Zrealizowane przez polskich naukowców badanie nie potwierdziło powszechnego przekonania o związku pomiędzy regularnym piciem soków owocowych, a nadwagą u młodzieży.
Wyniki te potwierdzają wcześniejsze badania innych autorów, którym udało się ustalić, że dieta osób regularnie pijących soki owocowe jest bogatsza w witaminy, mikro- i makroelementy oraz wiele innych substancji odżywczych, co w sposób bezpośredni przekłada się na poprawę jakości diety i zapewnia korzyści zdrowotne.
Badanie, przeprowadzone pod kierunkiem prof. dr hab. Lidii Wądołowskiej z Wydziału Nauki o Żywności Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, objęło swoim zasięgiem 1 700 młodych osób, w wieku 13–19 lat, z pięciu polskich województw.
Specjalistom udało się ustalić, że 28% młodzieży codziennie sięga po sok owocowy, 22% spożywa sok owocowy 4-6 razy w tygodniu, 29% 2-3 razy w tygodniu, 13% raz w tygodniu, a 8% rzadziej niż raz na tydzień.
Co ciekawe, osoby spożywające soki owocowe minimum 4 razy w tygodniu – w tym również codziennie – miały nieznacznie mniejszy problem z utrzymaniem prawidłowej masy ciała.
W grupie tej odnotowano niższy procent dziewcząt i chłopców borykających się z nadwagą. U młodzieży sięgającej po sok owocowy raz w tygodniu lub rzadziej odsetek osób ze zwiększoną masą ciała był nieznacznie większy.
Badanie przeprowadzone z kolei wśród amerykańskiej młodzieży wykazało, że konsumpcja stuprocentowych soków owocowych wpływa korzystnie na poprawę jakości diety zwiększając spożycie substancji odżywczych.
Stwierdzono, że dieta młodzieży regularnie spożywającej 100% soki owocowe jest bogatsza w węglowodany, błonnik, witaminę C i B6, kwas foliowy, potas, miedź, żelazo oraz jest uboższa w tłuszcz, nasycone kwasy tłuszczowe oraz produkty z dodatkiem cukru.
Należy przypuszczać, że taka kompozycja codziennej diety w dłuższej perspektywie będzie miała korzystny wpływ na ogólną kondycję zdrowotną.
Niestety z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika również, że wraz z wiekiem spada liczba osób sięgających codziennie po sok owocowy.
W grupie dziewcząt i chłopców w wieku 10-14 lat codzienne spożycie soków owocowych było na poziomie 61%, natomiast w grupie młodzieży w wieku 15-19 lat spadało do 52,7%.
W przypadku osób dorosłych dane pozyskane podczas badania wyglądają jeszcze gorzej, aż 24% badanych wykluczyło ze swojej diety soki owocowe, a 29% sięga po nie zaledwie raz do trzech razy w miesiącu.
Jedynie 11% dorosłych Polaków zadeklarowało, że sok owocowy pije raz dziennie.
Statystycznie po soki owocowe częściej sięgają osoby mieszkające w dużych miastach oraz dziewczęta.
Wykres częstotliwości spożywania soków owocowych wśród młodzieży w wiek
u 13-19 lat
29% 2-3 razy w tygodniu pije soki owocowe
28% spożywa je codziennie
22% pije soki 4-6 razy w tygodniu
13% raz w tygodniu pije sok
8% pije je rzadziej niż raz w tygodniu
prof. dr hab. Lidia Wądołowska z Wydziału Nauki o Żywieniu Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego
Celem naszego badania było sprawdzenie, czy istnieją różnice w spożyciu owocowych soków w zależności od płci i wieku oraz ich wpływ na występowanie nadwagi – mówi prof. dr hab. Lidia Wądołowska, profesor zwyczajny z Wydziału Nauki o Żywności Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego
Badanie potwierdziło tylko, że spożycie soków owocowych w dużej mierze powiązane jest z płcią i wiekiem.
Nie stwierdziliśmy natomiast związku pomiędzy codziennym piciem soków owocowych a zwiększoną masą ciała.
Co ciekawe, w grupie osób sięgających po sok owocowy zaledwie raz w tygodniu, bądź rzadziej, stwierdziliśmy nieistotnie większy odsetek młodzieży borykający się z problemem nadwagi.
prof. dr hab. Witold Płocharski z Instytutu Ogrodnictwa Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego
Wyniki tego badania nie mogą nas zaskakiwać. Potwierdzają one bowiem fakt, że sok owocowy to produkt w pełni naturalny.
Na terenie Unii Europejskiej do soków owocowych nie wolno dodawać żadnych dodatków, w tym cukrów.
Wartość kaloryczna soku zbliżona jest do wartości kalorycznej owoców, z których powstaje i wynosi poniżej 50 kcal na 100 ml (wyższą kaloryczność mogą mieć tylko soki z owoców bardzo bogatych w cukry, np. z winogron).
Dla przykładu 100 ml soku pomarańczowego to ok 45 kcal co odpowiada 100 g pomarańczy.
Nie należy zapominać, że soki są źródłem niezbędnej do życia wody, ale także ważnym źródłem istotnych dla życia składników odżywczych.
Badania naukowe potwierdzają, że wyłączenie soków owocowych z codziennej diety może tylko zaszkodzić, a nie pomóc nam w utrzymaniu prawidłowej masy ciała. Wyjątek stanowią tylko osoby genetycznie skłonne do otyłości – przekonuje prof. dr hab. Witold Płocharski z Instytutu Ogrodnictwa.
Pamiętaj, że najzdrowsze są te soki, które wyciśniesz samemu ze świeżych owoców!
Innocent Orange Juice from Sumo Science on Vimeo.
Bibliografia
Wuenstel JW, Wądołowska L., Słowińska MA, Niedźwiedzka E, Kowalkowska J, Antoniak L. Consumption Frequency of Fruit Juices and Sweetened Beverages: Differences Related to Age, Gender and the Prevalence of Overweight among Polish Adolescents. Polish Journal of Food and Nutrition Sciences, 2015, 65 (3), pp.0-0 journal.pan.olsztyn.pl
Wądołowska L. Zdrowotne aspekty spożycia soków owocowych i słodzonych napojów: związek z nadwagą u młodzieży i nowotworami u dorosłych. Materiały konferencyjne XVIII Międzynarodowego Sympozjum Krajowej Unii Producentów Soków, Mikołajki 20-22.V.2015.
O’Neil CE, Nicklas TA, Kleinman R. Relationship Between 100% Juice Consumption and Nutrient Intake and Weight of Adolescents. Health Promotion, 2010, 24(4), 231-237.
Opracowanie na podstawie materiałów prasowych: Monika Piorun
Nasze magazyny
