Wokół rosnącego jedynie w Nowej Zelandii i południowo-wschodniej Australii krzewu manuka (Leptospermum scoparium) przez całą wiosnę aż do późnego lata pracowicie uwijają się pszczoły, by z nektaru jego kwiatów wytworzyć cudowny produkt znany niemal na całym świecie. Miód manuka znany był autochtonom od wielu wieków, reszta ludzkości poznała go dopiero w latach 80. XX wieku, gdy profesor Peter Molan z Uniwersytetu Waikato postanowił bliżej przyjrzeć się jego cudownym prozdrowotnym właściwościom1.
Co wyróżnia miód manuka wśród innych?
Przede wszystkim jego unikalny skład chemiczny. Obfituje w antyoksydacyjne flawonoidy2, związki 1,2-dikarbonylowe, które przyczyniają się do aktywności przeciwbakteryjnej, oraz hamujące aktywność mieloperoksydazy (MPO) kwasy fenolowe i lotne składniki norisoprenoidów3. Ponadto miód manuka jest skarbnicą witamin z grupy B, wapnia, żelaza, potasu, cynku i miedzi, zbawiennie działających na nasz układ nerwowy i odpornościowy. Nie bez znaczenia jest również fakt, że ten słodki specjał zawiera metyloglioksal – substancję o silnych właściwościach przeciwdrobnoustrojowych4.
Miód manuka pomocny przy wrzodach żołądka
Znane są już wyniki badań dotyczących mechanizmów molekularnych, dzięki którym ten naturalny produkt może hamować infekcję Helicobacter pylori, a tym samym powstrzymywać rozwój choroby wrzodowej. Naukowcom było wiadomo, że ten patogen indukuje aktywność wiązania DNA NF-κB i AP-1 w komórkach nabłonka żołądka. Próby w warunkach in vitro wykazały, że miód manuka skutecznie powstrzymuje zmiany powodowane przez H. pylori.
Maksymalną efektywność działania zaobserwowano w przypadku zastosowania roztworu miodu w stężeniu 20%, po 1-2 godz. od zastosowania. Wstępne traktowanie komórek nabłonka żołądka innymi komercyjnymi naturalnymi miodami również hamowało indukowaną przez bakterię ingerencję w aktywność wiązania DNA NF-κB i AP-1, jednak pod względem skuteczności miód manuka okazał się bezkonkurencyjny. Ponadto zapobiegał innym niekorzystnym zmianom indukowanym przez Helicbacter pylori, np. powstrzymywał degradację białka IκB-α i obniżał poziomy białka COX-25.
Wrzody pojawiają się nie tylko w układzie pokarmowym, na szczęście terapeutyczne działanie płynnego złota jest niezależne od lokalizacji owrzodzenia. Potwierdzają to m.in. badania oceniające wpływ opatrunków nasączonych miodem manuka na gojenie neuropatycznych owrzodzeń stopy cukrzycowej. Owrzodzenie stopy cukrzycowej dotyka co najmniej co 10. cukrzyka, a połowa tych ran ulega zakażeniu.
Następstwa są bardzo groźne dla zdrowia i życia diabetyka: gojenie się ran jest silnie utrudnione, owrzodzenia ropieją i się powiększają, co ostatecznie prowadzi do utraty kończyny, a czasem nawet powoduje zgon6. Wyniki badań statystycznych są zatrważające: do amputacji kończyny dochodzi aż w 85% przypadków owrzodzenia stopy powstałego w wyniku cukrzycy. Co najmniej 40% amputacji u diabetyków można zapobiec dzięki zastosowaniu natychmiastowego leczenia7. Oczywiście niezbędna jest interwencja specjalistów, jednak konwencjonalną terapię można wspomóc wynalazkami Matki Natury.
- Farm Współ 2017; 10: 36-41
- Food Res.38: 651-658
- Food Chem. 60: 7229-7237
- Post Fitoter 2015; 4:56-60
- ArchMed Res. 2016 Jul;47(5): 340-348
- Clinicaldiabetes, 2009, 27.2: 52-58
- IntWound J. 2014 Jun;11(3): 259-63