Co to jest cellulit i jakie są jego przyczyny?
Tzw. skórkę pomarańczową ma na udach, pośladkach i brzuchu aż 8 na 10 kobiet1. Jak mówią fachowcy: „ma wieloczynnikową etiologię”, co oznacza, że składa się na niego wiele przyczyn, w tym predyspozycje genetyczne, różnice między płciami, wiek, pochodzenie etniczne, dieta, siedzący tryb życia, a nawet ciąża2. Charakteryzuje się obecnością nadmiaru tłuszczu podskórnego, którego nierównomierne rozłożenie przypomina nieco swoim wyglądem skórkę pomarańczy. Jednak równie charakterystyczne dla tej przypadłości są zaburzenia przepływu krwi i limfy oraz zmiany w macierzy zewnątrzkomórkowej skóry.
Jego kliniczne stopnie są dodatnio skorelowane ze wskaźnikiem masy ciała (BMI)3. W paru badaniach stwierdzono u osób z wyższym BMI mających cellulit słabszą i mniej gęstą strukturę tkanki łącznej, co prowadzi do zwiększonego wydalania tkanki łącznej4. Co ciekawe, przypadłość ta omija mężczyzn. Wynika to z budowy włókien kolagenu i elastyny, która u mężczyzn jest zupełnie inna. U panów są one ułożone „siatkowo”, dlatego zdecydowanie lepiej podtrzymują komórki tłuszczowe niż u kobiet, gdzie są ułożone pionowo.
Problem pogłębia osłabienie tkanki łącznej skórnej i podskórnej przez zmienioną i zaburzoną macierz zewnątrzkomórkową. Te czynniki przyczyniają się do nieregularnego i pofałdowanego wyglądu skóry dotkniętej cellulitem.
Jak pozbyć się cellulitu?
Pokochaj aktywność fizyczną
Jeśli chcesz pozbyć się cellulitu, do programu leczenia włącz szybsze spacery, jogging lub jazdę na rowerze. Ruch usprawnia metabolizm i poprawia mikrokrążenie odgrywające istotną rolę w przypadku redukcji skórki pomarańczowej. Trening fizyczny może poprawić lipolizę i skład ciała oraz zmniejszyć nasilenie skórki pomarańczowej poprzez zwiększony przepływ krwi do tkanki tłuszczowej5.
Algi poprawiają wygląd skóry
To jedne z najbogatszych w składniki biologicznie aktywne surowców naturalnych. W profilaktyce cellulitu największą rolę odgrywają glony z gatunku Laminaria digitat, Coralloid, Lithothaminions oraz Fucus vesiculosus. Często wykorzystywane są one w preparatach nawilżających i antycellulitowych. Alginiany i fukany zawarte w wodorostach poprawiają ukrwienie skóry, przyspieszają gojenie ran, aktywują wytwarzanie kolagenu oraz proliferację fibroblastów. Algi są również źródłem fitosteroli, które działają przeciwutleniająco, stymulują odnowę tkanki łącznej, a także wpływają na jędrność skóry poprzez aktywację syntezy elastyny i kolagenu6.
Wypróbuj kawowy scrub
Kofeina zwiększa sprężystość zewnętrznej warstwy skóry. Dlatego możesz połączyć przyjemne z pożytecznym. Zaparz sobie małą czarną, a fusy z niej wykorzystaj do zrobienia antycellulitowego peelingu. Łyżkę zmielonej kawy połącz z łyżeczką oliwy z oliwek oraz łyżeczką soku z cytryny. Na koniec dodaj łyżeczkę cukru. Wszystko dokładnie wymieszaj. Nakładaj na ciało i rozprowadzaj kolistymi ruchami. W ten sposób nie tylko złuszczysz martwy naskórek, ale też pobudzisz mikrokrążenie. Warto przy tym wspomnieć, że zabiegi kosmetyczne z wykorzystaniem mielonych ziaren kawy przyspieszają rozkład komórek tłuszczowych. Skóra staje się napięta i wygładzona.
Przy okazji kofeina, którą przyjęłaś, pijąc kawę, również będzie pomocna. Ze względu na aktywność lipolityczną w komórkach tłuszczowych hamuje i redukuje ona cellulit. Co więcej, nałożona na ciało w postaci peelingu łatwo przenika przez naskórek7.
Masaż bańką ujędrnia skórę
Podobnie jak szczotkowanie na sucho i peeling poprawia stan skóry. Aby stał się, skutecznym wsparciem w kuracji antycellulitowej, powinien objąć części ciała szczególnie dotknięte tym problemem. Możesz do tego wykorzystać bańki chińskie. Wykonuj nimi 3 rodzaje ruchów – okrężne, poprzeczne i skośne. Choć nie jest to najprzyjemniejsza metoda, to jej używanie nie tylko ujędrnia skórę, ale też pobudza przepływ krwi i limfy, co umożliwia szybsze usuwanie toksyn z organizmu.
W efekcie dochodzi do zmniejszenia nierównomiernego ułożenia tkanki tłuszczowej oraz podskórnych nierówności powstałych przez zaburzenia tkanki łącznej. W połączeniu z użyciem preparatów przyśpieszających spalanie tłuszczu masaż przynosi jeszcze lepsze efekty, ponieważ skóra ulega rozgrzaniu i lepiej wchłania substancje czynne zawarte w kosmetykach9.
Gimnastyka sposobem na gładką i jędrną skórę
Pomocne mogą też okazać się niektóre ćwiczenia, gdyż nie tylko napinają mięśnie, ale także wygładzają skórę. Jest wszakże jeden warunek – musisz je konsekwentnie wykonywać.
- Połóż się na plecach i ugnij nogi w kolanach, trzymając stopy płasko na ziemi. Teraz unieś biodra. Powoli policz do 10. Następnie wyprostuj prawą nogę. Wytrzymaj w tej pozycji 3 s. Wróć do pozycji wyjściowej. Powtórz, prostując lewą nogę. Zrób 10 powtórzeń na każdą nogę.
- Połóż się bokiem na macie do ćwiczeń i lekko ugnij nogę, na której leżysz. Górna noga niech pozostanie wyprostowana. Podnieś ją do góry, robiąc jednocześnie wydech. Utrzymaj ją chwilę w powietrzu i ponownie opuść, robiąc wdech. Po 20 powtórzeniach zmień stronę.
- Stań w lekkim rozkroku (stopy rozstaw na szerokość bioder), wciągnij brzuch i zrób przysiad, pamiętaj o tym, by plecy trzymać prosto. Powtórz 10 razy. Możesz też robić wypady lub wykonywać ćwiczenia z ciężarkami.
Body wrapping niweluje cellulit
Na umyte ciało w miejscach z widoczną skórką pomarańczową nałóż peeling kawowy lub krem antycellulitowy. Następnie owiń te partie folią spożywczą – powinna ona ściśle przylegać do ciała, jednak nie ściskać (zbyt ciasne owijanie może utrudniać krążenie).
Body wrapping sprzyja rozszerzeniu porów, co ułatwia wchłanianie aktywnych substancji zawartych w preparacie. Przy okazji warto wspomnieć, że dobrze by w jego składzie znalazły się kofeina, wyciąg z nostrzyka żółtego i rutyny, witamina A lub L-karnityna. Przed zabiegiem dobrze się nawodnij. Optymalny czas trwania zabiegu to ok. 30 min.
Szczotkowanie na sucho
Ta stymulująca układ limfatyczny metoda staje się coraz popularniejsza w walce z cellulitem. Szczotkowanie na sucho problematycznych obszarów może pomóc w pobudzeniu drenażu krwi i limfy. W tym przypadku kluczowe jest dobranie odpowiedniej szczotki – takiej, której włos nie będzie ani zbyt miękki, ani zbyt twardy. Najlepiej zacząć od delikatniejszej, by przyzwyczaić skórę.
Szczotkuj ciało od dołu w kierunku do serca. Skóra po nim powinna być lekko zaróżowiona. Dodatkową zaletą tej metody jest złuszczenie martwych komórek naskórka. Ich usunięcie poprawi wchłanianie antycellulitowych kosmetyków. Wykonuj szczotkowanie przed każdym prysznicem.
Naprzemienny prysznic na cellulit
Bierz prysznic na przemian zimną i ciepłą wodą. Gdy używasz zimnej wody, naczynia krwionośne kurczą się, a następnie rozszerzają w ciepłej wodzie. Dzięki temu poprawia się krążenie krwi, a tkanka staje się jędrniejsza.
Przy okazji wyceluj głowicą prysznica w obszar dotknięty cellulitem – w ten sposób wzmocnisz stymulację. Pamiętaj przy tym, by zawsze kończyć zimną wodą. Podczas kąpieli warto używać szorstkiej gąbki, szczotki lub rękawicy z trawy morskiej. Dostępne są również gumowe szczotki, które stosuje się do wmasowywania preparatów przeciwdziałających powstawaniu skórki pomarańczowej.
Korzystaj z odpowiednich produktów antycellulitowych
Istotną grupą składników w produktach antycellulitowych są związki o działaniu lipolitycznym (czyli ułatwiające rozkład tłuszczów do wolnych kwasów tłuszczowych) oraz zapobiegające zwyrodnieniu tkanki skórnej.
- Witamina A w postaci retinolu oraz pochodnych reguluje proces keratynizacji, przyspiesza odnowę naskórka, ogranicza rozrost tkanki tłuszczowej oraz wzmacnia włókna kolagenowe. W ten sposób poprawia kondycję skóry i skutecznie przeciwdziała powstawaniu zmian cellulitowych10.
- L-karnityna w preparatach antycellulitowych wykorzystywana jest ze względu na zdolność regulowania poziomu lipidów poprzez nasilanie procesów spalania kwasów tłuszczowych11.
- Wyciąg z nostrzyka żółtego i rutyny usprawnia mikrokrążenie i odpływ limfy. Kumaryna zawarta w wyciągu redukuje przepuszczalność naczyń. Jest antyoksydantem, który ogranicza przewlekłe zapalenia. Rutyna natomiast, uwalnianiając histaminę, ogranicza procesy zapalne, zmniejsza przepuszczalność i kurczliwość naczyń. Wzmaga również syntezę kolagenu w ścianie naczyniowej. Połączenie tych substancji działa przeciwobrzękowo12.
Presoterapia usuwa obrzęki limfatyczne
Terapia uciskowa prowadzona jest za pomocą masażu pneumatycznego. Ucisk tkanek wykonywany zgodnie z kierunkiem przepływu krwi pobudza odpływ żylny. Zabieg ten, stosowany do leczenia obrzęków limfatycznych, żylnych lub mieszanych w obrębie kończyn, stanowi jeden ze skuteczniejszych sposobów zwalczania cellulitu13.
Zadbaj o odpowiednie nawilżenie skóry
Dbaj o systematyczne nawilżanie skóry. Pomoże to ją ujędrnić oraz zwiększy napięcie tkanek, co w efekcie poprawi wygląd miejsc objętych cellulitem. Składnikami nawilżającymi są kwas hialuronowy, kolagen i elastyna, kwas mlekowy (o stężeniu do 10%), sorbitol, pantenol, cyklometikon, dimetikon, glikol propylenowy oraz gliceryna. Kosmetyki zawierające wymienione związki najlepiej nakładać po uprzednim masażu lub peelingu. Złuszczenie martwego naskórka ułatwi ich wchłanianie i penetrację składników aktywnych14.
Olejki eteryczne ujędrniają skórę
Niektóre z nich mają właściwości przeciwcellulitowe i stosuje się je często jako środki ujędrniające skórę.
- Olejki cynamonowy, kolendrowy oraz z kopru włoskiego poprawiają jej napięcie i pobudzają mikrokrążenie,
- Olejek imbirowy i pomarańczowy działają rozgrzewająco,
- Olejek cyprysowy ma pozytywny wpływ na gospodarkę wodno-tłuszczową i system krążenia, działa przeciwdrobnoustrojowo i przeciwbólowo15. Można stosować go w postaci kompresów, kąpieli oraz do masażu.
- Z kolei olejek jałowcowy reguluje gospodarkę wodną w organizmie. Z tego względu jest przydatny w terapii cellulitu i otyłości16. Działa też ściągająco i zmniejsza skórne rozstępy.
Kolagen zmniejsza cellulit
Są już dowody naukowe potwierdzające wpływ przyjmowania kolagenu na zmniejszenie skórki pomarańczowej u kobiet – długotrwała terapia doustna prowadzi do jego ograniczenia i ma pozytywny wpływ na gęstość skóry. W pewnym podwójnie ślepym, kontrolowanym placebo badaniu klinicznym oceniano ich skuteczność w leczeniu umiarkowanego cellulitu u 105 pań wieku 24-50 lat z prawidłową masą ciała i z nadwagą.
Kobiety zostały losowo przydzielone do grupy przyjmującej codziennie 2,5 g bioaktywnych peptydów kolagenowych lub placebo. Naukowcy oceniali stopień cellulitu przed badaniem oraz po 3 i 6 miesiącach od rozpoczęcia kuracji. W grupie otrzymującej bioaktywne peptydy kolagenowe zaobserwowano statystycznie istotne zmniejszenia stopnia cellulitu oraz falistości skóry na udach u kobiet z prawidłową masą ciała. Ponadto gęstość skóry uległa znacznej poprawie w porównaniu z grupą przyjmującą placebo. Skuteczność leczenia potwierdzono również u kobiet z nadwagą, chociaż wpływ ten był mniej wyraźny w porównaniu z paniami o prawidłowej masie ciała17.
- Int J Cosmet Sci 2006;28:175-90
- J Am Acad Dermatol 2010;62: 361-70; J Am Acad Dermatol 2010;62:373-84
- Skin Res Technol 2004;10:161-68
- Dermatol Surg 2009;35:1471-7
- International Journal of Medical Reviews. 2019;6(1): 26-7
- Post Fitoter 2009; 3: 168-74
- Probl Hig Epidemiol 2012; 93(1): 14-20; J Cosmet Dermatol 2008; 7(1): 23-9
- J. Dylewska-Grzelakowska, Kosmetyka stosowana, WSIP, Warszawa 2010
- Cabines luty-marzec 2010: 34
- J Cosmet Laser Ther 2012; 14(2): 50-8; Probl Hig Epidemiol 2010; 91(3): 352-6
- Int J Cosmet Sci 2011; 33(6): 519-26; Pol J Cosmetol 2011; 14(4): 238-449
- Hygeia Public Health 2014, 49(3): 425-30
- Cabines 2010; 38: 34-6
- Derm Estet. 2002, 2 (19), 90-1
- Panacea 2012;4: 20-2; Lis A. Najcenniejsze olejki eteryczne. Część II. Monografie Politechniki Łódzkiej, Łódź 2013; s. 43
- Góra J, Lis A. Najcenniejsze olejki eteryczne. Wyd. UMK, Toruń 2007; s. 121
- J Med Food. 2015 Dec;18(12):1340-8