dywany, papier i odzież. Konopie najprawdopodobniej pochodzą z Himalajów, skąd zostały sprowadzone na Bliski Wschód i do Europy przez Aryjczyków i Krzysztofa Kolumba. Obecnie nasiona konopi wykorzystuje się także jako pokarm i do celów leczniczych. Czołowymi producentami konopi i otrzymywanych z nich produktów są obecnie Chiny, Rumunia i Australia¹.

Konopie zwalczają stany zapalne

Przewlekły stan zapalny jest jednym z zaburzeń związanych z wiekiem i łączy się go m.in. z chorobami serca, cukrzycą i nowotworami². Wysokie spożycie kwasów tłuszczowych omega-6 w stosunku do kwasów tłuszczowych omega-3 w typowej diecie zachodniej zaburza zdrową równowagę organizmu i przyczynia się do powstawania przewlekłego stanu zapalnego o niskim nasileniu.

Całe szczęście, jest na to sposób. Ograniczenie spożywania pokarmów bogatych w kwasy omega-6, takich jak oleje roślinne i jednoczesne zwiększenie spożycia nasion konopi, które zawierają kwasy omega-6 i omega-3 w optymalnej proporcji, przyczyniać się może do zmniejszenia nasilenia stanów zapalnych w organizmie³.

Nasiona konopi zawierają ponadto rzadko występujący w pożywieniu kwas tłuszczowy omega-6, czyli kwas gamma-linolenowy (GLA), który działa silnie przeciwzapalnie. Nasz organizm przekształca GLA do kwasu dihomogamma-linolenowego (DGLA), który z kolei zakłóca zdolność kwasu arachidonowego do tworzenia prozapalnych prostaglandyn^4,5.

DGLA zawiaduje także reakcją zapalną poprzez konwersję kwasu arachidonowego do przeciwzapalnych substancji z grupy prostaglandyn (zwłaszcza PGE1)⁵. Dowody naukowe przedstawione w Journal of Clinical Immunology sugerują, że DGLA kontroluje stan zapalny także poprzez zapobieganie nadmiernemu wydzielaniu interleukiny-1 (to jedna z cytokin prozapalnych) przez monocyty⁶.

Nasiona konopii chronią układ krążenia

Dokonując metaanalizy 61 badań obserwacyjnych, obejmujących prawie 900 tysięcy dorosłych w wieku od 40 do 89 lat, naukowcy odkryli, że stosunek cholesterolu całkowitego do tzw. dobrego cholesterolu HDL jest znacznie lepszym markerem (z badań wynika, że aż dwukrotnie), pozwalającym na ocenę śmiertelności z powodu choroby niedokrwiennej serca niż sama bezwzględna ilość cholesterolu we krwi⁷.

Oznacza to, że jeśli poziom cholesterolu całkowitego wynosi 200 mg/dl, a cholesterolu HDL 65 mg/dl, to ich stosunek wynosi 3,07 – a to wskazuje na niskie ryzyko śmierci z powodu zawału serca. Dla optymalnego zmniejszenia ryzyka, stosunek cholesterolu całkowitego do HDL powinien wynosić mniej niż 3,5. Problem polega na tym, że z wiekiem poziom cholesterolu całkowitego często wzrasta, podczas gdy ilość działającej ochronnie frakcji HDL spada. Tymczasem idealny poziom HDL to ponad 50-60 mg/dl.

Według badań przeprowadzonych z udziałem ludzi, opublikowanych w European Journal of Nutrition, na stosunek cholesterolu całkowitego do frakcji HDL pozytywnie wpływa spożywanie oleju z nasion konopi.

Naukowcy donoszą, że u uczestników spożywających 28,35 g oleju z nasion konopi dziennie przez cztery tygodnie, doszło do obniżenia stosunku cholesterolu całkowitego do HDL, co zmniejszyło u nich ryzyko chorób układu krążenia – a te zajmują niechlubne pierwsze miejsce na liście przyczyn śmierci⁸.

Nasiona konopi zawierają także dużą ilość jednego z aminokwasów, argininy⁹. Jest ona prekursorem tlenku azotu, który chroni wyściełający naczynia krwionośne śródbłonek, a to właśnie jego dysfunkcje są jedną z przyczyn rozwoju miażdżycy¹⁰. Dodatkowo, naukowcy z Medical University of South Carolina (USA) zaobserwowali silny związek pomiędzy spożyciem argininy a poziomem białka C-reaktywnego (CRP), które jest markerem stanu zapalnego, wykorzystywanym m.in. w diagnostyce chorób serca.

Stwierdzili oni, że osoby, których dieta zawierała największą ilość argininy były o 30% mniej narażone na podwyższenie poziomu CRP¹¹. Inne badanie, opublikowane w Journal of Thrombosis and Haemostasis wskazało, że nasiona konopi pomagają zapobiegać powstawaniu niebezpiecznych skrzepów krwi, które uważa się za przyczynę zawałów serca i udarów.

Oprócz zmniejszenia prawdopodobieństwa wystąpienia zawału serca, nasiona konopi mogą także korzystnie wpływać na pracę serca po zawale. Częstym problemem pojawiającym się po zawale jest bowiem dalszy postęp uszkodzeń mięśnia sercowego na skutek tzw. urazu niedokrwienno-reperfuzyjnego, do którego dochodzi po przywróceniu prawidłowego napływu krwi do tkanek serca (reperfuzja) – nasileniu ulega wtedy wytwarzanie reaktywnych form tlenu, które powodują zaburzenia kurczliwości mięśnia sercowego i arytmię, a to z kolei przyczynia się do dalszego uszkodzenia serca^13,14.

Nasiona konopii łagodzą objawy egzemy

Atopowe zapalenie skóry (AZS), nazywane także egzemą, to przewlekła choroba zapalna skóry, na którą cierpi około 17 milionów dorosłych i dzieci w USA¹⁵ (w Polsce na AZS choruje 4,7-9,2% dzieci i 0,9-1,4% dorosłych. Suchość skóry i świąd są charakterystycznymi objawami tego schorzenia, a uporczywe drapanie prowadzi często do dodatkowych komplikacji, takich jak wysypka i infekcje oportunistyczne (zakażenia będące wynikiem obniżenia odporności, wywołane przez patogeny niegroźne dla osób zdrowych¹⁶.

Dzięki korzystnemu profilowi kwasów tłuszczowych i wysokiej zawartości witaminy E, nasiona konopi mogą przyczyniać się do poprawy stanu skóry u osób cierpiących na atopowe zapalenie skóry.

Aby sprawdzić wpływ oleju z nasion konopi na nasilenie objawów klinicznych atopowego zapalenia skóry, fińscy naukowcy przeprowadzili randomizowane, kontrolowane badanie krzyżowe, w którym uczestnicy przyjmowali 2 łyżki oleju z nasion konopi albo oliwy z oliwek dziennie, przez osiem tygodni, po czym przez cztery tygodnie nie stosowali żadnego leczenia.

Podczas fazy stosowania oleju z nasion konopi uczestnicy doświadczyli statystycznie istotnego spadku suchości skóry o 29,4% i zmniejszenia świądu o 39%, podczas gdy w fazie stosowania oliwy z oliwek nie zaobserwowano żadnych istotnych zmian¹⁷.

Niewiele nasion może się równać z profilem odżywczym nasion konopi, które są wyjątkowo bogatym źródłem prekursora kwasu alfa-linolenowego (ALA) i rzadko występującego kwasu gamma-linolenowego (GLA). Oba te składniki odżywcze zmniejszają stany zapalne, wzmacniają układ sercowo-naczyniowy i łagodzą objawy egzemy.

Mimo że z konopi siewnych (Cannabis Sativa L.) pozyskuje się marihuanę, zawierają one jedynie śladowe ilości tetrahydrokannabinolu (THC), czyli psychoaktywnego składnika konopi. Dlatego też nasiona konopi mogą być stałym elementem diety bez obaw o doświadczenie efektów psychoaktywnych.