7 sposobów na opryszczkę

Czym jest opryszczka wargowa?

Opryszczka wargowa, potocznie zwana zimnem, ma postać pęcherzyków wypełnionych płynem, które formują się na ustach lub w ich okolicy. Za ich powstawanie odpowiada wirus herpes simplex.

Bolesne zmiany są silnie zakaźne, a ich pojawienie się poprzedza zazwyczaj uczucie lekkiego mrowienia, swędzenia lub pieczenia ust. Po pewnym czasie nieleczone pęcherzyki pękają, aby zamienić się w strupki, które utrzymują się jeszcze przez kolejne kilka dni.

Opryszczka zazwyczaj znika sama w ciągu 1-2 tygodni. Przy czym gdy raz się pojawi, niestety wirus już na stałe zostaje w naszym organizmie. Niektórzy mają wirusa w stanie uśpienia, dzięki czemu nie doświadczają uciążliwych objawów. U innych jednak opryszczka przejawia skłonność do nawrotów, czasem dość częstych.

Za czynniki wywołujące tę uciążliwość uważa się m.in. stres, przemęczenie czy drobne urazy skóry. Opryszczka częściej daje o sobie znać przy osłabionym układzie immunologicznym, dlatego dobrym pomysłem na jej zapobieganie jest wzmocnienie odporności.

Warto też przebadać się pod kątem alergii i nietolerancji pokarmowych, które nadwerężają odporność, utrudniając organizmowi powstrzymywanie nawrotów opryszczki¹. A jeżeli to stres jest przyczyną problemów, dobrze byłoby regularnie stosować techniki łagodzenia jego objawów, takie jak medytacja, joga czy tai-chi.

Skoro wiemy, czym jest opryszczka i skąd się bierze, zapoznajmy się z kilkoma sprawdzonymi naturalnymi sposobami na jej leczenie i profilaktykę.

Skutki uboczne leków na opryszczkę

Typowym lekiem na opryszczkę jest acyklowir, dostępny w postaci kremu oraz tabletek doustnych. Jest skuteczny, ale może wywoływać efekty uboczne, takie jak pieczenie i swędzenie skóry (krem), a także niewydolność nerek oraz wstrząs anafilaktyczny (podanie doustne)¹.

Naturalne metody walki z opryszczką

Lizyna zmniejsza ryzyko opryszczki 

Kilka badań sugeruje, że suplementacja aminokwasu o nazwie lizyna może być pomocna w zmaganiu się z opryszczką². W jednym z nich osoby przyjmujące lizynę codziennie przez pół roku rzadziej miały opryszczkę, jej objawy były słabsze, a czas gojenia krótszy, niż u osób biorących placebo³.

Korzystne jest również jedzenie pokarmów bogatych w lizynę, ale lepiej ich nie grillować, opiekać ani smażyć, obniża to bowiem zawartość lizyny.

Sugerowana dawka: 1-3 g dziennie jako suplement.

Pokarmy bogate w lizynę:

• ryby: tuńczyk, halibut, łosoś
• mięso: indyk, kurczak, wieprzowina
• ser
• fasola czerwona
• owies
• orzechy: orzeszki ziemne, nerkowce
• awokado
• jajka

 

Witamina C działa przeciwwirusowo

W badaniach in vitro okazało się, że witamina C może dezaktywować wirusa herpes simplex⁴. Z kolei w badaniu klinicznym osoby przyjmujące witaminę C wraz z flawonoidami zaobserwowały, że zmiany opryszczkowe goją się znacznie szybciej, niż w grupie placebo. Terapia była najskuteczniejsza, gdy witaminę C brano już przy najwcześniejszych oznakach pojawienia się opryszczki⁵.

Sugerowane dawki witaminy C w przypadku opryszczki:

• profilaktycznie 1-3 mg dziennie (suplement witaminy C z bioflawonoidami);
• leczniczo na już powstałą zmianę (tyle witaminy C, ile toleruje układ pokarmowy przez 5-10 dni).

Miód manuka na opryszczkę

Badania wykazały, że naturalna maść składającą się w 90% z miodu manuka z Nowej Zelandii i w 10% z gliceryny była równie skuteczna w miejscowym leczeniu opryszczki, co acyklowir⁶. Taką maść możemy samodzielnie przygotować w domu.

Zioła na opryszczkę

Zielarz Meilyr James, właściciel Herbal Clinic w walijskim Swansea (www.herbalclinic-swansea.co.uk), jako miejscowy środek na opryszczkę zaleca mirrę. Patyczek kosmetyczny należy zamoczyć w nalewce z mirry (w proporcjach 1:3) i przykładać na zmienione miejsce 5-10 razy dziennie.

Najlepsze rezultaty osiągniemy, rozpoczynając terapię już przy pierwszych symptomach opryszki, gdy odczuwamy mrowienie, zanim jeszcze pojawi się pęcherzyk.

Jeżeli nie uda się w porę zdobyć nalewki z mirry, można na kilka sekund przykładać do zmienionego miejsca plasterek papryczki chili (należy to robić przed pojawieniem się pęcherzyka).

W połączeniu z leczeniem miejscowym James poleca napar ziołowy. Oto przepis – wymieszaj w równych proporcjach suszone ziele dziurawca (Hypericum perforatum) i melisy (Melissa officinalis). Jedną łyżkę stołową suchej mieszanki zalej kubkiem wrzącej wody i zaparzaj pod przykryciem przez co najmniej 20 min. Pij 3-4 kubki dziennie przez tydzień, póki objawy nie ustąpią.

Maść z melisą na opryszczkę

Wyciąg z liści melisy (Melissa officinalis) jest skuteczny w miejscowym leczeniu zmian opryszczkowych. W toku pewnego badania krem z tej rośliny łagodził objawy i skracał czas gojenia⁷.

W aptekach można kupić maść Lip Help na opryszczkę, która zawiera ekstrakt z melisy lekarskiej, a także cynk, bielony wosk pszczeli, olej z nasion słonecznika oraz witaminy B1, B2, B12 i C.

Kolejnym składnikiem roślinnym pomocnym w zwalczaniu opryszczki jest lukrecja, co udowodniły badania in vitro⁸.

Suplementacja cynkiem a opryszczka

Badania na pacjentach z regularnymi atakami opryszczki sugerują, że im niższy poziom cynku w organizmie, tym dłużej zmiany się goją⁹. Z kolei badania wstępne wykazały, że przyjmowanie suplementów cynku może skrócić czas gojenia, a także sprawić, że nawroty będą rzadsze¹⁰.

Sugerowana dawka: najlepiej skonsultować się z ekspertem, który zbada poziom cynku i zaleci odpowiednią, spersonalizowaną dawkę.

W badaniu zastosowano 45 mg cynku dziennie (w dwóch podaniach). Należy przy tym pamiętać, że długotrwałej suplementacji cynkiem powinna towarzyszyć suplementacja żelazem (2 mg dziennie), aby zapobiec jego niedoborom.

Witamina E przyśpiesza gojenie opryszczki

Nakładanie olejku witaminy E bezpośrednio na zmianę opryszczkową może złagodzić ból i przyspieszyć gojenie¹¹. Patyczek kosmetyczny należy namoczyć w olejku z przekłutej kapsułki witaminy E i przykładać do pęcherzyka przez 15 min. W pierwszym dniu zabieg powtarzajmy co 3 godz., a następnie 3 razy dziennie przez kolejne 2 dni.