Ananas - właściwości zdrowotne, dieta ananasowa i uprawa ananasa w domu

Substancją, która czyni ten owoc naszym sprzymierzeńcem w walce z nadwagą, jest bromelina (bromelaina), unikalna mieszanina enzymów proteolitycznych rozkładających białka. Znajduje się ona zarówno w miąższu ananasa, jak i w twardym rdzeniu, którego zazwyczaj nie spożywamy, choć jest jadalny.

Jak rozpoznać dojrzały owoc? Wystarczy pociągnąć za środkowy liść pióropusza – jeśli z łatwością możemy go usunąć, ananas jest dojrzały. Warto też owoc dokładnie obejrzeć – dojrzały ananas ma kolor ciemnego złota lub brązowy, jest jędrny i wydziela słodki zapach.

I to właśnie w nim jest najwięcej bromeliny. Ananas ma wyjątkowy smak. Każdy kęs tego egzotycznego owocu pozostawia na naszym języku uczucie lekkiego pieczenia, które jest wywołane działaniem enzymów drażniących kubki smakowe. Aby zmniejszyć te nie dla wszystkich miłe doznanie, można ananas zblendować (miąższ i rdzeń) z dodatkiem niewielkiej ilości wody i spożywać go w postaci musu¹.

Dieta ananasowa - na czym polega?

Bromelina przyspiesza trawienie białek i zwiększa ich wchłanianie w jelitach, zapobiega niestrawności, wzdęciom i zaparciom oraz reguluje pracę przewodu pokarmowego. Jeśli w naszym menu na stałe zagości świeży ananas lub wyciskany z niego sok, to trwale przyspieszymy swój metabolizm i szybciej pozbędziemy się zbędnych kilogramów.

Nieprzypadkowo więc ananasy są ważnym składnikiem wielu diet odchudzających. Około 40% aktywnej biologicznie bromeliny wchłania się w jelitach do krwi i działa bezpośrednio na komórki naszego organizmu. W 2018 r. naukowcy z Institute of Microbial Technology (CSIR) w Indiach odkryli, że bromelina trwale zmienia ekspresję genów w taki sposób, że blokuje powstawanie nowych komórek tłuszczowych. Jednocześnie prowadzi do zmniejszenia liczby dojrzałych komórek tłuszczowych w tkance podskórnej².

Bromelina może uczulać! Osoby, u których stwierdzono uczulenie na pszenicę i pyłki traw, często reagują alergicznie również na enzymy zawarte w ananasach, dlatego zaleca się, by zachowały one szczególną ostrożność i bacznie obserwowały reakcje organizmu po zjedzeniu owocu.

Z kolei badacze z Taif University (Arabia Saudyjska) przeprowadzili ciekawy eksperyment na szczurach. Zwierzętom otyłym, uprzednio karmionym zgodnie z zasadami diety wysokotłuszczowej, zaczęto podawać sok z ananasa. Po 8 tygodniach zbadano gryzonie i okazało się, że codzienna porcja soku obniżyła u nich poziom glukozy, insuliny, trójglicerydów i złego cholesterolu LDL, a podniosła poziom dobrego cholesterolu HDL.

Co ważne, pojone sokiem szczury wyraźnie schudły w porównaniu z grupą kontrolną, której go nie podawano³. Odchudzający efekt bromeliny wspomaga błonnik pokarmowy, którego w 100 g ananasa jest aż 1,2 g. Nie tylko reguluje on trawienie i wspomaga pracę jelit, lecz również, pęczniejąc w żołądku, powoduje długotrwałe uczucie sytości. Dzięki temu rzadziej sięgamy po słodkie przekąski i możemy ograniczyć liczbę przyjmowanych kalorii.

Niezwykłe działanie bromeliny wzbudziło zainteresowanie producentów suplementów, dzięki czemu na rynku są dostępne zawierające ją preparaty. Przeznaczone są dla osób zmagających się z nadwagą i problemami z układem pokarmowym, takimi jak zespoł jelita drażliwego, choroba Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego.

Po suplementy z bromeliną chętnie sięgają również sportowcy pragnący rozbudować masę mięśniową, ponieważ ułatwione dzięki nim trawienie białek dostarcza organizmowi niezbędnych do budowy mięśni aminokwasów. Zalecana dawka to 250–500 g maksymalnie trzy razy dziennie¹. Jednak pozbycie się zbędnych kilogramów to niejedyna korzyść zdrowotna płynąca z jedzenia ananasów.

Okazuje się, że owoc królów ma wiele innych zastosowań, a włączenie go na stałe do diety może poprawić nie tylko nasz wygląd, ale i zdrowie¹.

Właściwości zdrowotne ananasa

Ananas działa przeciwbólowo i zmniejsza obrzęki

Leczy stany zapalne w chorobie zwyrodnieniowej i reumatoidalnej stawów, a także powstałe wskutek urazów sportowych. Jego działanie jest podobne do niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Okazuje się, że kilka cząstek surowego owocu lub 200 mg bromeliny w postaci suplementu może zastąpić tabletkę ibuprofenu.

Ananas chroni układ krążenia

Zapobiega też powstawaniu skrzepów w naczyniach krwionośnych i rozpuszcza już istniejące, co zmniejsza ryzyko zawału, udaru i zakrzepicy żył. Zapobiega powstawaniu płytki miażdżycowej.

Ananas niszczy bakterie E. coli i Salmonella enterica

Odpowiadają one za zatrucia pokarmowe i towarzyszące im biegunki oraz bóle brzucha. Plasterek ananasa lub szklanka soku dziennie przyspieszają leczenie zakażeń przewodu pokarmowego

Ananas oczyszcza zatoki

Rozrzedza wydzielinę z nosa, a zmniejszając obrzęk towarzyszący zapaleniu zatok, ułatwia jej usunięcie, co przyspiesza powrót do zdrowia.

Sok z ananasa dobry jest na rany

Sok stosowany bezpośrednio na rany, w tym rozległe owrzodzenia i oparzenia, przyspiesza proces ich gojenia. Usuwa martwe tkanki znajdujące się w ranie, nie uszkadzając zdrowych. Zwalcza chorobotwórcze bakterie, co zapobiega stanom zapalnym. Zmniejsza również obrzęk i powoduje gojenie się krwiaków.

Ananas łagodzi przeziębienie

Zmniejsza także częstość ataków kaszlu i duszności w astmie oskrzelowej. Płukanka z jego soku odkaża błonę śluzową gardła i ułatwia odkrztuszanie.

Ananas wzmacnia odporność organizmu

W 100 g ananasa znajduje się aż 48 mg witaminy C, będącej wsparciem dla układu odpornościowego. Zwalcza ona również wolne rodniki tlenowe, co zapobiega przedwczesnemu starzeniu się organizmu i rozwojowi nowotworów.

Ananas poprawia metabolizm

Jest źródłem witamin z grupy B, niezbędnych do prawidłowego metabolizmu, a także witaminy A, wpływającej na wzrok, i witaminy E.

Ananas jest źródłem mikroelementów

Dostarcza do organizmu mikroelementy, takie jak mangan, miedź i żelazo, które wspierają metabolizm kości, a także witaminę K. Dzięki temu ananas zapobiega osteoporozie i wzmacnia kości.

Uprawa ananasa w domu

Jak uprawiać ananasa w domu? W pierwszej kolejności trzeba odciąć od owocu pióropusz liści, a następnie odsłonić jego rdzeń, czyli usunąć kilka dolnych liści. Tak przygotowaną sadzonkę odkładamy w suche miejsce na 3–4 dni, aby lekko obeschła. Następnie umieszczamy ją w naczyniu i zalewamy wodą do poziomu pierwszych liści.

Po mniej więcej miesiącu sadzonka wypuści korzenie, a wtedy będzie można ją przesadzić do ziemi. Po upływie 1,5 roku powinien pojawić się pierwszy kwiat ananasa, który odpowiednio pielęgnowany po 3–6 miesiącach przekształci się w owoc.

Kto nie powinien jeść ananasów? 

Bromelina może modyfikować działanie niektórych leków, a w szczególności preparatów przeciwbólowych, antydepresyjnych, przeciwzakrzepowych i uspokajających, a także antybiotyków. Jeśli popijemy je sokiem z ananasa, dojdzie do zwiększenia wchłaniania substancji czynnej, co może nasilić lub wydłużyć działanie leku.

Wielu lekarzy medycyny naturalnej zaleca kobietom w ciąży unikanie ananasa, ponieważ bromelina może spowodować rozwarcie szyjki macicy i doprowadzić tym samym do poronienia lub przedwczesnego porodu. Owoców tych nie powinny również spożywać osoby cierpiące na nadciśnienie, choroby wątroby, niewydolność nerek i chorobę wrzodową żołądka bądź dwunastnicy¹.

Kosmetyki z ananasa

Wyciągi z ananasa stosuje się w kosmetykach do cery tłustej, trądzikowej i naczynkowej. Bromelina dodawana do peelingów enzymatycznych delikatnie złuszcza martwy naskórek i wygładza cerę. Jednocześnie działa przeciwzapalnie i antybakteryjnie oraz łagodzi zmiany trądzikowe.

Bromelina wzmacnia ponadto naczynia krwionośne i działa przeciwobrzękowo, dzięki czemu zapobiega pękaniu naczynek pod skórą i pomaga zwalczać cellulit. Z kolei witamina C rozjaśnia skórę i usuwa przebarwienia. Z ananasa można również sporządzić domowe kosmetyki, jednak przed ich zastosowaniem warto sprawdzić na skórze dłoni, czy nie spowodują one reakcji alergicznej⁴.

Peeling z ananasa

2 łyżki miąższu ananasa należy zmieszać z 1 łyżeczką miodu, 1 łyżką oleju kokosowego i 2 łyżkami cukru trzcinowego. Powstałą w ten sposób papkę wmasowujemy w skórę energicznymi ruchami i spłukujemy letnią wodą.

Maseczka oczyszczająca z ananasa

Cząstki ananasa zmiażdżone na papkę za pomocą widelca lub tłuczka nakładamy na skórę i pozostawiamy na ok. 15 minut, a następnie spłukujemy wodą. Aby utrzymać efekt wygładzenia skóry, zabieg warto powtarzać raz w tygodniu.

Maseczka na przebarwienia z ananasa

Wacik zamoczony w soku wyciśniętym z ananasa nakładamy na twarz i pozostawiamy na 15 minut, po czym spłukujemy twarz letnią wodą. Maseczkę stosujemy 2 razy w tygodniu. Już po kilku takich zabiegach przebarwienia i piegi stają się mniej widoczne.

Tonik z soku z ananasa

Sokiem wyciśniętym z ananasa możemy przecierać twarz i dekolt, dzięki czemu skóra będzie gładka i rozświetlona, a naczynka staną się mniej widoczne.