Ice Bucket Challenge
Ice Bucket Animation Challenge from Sehsucht on Vimeo.
Akcja, która podbiła Internet, miała na celu zwiększenie świadomości na temat stwardnienia zanikowego bocznego i zebranie pieniędzy na dalsze badania.
Stwardnienie boczne zanikowe (ang. motor neuron disease) to termin, określający postępujące zaburzenia neurologiczne, które niszczą neurony ruchowe, czyli komórki nerwowe kontrolujące ruch mięśni. W Stanach Zjednoczonych do opisu tego schorzenia najczęściej używa się skrótu SLA (ang. amyotrophic lateral sclerosis), ale skrót ten odnosi się do występującej najczęściej konkretnej odmiany SLA, która dotyczy neuronów ruchowych mózgu i rdzenia kręgowego.
Objawy SLA to między innymi postępujący zanik mięśni rąk, przedramienia oraz nóg, ale symptomy te mogą rozszerzyć się na resztę ciała, sprawiając, że pacjent może mieć problemy z mówieniem, oddychaniem oraz przełykaniem.
Przyjmuje się, że chorzy przeżywają od roku do 5 lat, ale niektórym, jak na przykład kosmologowi Stephenowi Hawkingowi, udało się przetrwać znacznie dłużej pomimo tych druzgocących prognoz.
Obecnie jedynym zatwierdzonym lekiem, który przedłuża przeżywalność chorym na SLA jest riluzol, pochodna benzotiazolu. Środek ten potencjalnie przedłuża przeżywalność jedynie o 2 do 3 miesięcy a stosowanie go wiąże się z szeregiem takich efektów ubocznych jak nudności, zmęczenie a nawet osłabienie i spastyczność mięśni.
Wentylacja nieinwazyjna, podczas której pacjent dostaje aparat z maską na nos lub usta, najczęściej do stosowania na noc, to kolejna przynosząca poprawę metoda.
W jednym z badań odkryto, że kuracja ta może poprawić jakość życia i przedłużyć przeżywalność ale jedynie o około 6 tygodni. Okazuje się, że takie efekty można zaobserwować u chorych z łagodniejszymi objawami stwardnienia.
Piękny umysł z SLA
Jedną z osób chorujących na stwardnienie zanikowe boczne jest genialny naukowiec, matematyk i astrofizyk prof. Stephen Hawking.
Historia jego choroby została zobrazowana w filmie "Teoria wszystkiego".
SLA przez niedobory składników odżywczych?
Tak jak się Pan domyśla, istnieją dowody na to, że niedobory żywieniowe mogą mieć znaczenie w przypadku SLA. Pacjenci cierpiący na to schorzenie mają często niedobory składników odżywczych w organizmie. Uważa się, że odpowiedni dobór pożywienia oraz prawidłowo dobrane suplementy diety są istotnym czynnikiem w radzeniu sobie z objawami choroby.
Wiele popartych badaniami obserwacji wiązało SLA z niedoborem wapnia. Grupa naukowców jest zdania, że niedobory wapnia i magnezu mogą prowadzić do zakłócenia metabolizmu minerałów, a także nieprawidłowego składowania wapnia oraz aluminium w neuronach.
Na podstawie badań laboratoryjnych na myszach doszli do wniosku, że podawanie zwiększonej ilości cynku może w niektórych przypadkach zapobiegać występowaniu stwardnienia.
Duże znaczenie w diecie może mieć również miedź. U dwóch pacjentów z niedoborem tego pierwiastka, którym postawiono diagnozę SLA, suplementy miedzi pomogły ustabilizować i poprawić napięcie mięśni.
U cierpiących na SLA niektóre aminokwasy były metabolizowane nieprawidłowo. Pacjenci, którzy przez rok przyjmowali 12 g l-leucyny, 8 g l-izoleucyny oraz 6,4 g l-waliny dziennie byli w stanie dłużej utrzymać sprawność mięśni oraz zachować umiejętność chodzenia niż grupa przyjmująca placebo.
Niedawno naukowcy z Instytutu Linusa Paulinga w Oregonie donieśli, że niedobór cynku może mieć związek z SLA.
Zanieczyszczenie środowiska ma wpływ na stwardnienie zanikowe boczne?
Zatrucia metalami ciężkimi, pestycydy i inne chemikalia zadają się także mieć wpływ na SLA. Naukowcy wysnuli hipotezę, że zaburzona umiejętność metabolizowania tych toksyn, spowodowana różnicami w genach detoksykacyjnych, może w niektórych przypadkach przyczynić się do rozwoju choroby.
Jedno z niedawnych badań przeprowadzonych w Australii, wykryło znacznie więcej metali ciężkich w neuronach osób z SLA niż w grupie kontrolnej. Szczególnie rtęć ma związek z SLA.
Istniej nawet przypadek Szwedki, która wyzdrowiała z SLA po tym jak usunięto jej plomby amalgamatowe. Te odkrycia podkreślają rolę detoksykacji i usunięcia plomb amalgamatowych w SLA.
Alternatywne leczenie SLA
Chociaż większość badań była do tej pory przeprowadzana na zwierzętach (a więc może nie mieć przełożenia na ludzi) wiele naturalnych rozwiązań zdaje się mieć obiecujące działanie w leczeniu SLA.
Witamina E Stres oksydacyjny może odkrywać ważną rolę w stwardnieniu zanikowym bocznym, a więc takie przeciwutleniacze jak witamina E zostały poddane szeregowi doświadczeń.
W badaniach na zwierzętach potwierdzono skuteczność suplementacji witaminą E (opóźniającej postęp choroby), ale wyniki badań na ludziach nie były tak obiecujące, jak się spodziewano.
Udało się jednak wykazać, że witamina E w połączeniu z riluzolem spowalnia rozwój niektórych przypadków SLA.
Inne doświadczenia dowiodły, że suplementacja witaminą E może chronić przed SLA, w pierwszej kolejności zmniejszając ryzyko zachorowania.
W jednym badaniu zaobserwowano, że osoby przyjmujące dużo witaminy E oraz wielonienasyconych kwasów tłuszczowych miały o 50-60% mniejsze prawdopodobieństwo zapadnięcia na stwardnienie zanikowe boczne. Także pokarmy bogate w karotenoidy – szczególnie luteinę czy beta-karoten są związane ze zmniejszonym ryzykiem zachorowania na SLA.
Dieta ketogeniczna Często stosowana przez dzieci z padaczką, bogata w tłuszcze, uboga w węglowodany dieta z prawidłowym spożyciem białka ma spowalniać postęp SLA, przynajmniej w przypadku myszy.
Metylokobalamina Wstępne badania na ludziach wykazują, że podawanie ultrawysokich dawek (25 mg/dzień) tej pochodnej witamy B12 może spowalniać zanik mięśni i wydłużać czas życia z chorobą.
Ginkgo biloba (Miłorząb japoński) Badania laboratoryjne na myszach sugerują, że wyciąg z tej rośliny może mieć efekt neuroprotekcyjny (zależny od płci, korzystniejszy dla mężczyzn) u chorych na SLA.
Czerwone wino Bogate w przeciwutleniacze czerwone wino badano pod kątem wpływu na stwardnienie zanikowe boczne. Jedno z badań na myszach wykazało, że zwierzęta, którym dodano liofilizowane czerwone wino do wody pitnej żyły znacznie dłużej niż pozostałe.
Aktywność fizyczna Ćwiczenia na mięśnie kończyn i tułowia o umiarkowanej intensywności, wykonywane przez 15 min dwa razy dziennie, mogą poprawiać spastyczność, czyli napięcie muskułów. Trening wytrzymałościowy także może być pomocny.
Terapia magnetyczna Wstępne dowody sugerują, że przezczaszkowa stymulacja magnetyczna (rTMS), czyli nieinwazyjna metoda polegająca na stymulacji mózgu przy użyciu magnesów, może poprawić zdolności ruchowe oraz jakość życia pacjentów ze stwardnieniem zanikowym bocznym, a nawet przyczynić się do spowolnienia tempa postępowania choroby.
Bibliografia
- N Engl J Med, 2001; 344: 1688–700
- Evid Based Complement Alternat Med, 2013; 2013: 613596; N Engl J Med, 1994; 330: 585–91
- Cochrane Database Syst Rev, 2013; 3: CD004427
- Curr Opin Clin Nutr Metab Care, 2002; 5: 631–43
- Neurology, 1985; 35: 193–8
- Neurosci Lett, 2005; 379: 42–6
- Muscle Nerve, 2006; 34: 789–93
- Lancet, 1988; 1: 1015–8
- Am J Med Genet B Neuropsychiatr Genet, 2007; 144B: 885–90
- Acta Neuropathol Commun, 2013; 1: 81; J Occup Med Toxicol, 2011; 6: 2
- Amyotroph Lateral Scler Frontotemporal Degener, 2013; 14: 246–51
- Amyotroph Lateral Scler Other Motor Neuron Disord, 2001; 2: 9–18
- J Neurol Neurosurg Psychiatry, 2007; 78: 367–71
- Ann Neurol, 2013; 73: 236–45
- BMC Neurosci, 2006; 7: 29
- Muscle Nerve, 1998; 21: 1775–8; Brain Nerve, 2007; 59: 1141–7
- J Mol Neurosci, 2001; 17: 89–96
- Phys Med Rehabil Clin N Am, 2008; 19: 573–89
- Cochrane Database Syst Rev, 2012; 2: CD004156; Neurology, 2007; 68: 2003–7
- J Neurol Sci, 2008; 270: 18–22; Neurosci Lett, 2006; 408: 135–40