Domowa maseczka, mikrodermabrazja, a może wizyta u dermatologa? Przebarwień na twarzy możesz pozbyć się na wiele sposobów. Zanim jednak poddasz się zabiegom, upewnij się, że plamy na twarzy są niegroźne – niektóre choroby objawiają się właśnie przebarwieniami na twarzy.
Przebarwienia na twarzy - skąd się biorą?
Przebarwienia na twarzy mogą mieć różne podłoże. Do najczęstszych należą plamy wątrobowe (tzw. plamy soczewicowate starcze) i ostuda, czyli przebarwienia o podłożu hormonalnym, częściej dotykające kobiet. Wśród niegroźnych przebarwień warto też wspomnieć o piegach. Wszystkie one powstają w wyniku nieprawidłowej reakcji melanocytów – komórek odpowiedzialnych za ciemny kolor skóry, np. w postaci opalenizny i nie stanowią problemu innego niż estetyczny. Warto jednak zwrócić uwagę na inne możliwe przyczyny pojawienia się na twarzy ciemniejszych plam.
Ostuda - winne jest słońce
Zwana też melasmą, ostuda to miejscowe nabyte przebarwienie skóry twarzy i/lub przedramion powiązane z ekspozycją na słońce. Odpowiadają za nie melanocyty - te same komórki barwnikowe, które uaktywniają się w wyniku opalania, nadając skórze brązowy odcień. W przypadku ostudy jednak ich działanie jest niepożądane, a wśród jego przyczyn wymienia się:
- zaburzenia hormonalne: nadczynność tarczycy, ciąża, menopauza,
- przyjmowanie doustnych leków antykoncepcyjnych,
- stosowanie innych leków, np. przeciwdrgawkowych,
- czynniki genetyczne,
- guz jajnika,
- niektóre antybiotyki i inne leki zwiększające fotowrażliwość skóry,
- niektóre perfumy i dezodoranty,
- kosmetyki zawierające salicylany lub cytryniany1.
- ostuda o nieznanym podłożu.
Ostuda zwykle przyjmuje postać plam umiejscowionych obustronnie, tj. na obu policzkach czy np. centralnie na czole lub nad górną wargą w sposób symetryczny. Co prawda przebarwienia na twarzy kojarzą się przede wszystkim z kobietami, jednak aż 10% osób doświadczających ostudy to mężczyźni. W tej grupie ostuda pojawia się zwykle w wyniku przyjmowania substancji pobudzających wytwarzanie testosteronu1. Występuje ona również, jednak rzadko, u osób z ciemną karnacją2.
Plamy wątrobowe pojawiają się z wiekiem
Plamy soczewicowate starcze, albo plamy wątrobowe, mają postać małych niewypukłych brązowych zmian umiejscowionych najczęściej na twarzy i wierzchniej stronie dłoni, ale też na barkach i ramionach. Ten problem dermatologiczny dotyczy przede wszystkich osób powyżej 50. r. życia, jednak młodsi przebywający długo na słońcu również mogą mieć plamy wątrobowe.
Tego typu zmiany z czasem rozrastają się i zlewają w większe plamy. Częściej dotykają osób o jasnej karnacji oraz tych, które doświadczyły kiedyś poparzenia słonecznego3.
Inne przyczyny przebarwień na twarzy
Inne możliwe przyczyny przebarwień na twarzy:
- schorzenia genetyczne, w tym zespół LEOPARD,
- niewydolność lub nadczynność kory nadnerczy,
- choroby wątroby i nerek,
- nowotwory,
- niedobory witamin,
- zaburzenia metaboliczne1.
Zanim więc podejmiesz się usuwania zmian na skórze, upewnij się, że nie kryje się za nimi żaden poważny problem zdrowotny.
Domowe maseczki na przebarwienia
Nie istnieje jednocześnie skuteczny i szybki sposób na przebarwienia na twarzy. Domowe maseczki oraz kremy z drogerii należy nakładać regularnie, natomiast zabieg kosmetyczny czy terapia u dermatologa nierzadko wymagają kilku wizyt, nim efekt okaże się zadowalający.
Domowe sposoby na przebarwienia na twarzy to przede wszystkim toniki i maseczki. Możesz wykonać je samodzielnie z:
- świeżego ogórka: zetrzyj go na tarce i wyciśnij sok; przemywaj nim twarz 2 razy dziennie,
- maślanki: do kilku łyżek maślanki (źródło kwasu mlekowego) dodaj trochę świeżo wyciśniętego soku z cytryny lub z pomidora (witamina C działa depigmentacyjnie); nałóż na twarz na ok. 20 minut, a potem spłucz pod bieżącą wodą; stosuj wieczorem.
Jeżeli zastanawiasz się, co jeszcze możesz w domu przygotować na przebarwienia na twarzy, sięgnij po ziołowe przepisy dra Różańskiego. Pamiętaj jednak, żeby nie stosować tych naturalnych leków bez konsultacji z lekarzem lub fitoterapeutą:
- sok z liści żyworódki pierzastej (Kalanchoe pinnata): przemywaj twarz kilka razy dziennie.
- macerat z żyworódki pierzastej: 1 część świeżego rozdrobnionego surowca zalej 3 częściami wody zdrojowej; odstaw na 8 godzin, przecedź. Przemywaj twarz kilka razy dziennie.
Sok i macerat można przechowywać w woreczkach na lód w zamrażarce4. Więcej przepisów na naturalne domowe kosmetyki znajdziesz tutaj.
Zabiegi kosmetyczne kontra przebarwienia
Również w salonach medycyny estetycznej wiedzą, jak pozbyć się przebarwień na twarzy. Wśród dostępnych metod warto wymienić:
- peeling medyczny,
- zabieg laserowy,
- terapię intensywnym światłem pulsującym.
Kolejną możliwością jest peeling chemiczny - to ogólna nazwa na zabiegi z zastosowaniem różnego rodzaju kwasów (np. glikolowy, mlekowy) polegające na rozpuszczaniu kolejnych warstw naskórka w celu usunięcia niedoskonałości skóry.
Warto też wspomnieć o mikrodermabrazji, czyli peelingu za pomocą piasku korundowego, który jednak nie jest dla każdego. Jeżeli cierpisz na choroby dermatologiczne, masz trądzik lub twoja skóra jest wrażliwa, skorzystaj z innej opcji walki z przebarwieniami skóry.
Przebarwienia na twarzy - kosmetyki wybielające
W sprzedaży dostępnych jest wiele kremów rozjaśniających przebarwienia na twarzy. Ich skuteczność zależy od tego, jak głęboka jest barwa plam. W niektórych przypadkach poprawa będzie widoczna już po kilku tygodniach, w innych - dopiero po upływie miesięcy.
Wybierając takie kosmetyki kieruj się ich składem. Hydrochinon, kwas glikolowy czy kwas kojowy będą najlepsze. Pamiętaj, że niektóre produkty mogą powodować podrażnienie skóry3.
Możesz też udać się do specjalisty, żeby usunąć przebarwienia na twarzy. Dermatolog prawdopodobnie przepisze leki depigmentujące, fototerapię, laseroterapię czy wspomniany wcześniej peeling chemiczny. W przypadku ostudy powiązanej z ciążą lekarz zwykle odsuwa w czasie interwencję, jako że w wielu przypadkach zanika ona samoczynnie po rozwiązaniu. Podczas terapii kluczowe pozostaje stosowanie kosmetyków z filtrem promieniowania ultrafioletowego, które może zniwelować efekty leczenia2.
Jak zapobiegać przebarwieniom?
Dbaj o odpowiednią ochronę przed słońcem. W ciepłe, słoneczne dni stosuj kremy z SPF 50+. Nie tylko zmniejszają one ryzyko wystąpienia ostudy i plam wątrobowych, ale też wielu chorób dermatologicznych, z czerniakiem włącznie. Pamiętaj, żeby regularnie nakładać kolejną warstwę kremu, gdyż po jakimś czasie traci on swoje właściwości2,3.
Unikaj kosmetyków zawierających wyciąg z cytrusów lub z bergamoty. Zachowaj ostrożność przy fitoterapii dziurawcem czy nagietkiem. Jeżeli przyjmujesz leki przeciwcukrzycowe, moczopędne czy przeciwgrzybicze, porozmawiaj z lekarzem o prawdopodobieństwie wystąpienia przebarwień na skórze twarzy1.
- https://podyplomie.pl/dermatologia/29636,co-to-jest-ostuda
- https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/choroby/chorobyskory/170533,ostuda-melasma
- https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/age-spots/symptoms-causes/syc-20355859
- https://rozanski.li/2309/zywordka-pierzasta-bryophyllum-pinnatum-lamarck-oken-w-medycynie-ludowej/