Nasze magazyny
Okazuje się, że my sami mamy również wpływ na mechanizmy wydalania toksyn z naszego ciała. Innymi słowy, możemy aktywować ścieżki wydalnicze, aby ułatwić organizmowi pracę detoksykacyjną.
Wsparcie dla narządów wydalniczych
Oprócz pokarmów bogatych w witaminy, minerały i antyoksydanty, niezbędne do prawidłowego funkcjonowania enzymów uczestniczących w procesach detoksykacyjnych wątroby i nerek, istnieją również produkty spożywcze i substancje przyczyniające się w inny sposób do detoksykacji organizmu.
Tak jest w przypadku warzyw krzyżowych (a w szczególności brokułów i rukwi wodnej), czosnku i cebuli, resweratrolu, kwercetyny, daidzeiny (występującej w soi) i likopenu (obecnego w pomidorach, zwłaszcza pieczonych z dodatkiem tłuszczu).
Warto również sięgać po produkty spożywcze zawierające glutation (lub jego prekursory, takie jak acetylocysteina i cysteina), ponieważ jest to silny antyoksydant uczestniczący w procesie detoksykacji wątroby, a tym samym wspierający jej prawidłowe funkcjonowanie. Przykładowe produkty uznawane za źródło glutationu w diecie to szpinak, awokado, kurkuma, arbuz, brokuły, szparagi, czosnek i cebula, kapusta, ostropest plamisty i orzechy włoskie. (Przeczytaj: 'Glutation - najsilniejszy antyoksydant')
Dodajmy, że znaczenie ma również uzupełnianie niedoborów witamin z grupy B, odgrywających główną rolę w metabolizmie glutationu oraz naprawie genów uszkodzonych przez toksyczne zanieczyszczenia. Bogatym źródłem tych witamin są drożdże oraz mięso wołowe i wieprzowe, a także rośliny strączkowe - soja, fasola i groch, oraz jaja, łosoś, banany i jabłka.
Tauryna to ważny aminokwas, którego organizm wytwarza stosunkowo niewiele, więc musi on być do niego dostarczany wraz z pokarmem. Dlaczego jest to ważne? Otóż tauryna wspomaga wydalanie toksycznych związków rozpuszczalnych w tłuszczach, co odbywa się za pośrednictwem żółci.
Gdzie jej szukać? Znajduje się przede wszystkim w mięsie, głównie indyczym, a także w wątrobie, skorupiakach i rybach. Tauryna występuje też w mleku i jego przetworach, siarze (pierwszym mleku ssaków) i niektórych gatunkach wodorostów i krasnorostów.
Nie wolno zapominać o błonniku (płatki i otręby owsiane, płatki jęczmienne, kasza jęczmienna, owoce i warzywa), który regulując pracę jelit i usprawniając proces trawienia, ułatwia wypróżnianie, a tym samym - usuwanie z organizmu substancji toksycznych. Z kolei witamina C i glutation wspierają wydalanie wraz z moczem toksyn rozpuszczalnych w wodzie.
Fitoterapia - pomoc przy detoksykacji
W ostatnich latach przedmiotem badań naukowych były dwa składniki pokarmowe, które wykazują działanie ochronne przed toksynami. Ich mechanizmy działania są rozmaite i obejmują skutki przeciwutleniające, przeciwzapalne i stymulujące enzymy wątrobowe. Chodzi o cynamon i berberynę.
Do wspierania aktywności wydalniczej stosownych narządów używa się również wiele innych substancji, nad którymi badania naukowe są podejmowane stosunkowo rzadko (mam na myśli liczące się, dobrze zaprojektowane badania, a nie eksperymenty, które są bez znaczenia dla rozwoju nauki). Podstawą do wykorzystywania tych substancji są więc dane empiryczne zebrane w ciągu wieków tradycyjnego ich stosowania.
Jeśli chcemy wspomóc wydzielanie żółci, powinniśmy spożywać karczochy, liście pochodzącego z Ameryki Południowej krzewu boldo i czarną rzodkiew, jak również ostropest, który działa żółciopędnie, ale też chroni wątrobę. Z kolei rośliny moczopędne mogą pomóc w wydalaniu toksyn rozpuszczalnych w wodzie. (Przeczytaj: 'Wymiotowanie żółcią - co oznacza?')
Należą do nich skrzyp polny, brzoza, ogórecznik, czarna porzeczka, ortosyfon groniasty (roślina drzewiasta z rodziny jasnotowatych), jastrzębiec kosmaczek i mniszek lekarski.
Ale uwaga na przeciwwskaznia! Przed użyciem wymienionych produktów należy zasięgnąć porady doświadczonego terapeuty.
Aktywność fizyczna przyśpiesza detoks
Aktywność fizyczna, jeśli tylko jest wystarczająco intensywna, powoduje stymulację makro- i mikrokrążenia krwi w całym organizmie, a więc także w narządach wydalniczych, których funkcjonowanie w związku z tym się poprawia. Jest to w istocie jedyna naturalna praktyka, która może jednocześnie pobudzać pracę wątroby, nerek, płuc i skóry.
Oddychanie głębokie (a tym samym wentylacja płuc) poprawia się zwłaszcza podczas wysiłku wytrzymałościowego (aerobowego), co sprzyja wymianie gazowej i wydalaniu z organizmu dwutlenku węgla oraz kwasów lotnych. W usuwaniu substancji toksycznych z organizmu uczestniczą też gruczoły łojowe i potowe, a konkretnie - ich wydzieliny.
Można zwiększyć efekty oczyszczania ustroju dzięki korzystaniu z sauny i gorących kąpieli, a także sięgając po gorące napoje.
Ważne jest, aby nie zaniedbywać nawodnienia ciała i to nie tylko podczas uprawiania sportu. Dobre nawodnienie wspomaga pracę nerek, a tym samym usuwanie substancji toksycznych wraz z moczem. Oczywiście w grę wchodzą woda i herbaty ziołowe, a nie alkohol czy napoje gazowane.
Jak pobudzić układ limfatyczny, aby przyśpieszyć detoksykację?
Układ limfatyczny można określić jako sieć służącą oczyszczaniu organizmu, ponieważ zadaniem limfy (chłonki) jest także odprowadzanie z ciała szkodliwych substancji. A ponieważ wszystkie nasze komórki są skąpane w limfie, usuwa ona również wydzielane przez nie produkty odpadowe, pozostałości martwych komórek i substancje toksyczne obecne w środowisku pozakomórkowym.
Układ limfatyczny, w przeciwieństwie do układu krwionośnego, nie ma jednak pompy. To właśnie głębokie oddychanie (przeponowe) i aktywność fizyczna zapewniają przepływ płynu limfatycznego, a tym samym odprowadzanie toksyn.
Sprzyjając zaś z jednej strony dotlenianiu komórek, a z drugiej usuwaniu z organizmu zanieczyszczających go substancji, podnoszą poziom naszej energii, a także zwiększają aktywność układu odpornościowego i... poprawiają nie tylko nasze samopoczucie, lecz również zdrowie.
Praktykowanie ćwiczeń oddechowych trzy razy dziennie, najlepiej przed posiłkami, jest więc dobrym detoksykującym nawykiem, łatwym do wprowadzenia i darmowym. Oddychajmy zatem głęboko!
- Hodges R.E., Minich D., Modulation of metabolic detoxification pathways using foods and food-derived components: a scientific review with clinical application, J. Nutr. Metab., 2015, doi.org/10.1155/2015/760689
- Minich D., Brown B., À review of dietary (phyto)nuftorr giluetanthtiosne support, Nutrients, 11, 2019, s. 2073
- Mohammadzadeh N. et al., Berberis vulgaris and its constituent berberine as antidotes and protective agents against natural or chemical toxicities, Iran. J. Basic Med. Sci., 20; 538-551
