Lawenda to istna skarbnica aktywnych składników. Występują one zarówno w kwiatach, jak i liściach tej rośliny. Najcenniejszą substancją pozyskiwaną z lawendy jest olejek eteryczny.
Olejek lawendowy zawiera rzadko spotykaną w przyrodzie kombinację organicznych związków chemicznych, takich jak:
- monoterpeny – mają silny zapach, który odstrasza owady, co chroni lawendę przed szkodnikami. Dzięki nim olejek z lawendy jest naturalnym repelentem, chroniącym przed ukąszeniami komarów, meszek i kleszczy, a także działa przeciwbakteryjnie i przeciwgrzybiczo. Nie zmienia to faktu, że monoterpeny nadają lawendzie charakterystyczny zapach, który inspiruje twórców perfum;
- alkohole terpenowe – stosowane są głównie jako substancje zapachowe, tonizujące i maskujące zapach potu. Jednocześnie działają przeciwbakteryjnie i wspomagają gojenie się ran;
- garbniki – mają właściwości ściągające i odkażające, a także łagodzą podrażnienia. Regulują pracę gruczołów łojowych w skórze oraz zapobiegają nadmiernej potliwości. Korzystnie działają też na przewód pokarmowy, łagodząc objawy niestrawności, bóle brzucha i wzdęcia;
- flawonoidy – są silnymi antyoksydantami, a ponadto zwalczają bakterie, wirusy i grzyby. W przewodzie pokarmowym działają rozkurczowo i łagodzą ból. Na szczególną uwagę wśród flawonoidów zasługują antocyjany – barwniki nadające kwiatom lawendy kolor. Zmniejszają one obrzęki, wzmacniają naczynia krwionośne i przyspieszają syntezę kolagenu w skórze. Są również silnym przeciwutleniaczem i chronią skórę przed szkodliwym działaniem promieni UV. Ponadto regulują ciśnienie krwi, zapobiegają chorobom układu krążenia i korzystnie wpływają na wzrok. Tę listę można byłoby znacznie wydłużyć, ponieważ dzięki badaniom prowadzonym nad lawendą udało się zidentyfikować ponad sto obecnych w niej związków.
Właściwości zdrowotne lawendy
Herbatki, cukierki i napary z lawendy poprawiają trawienie, zwiększają wydzielanie żółci i soków żołądkowych oraz zapobiegają wzdęciom. Działając delikatnie rozkurczowo, pomagają zwalczać ból w kolkach jelitowych. W naturalny sposób poprawiają również apetyt i działają przeciwwymiotnie.
Olejek lawendowy wspomaga odtruwanie organizmu – działa moczopędnie i napotnie, co przyspiesza usuwanie z organizmu toksyn i metali ciężkich. Stosowany jest również w gabinetach dentystycznych do odkażania jamy ustnej i przyzębia przed zabiegami stomatologicznymi.
Rozkurczowe działanie olejku na mięśnie gładkie pomaga zaś w zwalczaniu objawów napięcia przedmiesiączkowego oraz bólu menstruacyjnego. Olejek lawendowy łagodzi również dolegliwości bólowe towarzyszące zapaleniu korzonków nerwowych. Wykorzystywany jest nawet podczas porodów naturalnych, ponieważ wtarty w skórę okolicy lędźwiowej zmniejsza u rodzącej ból, a jego zapach wpływa na nią uspokajająco.
Lawenda wykorzystywana jest do pielęgnacji skóry
Od tysięcy lat lawenda wykorzystywana jest nie tylko do pielęgnacji skóry, ale także leczenia różnego rodzaju dermatoz. Doskonale sprawdza się w przypadku trądziku i łuszczycy. Łagodzi też objawy alergicznego atopowego zapalenia skóry.
Olejek lawendowy wspomaga leczenie zmian skórnych i podrażnień, a ponadto przyspiesza gojenie się ran i otarć naskórka. Ma również tonizujący wpływ na skórę i usuwa jej niedoskonałości, a nawet rozjaśnia blizny, co zmniejsza ich widoczność. Wyrównuje także koloryt cery. Lawenda występuje w kosmetykach, których zadaniem jest zmniejszenie obrzęków.
Lawenda dodana do antyperspirantów zapobiega potliwości i usuwa zapach potu. Jako komponent szamponów zwalcza łupież i normalizuje pracę gruczołów łojowych.