7 powodów, dla których warto przyjmować chrom

Choć został odkryty w XVIII w., to dopiero w 1955 r. uznano go, za niezbędny pierwiastek śladowy¹. Można powiedzieć, że należy do najsłabiej poznanych mikroelementów w organizmie i całkiem dobrze strzeże swoich tajemnic.

W wielu przypadkach badania dotyczące mechanizmów działania chromu są sprzeczne lub niejednoznaczne. Na pewno wiemy, że bierze udział w wielu procesach metabolicznych, w tym m.in. w regulacji metabolizmu węglowodanów, białek i tłuszczy.

W źródłach naukowych mówi się o 2 rodzajach chromu:

• trójwartościowym (trójwalentny, chrom 3+), uznawany za ważny, „aktywny biologicznie” składnik diety, który można znaleźć w produktach spożywczych. Bierze on udział w procesach metabolicznych i nie odkłada się w organizmie (jest wydalany głównie z moczem);
• sześciowartościowym (heksawalentny, chrom 6+), uważany za substancję toksyczną i niebezpieczną dla człowieka, w związku z czym wykorzystywany jest wyłącznie w przemyśle i nie może być przeznaczony do celów spożywczych. Ekspozycja na chrom 6+ jest klasyfikowana jako zawodowy czynnik ryzyka z uwagi na potwierdzone działanie rakotwórcze.

Warto przy tym wspomnieć, że chrom występujący w nieorganicznej postaci wchłania się w zaledwie 1%, natomiast w postaci związków organicznych jego absorpcja wynosi już 15-20%. Za transport Cr we krwi odpowiada transferyna, która ma za zadanie przenosić go do wątroby, gdzie powstaje czynnik tolerancji glukozy (GTF).

Chrom przeciwdziała cukrzycy

Stwierdzono, że chrom skutecznie poprawia tolerancję glukozy poprzez zmniejszenie oporności na insulinę. Badanie w Chinach wykazało, że uzupełnienie diety o Cr poprawiło poziom glukozy we krwi, insuliny, cholesterolu i HbA1C u pacjentów z cukrzycą typu 2 w sposób zależny od dawki². W innej pracy podkreślano, że odpowiednia suplementacja chromu korzystnie wpływa na profil lipidów krwi i działanie insuliny³.

Pierwiastek ten normalizuje stężenie glukozy i insuliny u osób z hipoglikemią, hiperglikemią, cukrzycą i hiperlipidemią, bez wykrywalnego wpływu na osoby kontrolne.

Chrom poprawia również wiązanie insuliny, liczbę receptorów i enzymy receptora insulinowego poprzez zwiększenie wrażliwości insuliny, wrażliwość komórek beta i internalizację insuliny⁴.

Kolejne badania wykazały, że dietetyczne Cr działa jako fizjologiczny wzmacniacz aktywności insuliny i został określony jako czynnik tolerancji glukozy (GTF)⁵. Inne badanie wpływu suplementacji chromu na poziomy lipidów i metabolizm glukozy wykazało, że chrom nie miał wpływu na metabolizm lipidów lub glukozy u osób bez cukrzycy, podczas gdy znacznie poprawia metabolizm glukozy u diabetyków⁶.

Badanie porównawcze przeprowadzone w Chinach i Stanach Zjednoczonych ujawniło, że nietolerancyjni osoby nietolerancyjne glukozy wymagały tylko 200 mg/dzień CR, podczas gdy osoby z wyższą tolerancją glukozy i cukrzycą wymagały więcej⁷.

Chrom zmniejsza niepokój i depresję

Kilka badań przedklinicznych wykazało właściwości przeciwdepresyjne różnych soli chromu, w tym pikolinianu chromu i chlorku chromu.

W przeprowadzonym na University of Oxford Department of Psychiatry badaniu wykazano, że po podaniu pikolinianu chromu podniósł się poziom tryptofanu i podwyższoną zawartość receptorów serotoninowych w mózgu⁸. Autorzy skorelowali zmiany w transmisji serotonergicznej z wrażliwością centralnych receptorów 5-HT2A.

Podobne wyniki osiągnął inny zespół z tego samego wydziału – naukowcy po podaniu pikolinianu chromu zaobserwowali wzrost poziomu serotoniny⁹. Natomiast uczeni z Uniwersytetu Jagiellońskiego dowiedli przeciwdepresyjnej aktywności chlorku chromu w wymuszonych testach pływania (FST) u myszy i szczurów¹⁰. A ich poprzednie eksperymenty wykazały, że chlorek chrom (III) może skrócić czas bezruchu w FST o 20%¹¹.

Chrom na neuropatię

Uczeni z Ontario w Kanadzie opisali przypadek pacjenta z neuropatią obwodową typu aksonalnego oraz z nietolerancją glukozy. Lekarze przeprowadzili badania przewodzenia nerwów, sprawdzili poziom witamin i pierwiastków śladowych w surowicy. Potwierdzili też nietolerancję glukozy. Następnie codziennie przez 2 tygodnie podawali choremu 250 mikrogramów trójwartościowego chromu w postaci soli chlorkowej. Po 4 dniach wlew chromu spowodował remisję kliniczną. Normalizacja przewodnictwa nerwowego wystąpiła w ciągu 3 tygodni od wstępnego badania¹⁶.

Chrom redukuje natężenie bólu w migrenie

Wiele odkryć naukowych dokonano przypadkiem. Tak było i tym razem. W czasie pewnego badania zauważono, że cierpiąca na przewlekłe bóle głowy pacjentka poczuła się lepiej w skutek przyjmowania suplementu zawierającego szereg minerałów.

Rozpoczęto oddzielny eksperyment: przez 13 miesięcy codziennie rejestrowano częstotliwość i intensywność bólów głowy doświadczanych przez dorosłą kobietę.

Potwierdzono znaczne zmniejszenie dolegliwości, przy przyjmowaniu tabletki zawierającej cynk, mangan, chrom, magnez, miedź oraz witaminy C i B6. Badanie wpływu tabletek o różnych kompozycjach sugerowało, że składnikiem aktywnym był chrom¹⁵.

Chrom łagodzi PCOS

Zespół policystycznych jajników (PCOS) jest najczęstszym zaburzeniem hormonalnym u kobiet. Wiemy już, że niektóre witaminy i minerały mogą odgrywać rolę w poprawie stanu chorych.

Ze względu na to, że chrom jest niezbędnym elementem homeostazy glukozy i insuliny, badacze podejrzewali, że pierwiastek ten może mieć również korzystny wpływ na łagodzenie objawów PCOS. Jednak dotychczasowe ustalenia nie były spójne. Dlatego uczeni z Iranu postanowili przyjrzeć się literaturze przedmiotu.

Chrom korzystnie wpływa na mikrobiotę

Przewód pokarmowy człowieka i zwierząt jest skolonizowany przez kompleks miliardów mikroorganizmów. Wiadomo, że społeczność mikroorganizmów jelitowych odpowiada za fermentację w jelicie grubym oligosacharydów, polisacharydów i niektórych białek, które unikają procesów trawiennych w górnym odcinku przewodu pokarmowego¹⁷.

Mikroorganizmy jelitowe mogą wpływać na masę ciała, wrażliwość na insulinę lub metabolizm glukozy i lipidów; w związku z tym niektórzy autorzy donoszą, że zmiany w mikrobiocie mogą mieć istotne znaczenie w patogenezie otyłości oraz zespołu metabolicznego¹⁸.

Chrom działa dobrze na serce

Gdy na skutek stresu oksydacyjnego (częstego w chorobach przewlekłych) dochodzi do nadmiernej aktywacji wolnych rodników, co prowadzi do peroksydacji lipidów, która zwiększa ryzyko zdarzeń sercowo-naczyniowych²⁰.

W badaniu na liniach komórkowych monocytów i erytrocytów oceniano wpływ 3 formy chromu: chlorek, pikolinian i niacynian. Badania wykazały, że chrom może zmniejszać ryzyko zachorowalności na choroby sercowo-naczyniowe w cukrzycy²¹.