Nasze magazyny
Dostaję wiele listów od Czytelników, którzy zostali poinstruowani na temat drobnej dolegliwości przez lekarza czy pielęgniarkę, ale chcieliby uzyskać tzw. drugą opinię medyczną. Wybrałem więc 13 najbardziej powszechnych problemów. Listy, które otrzymuję, brzmią zazwyczaj mniej więcej w ten sposób:
Drogi Medyczny Detektywie, czy możesz mi coś wyjaśnić? Usłyszałam od mojego internisty/pielęgniarki, że...
Medyczny mit nr 1: Zabieg artroskopii kolana pomaga uśmierzyć ból
Zabieg artroskopii kolana - polegający na umieszczeniu niewielkiej kamerki (artroskopu) w stawie kolanowym, aby rozpoznać i wyleczyć przyczynę dolegliwości - może pomóc w przypadku nadmiernego zużycia chrząstki stawowej.
ODPOWIEDŹ: Udowodniono, że artroskopia nie przynosi żadnych rezultatów w przypadku bólu kolan i innych stawów, a operacja czasem wręcz pogarsza sytuację. Podczas trwającej 12 miesięcy obserwacji 351 pacjentów z naderwaniem łąkotki (struktury łączącej dwie części stawu i amortyzującej wstrząsy) albo umiarkowanym zwyrodnieniem stawu kolanowego okazało się, że artroskopia przyniosła te same efekty co zwykła fizjoterapia1.
Medyczny mit nr 2: Cukier szkodzi dzieciom z ADHD
Dzieciom cierpiącym na ADHD (zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi) absolutnie nie wolno podawać produktów zawierających cukier.
ODPOWIEDŹ: Cukier wzbogacony nie służy nikomu już na pewno nie dzieciom, ale nic nie sugeruje, że spożywanie go nieuchronnie prowadzi do ADHD lub je pogarsza. Wiadomo to już od 50 lat. Wtedy to prezydent Amerykańskiego Stowarzyszenia Immunologicznego prof. Arthur F. Coca opisał to w swojej pracy "The Pulse Test" (1956; dostępna w internecie).
Co więcej, w latach 2008-2009 przeprowadzono randomizowane badanie kontrolowane placebo z udziałem 100 dzieci z ADHD, podczas którego sprawdzono wpływ diety eliminacyjnej na ich zachowanie. Test ten jasno pokazał, że ADHD może być wywołane przez dosłownie każdy składnik odżywczy, nie tylko przez cukier, jeśli tylko u dziecka występuje nietolerancja na niego2.
Medyczny mit nr 3: Żylaki powstają przez zakładanie nogi na nogę
Zakładanie nogi na nogę podczas siedzenia powoduje, że pojawiają się żylaki.
ODPOWIEDŹ: Nie, nie istnieje absolutnie żaden związek przyczynowo-skutkowy między zakładaniem nogi na nogę a żylakami kończyn dolnych3.
Medyczny mit nr 4: Należy pic co najmniej 2 l wody dziennie
Powinno się pić co najmniej 8 szklanek (2 l) wody dziennie.
ODPOWIEDŹ: To jedna z najstarszych legend medycznych4. Równowagę płynów w naszym organizmie najłatwiej ocenić po kolorze moczu: jeśli jest ciemny, jesteśmy trochę "przesuszeni", jeżeli zaś jest bardzo jasny lub przezroczysty, śmiało możemy pić nieco mniej.
Medyczny mit nr 5: Węglowodany na kolację utrudniają zrzucenie wagi
Wieczorem powinno się unikać jedzenia węglowodanów - dzięki temu można szybciej stracić na wadze.
ODPOWIEDŹ: Naukowcy z Tufts University w Bostonie w stanie Massachusetts przeprowadzili 3-tygodniowe badanie kontrolne, które wykazało, że proces utraty wagi przebiega z tą samą prędkością, niezależnie od tego, czy jemy węglowodany wieczorem, czy o jakiejkolwiek innej porze dnia5.
Medyczny mit nr 6: Jajka podnoszą poziom cholesterolu
Powinno się jeść najwyżej 2 jajka na tydzień - w przeciwnym wypadku podniesie się poziom cholesterolu we krwi.
ODPOWIEDŹ: Według Europejskiej Rady Informacji o Żywności (EUFIC) jajka mają niewielki wpływ na poziom cholesterolu we krwi. Są za to ważnym elementem zdrowej, zbilansowanej diety dla osób w każdym przedziale wiekowym, dostarczają bowiem wysokiej jakości białek oraz witamin i minerałów. Ogólnie rzecz biorąc, korzyści płynące z jedzenia jajek znacznie przewyższają związane z nimi znikome ryzyko6.
Medyczny mit nr 7: Cukrzykom nie wolno pić kawy
Diabetycy powinni odstawić kawę, ponieważ obniża ona stężenie płynów w organizmie, co jeszcze pogarsza ich stan.
ODPOWIEDŹ: Wręcz przeciwnie, picie kawy w rozsądnych ilościach może złagodzić cukrzycę typu 2 nawet o 25%7. Co więcej, przegląd 59 niezależnych badań wykonany przez gastroenterologów z Huadong Hospital w Szanghaju wykazał, że picie jednej dodatkowej filiżanki kawy dziennie może obniżyć ryzyko rozwoju wielu odmian raka o 3%.
Bibliografia
- Engl J Med, 2013; 368: 1675–84
- Lancet, 2011; 377: 494–503
- Phlebolymphology, 2006; 13: 188–94
- http://goo.gl/4vSMcG
- Appetite, 2009; 52: 96–103
- http://goo.gl/vS2fg0
- Arch Intern Med, 2009; 169: 2053–63; Nutr Metab Cardiovasc Dis, 2011; 21: 418–23
- PLoS Med, 2005; 2: e168
- Alcohol Clin Exp Res, 2013; 37: 539–49
- Am J Cardiol, 2000; 86: 51F–6F; Circulation, 2012; 125: 1058–72
- Cochrane Database Syst Rev, 2011; 11: CD004022
- Magnes Res, 2006; 19: 180–9
- Eur Neurol, 2012; 67: 288–91
Medyczny mit nr 8 : Witamina C chroni przed przeziębieniem
Aby zapobiec przeziębieniom trzeba przyjmować witaminę C.
ODPOWIEDŹ: Harri Hemilä z Uniwersytetu Helsińskiego oraz Robert Douglas z Australijskiego Uniwersytetu Narodowego w Canberze przeanalizowali wyniki 55 badań z ostatnich 65 lat, aby określić zakres profilaktycznego działania witaminy C. Wiele z tych badań skupiło się na tym, czy witamina C rzeczywiście zapobiega przeziębieniom, a zgromadzone wyniki wykazały brak jakiegokolwiek działania ochronnego tej substancji na populację.
Trzeba jednak pamiętać, że dotyczy to przyjmowania zalecanych dziennych dawek tej witaminy, a już dr Linus Pauling udowodnił, że tylko większa jej podaż może przynieść efekty.
Okazało się również, że u biegaczy długodystansowych, narciarzy i żołnierzy - innymi słowy u ludzi wystawionych na ekstremalne warunki i wykonujących ogromny wysiłek fizyczny - przeziębienia występują o 50% rzadziej przy zażywaniu suplementu witaminy C. Badania dowiodły też, że łykanie tej witaminy skraca czas trwania przeziębienia o 8% u dorosłych i o 14% u dzieci8.
Medyczny mit nr 9: Lampka wina ułatwia zasypianie
Kieliszek czerwonego wina przed snem ułatwia zasypianie.
ODPOWIEDŹ: Co prawda jeden kieliszek wina dziennie nie zaszkodzi zdrowiu, ale badacze z instytutu London Sleep Centre doszli do wniosku, że alkohol wcale nie jest najlepszym środkiem nasennym. Co więcej, powoduje chrapanie i problemy oddechowe9.
Medyczny mit nr 10: Po zawale absolutnie zero seksu!
Aktywność seksualna po zawale jest szkodliwa dla serca.
ODPOWIEDŹ: Eksperci zarówno z krajów Unii Europejskiej, jak i Stanów Zjednoczonych zgadzają się, że odbywanie stosunku z normalną częstotliwością w żaden sposób nie nadweręża serca, a przy tym na pewno jest zdrowsze niż całkowita abstynencja10.
Medyczny mit nr 11 … osoby z nadciśnieniem muszą stronić od soli
Sól szkodzi osobom z wysokim ciśnieniem.
ODPOWIEDŹ: To nie jest dobra rada. Szanowana na całym świecie niezależna organizacja badawcza Cochrane Collaboration przeanalizowała wyniki 167 badań (z lat 1950-2011) weryfikujących konkretne efekty spożywania soli kuchennej. Okazało się, że diety o niskiej zawartości soli pozwoliły obniżyć ciśnienie tylko o 1% u ludzi rasy białej o normalnym ciśnieniu i o jedynie 3,5% u pacjentów z nadciśnieniem. Liczby te były tylko odrobinę wyższe u czarnoskórych i Azjatów11.
Medyczny mit nr 12: Na zakwasy najlepszy jest kolejny trening
Sport pozwoli pozbyć się zakwasów powstałych po ciężkim treningu na siłowni.
ODPOWIEDŹ: Nieprawda! Powodem bólu mięśni są drobne naderwania w strukturze włókien tkanki mięśniowej, a ich zagojenie się wymaga czasu. Na ból ramion czy nóg mogą pomóc suplementy magnezu albo nakładany punktowo olejek magnezowy12. Poza tym warto ochłodzić bolące miejsca, przykładając do nich woreczek lodu owinięty w ręcznik.
Medyczny mit nr 13: Olejek lawendowy pomógł podczas migreny? To musi być efekt placebo!
Gdy powiedziałam lekarzowi, że inhalacje olejkiem lawendowym pomogły mi na migrenę, zbył to, tłumacząc, że musiał zadziałać efekt placebo.
ODPOWIEDŹ: Pewne restrykcyjne badanie kliniczne kontrolowane placebo wykazało, że inhalacje z użyciem olejku eterycznego z lawendy to ewidentnie skuteczne i bezpieczne lekarstwo na migrenowe bóle głowy13.
Harald Gaier to jeden z czołowych brytyjskich ekspertów medycyny alternatywnej.
Dr Gaier jest zarejestrowanym osteopatą, naturopatą, akupunkturzystą, homeopatą i zielarzem.
Pracuje w Klinice Żywienia i Alergii w Londynie.
Strona internetowa: www.drgaier.com
