Związek ten jest niezbędnym składnikiem wszystkich komórek ludzkiego organizmu. Niestety, po 40. r.ż. jego ilość w organizmie spada. Niedobór koenzymu Q10 łączy się z rozwojem licznych schorzeń, od zapalenia dziąseł, przez kłopoty ze wzrokiem, po zawał serca. Znajdziesz go w podrobach, tłustych rybach i fistaszkach.
Dlaczego warto stosować koenzym Q10?
- Zwalcza choroby dziąseł
Jeżeli zauważyłaś u siebie nieświeży oddech, krwawienie dziąseł bądź ich opuchliznę, rozważ suplementację koenzymu Q10. Okazuje się bowiem, że nawet 96% osób cierpiących z powodu parodontozy i innych chorób dziąseł może mieć niedobory tego związku. Tymczasem, jak dowodzą japońskie eksperymenty, CoQ10 usprawnia leczenie parodontozy. Gdy badacze wpuszczali ten związek do kieszonek dziąsłowych raz w tygodniu przez 1,5 miesiąca, zaobserwowali znaczną poprawę stanu dziąseł, redukcję krwawienia, co wskazuje, że koenzym Q10 sprawdza się zarówno w połączeniu z niechirurgiczną terapią periodontologiczną, jak i jako jedyne leczenie1! Potwierdzają to również wyniki badania, w którym część osób z parodontozą, przyjmowały 50 mg koenzymu Q10 dziennie. Po 3 tygodniach ich stan poprawił się w stosunku do pozostałych, którzy otrzymywali placebo2. - Działa neuroprotekcyjnie
Zwiększony stres oksydacyjny bierze udział w patogenezie choroby Alzheimera. Wiele dowodów sugeruje, że dysfunkcja mitochondriów i zwiększona ilość reaktywnych form tlenu poprzedzają odkładanie się płytek amyloidowych. Z badań na modelach zwierzęcych wynika, że koenzym Q10 (istotny składnik mitochondrialnego łańcucha transportu elektronów) zmniejsza stres oksydacyjny oraz redukuję powierzchnię i liczbę płytek amyloidowych w hipokampie. Co więcej, myszy leczone CoQ10 wykazują lepszą wydajność poznawczą podczas testów labiryntu wodnego Morrisa3. Natomiast badania na ludziach potwierdziły, iż koenzym Q10 działa neuroprotekcyjnie w chorobie Parkinsona4. - Wzmacnia serce
Koenzym wspomaga leczenie licznych schorzeń układu krążenia, takich jak kardiomiopatie (grupa chorób prowadzących do dysfunkcji mięśnia sercowego), arytmia, dusznica bolesna oraz nadciśnienie tętnicze. Ponadto przyjmowanie go zaleca się pacjentom przygotowującym się do operacji serca9. Jak wykazało 2-letnie badanie Q-SYMBIO, koenzym Q10 wyjątkowo dobrze sprawdza się w przypadku niewydolności serca, gdy mięsień nie daje rady prawidłowo pompować krwi.
W porównaniu do osób przyjmujących placebo ryzyko wystąpienia „poważnych działań niepożądanych w obrębie układu krążenia” u pacjentów z niewydolnością, którzy oprócz standardowych leków przyjmowali suplementy CoQ10, spadło o ponad 40%. Co więcej, o tyle samo obniżyło się ryzyko zgonu wywołanego chorobą serca i wszelkimi innymi schorzeniami10. - Zapobiega migrenom
Niski poziom tej substancji w organizmie miewa związek z występowaniem migreny, zwłaszcza u dzieci i nastolatków. Potwierdzono, że suplementacja koenzymem Q10 może ograniczyć częstość występowania tych wyczerpujących ataków bólu głowy7. W porównaniu do placebo dawka 100 mg CoQ10 przyjmowana 3 razy dziennie pozwoliła znacząco zredukować napady migreny oraz zmniejszyć liczbę dni, w których pacjentów nękały bóle głowy i mdłości8.
- Usuwa zmęczenie
Pewien eksperyment dowiódł, że u 20 kobiet cierpiących na zespół chronicznego zmęczenia, którym podawano 100 mg koenzymu Q10 dziennie przez 3 miesiące, tolerancja wysiłku fizycznego wzrosła o ponad połowę. 90% pacjentek odnotowało też znaczną poprawę bądź całkowite ustąpienie objawów5. Natomiast u osób zdrowych CoQ10 łagodzi zmęczenie wywołane aktywnością fizyczną. Związek ten zwiększa również wydajność podczas treningu i przyspiesza regenerację po nim6. - Pomaga zajść w ciążę
Koenzym Q10 zwiększył jakość nasienia u mężczyzn mających nieprawidłową ruchliwość plemników. Podczas badania doszło do 9 naturalnych zapłodnień po przebytej już terapii in vitro, z czego 6 przydarzyło się z udziałem mężczyzn przyjmujących CoQ10, a 3 – biorących placebo11. W badaniu na parach, które zdecydowały się na docytoplazmatyczne wstrzyknięcie nasienia (rodzaj procedury in vitro, w której plemniki umieszcza się bezpośrednio w komórce jajowej), do zapłodnienia dochodziło częściej, jeśli mężczyźni przyjmowali suplementy koenzymu Q1012. - Obniża poziom cukru
74 pacjentów z niepowikłaną cukrzycą typu 2 i dyslipidemią w Royal Perth Hospital w Australii zostało podzielonych na 4 grupy. Pierwsza otrzymywała doustnie 100 mg CoQ10 2 razy dziennie (200 mg/dzień), druga 200 mg fenofibratu każdego ranka, trzecia oba środki, a czwarta żadnego. Po 12 tygodniach stwierdzono, że w wyniku suplementacji koenzymem Q10 nastąpiło znaczne obniżenie ciśnienia skurczowego i rozkurczowego oraz poprawiła się długoterminowa kontrola glikemii13. - Poprawia wzrok
Międzynarodowy zespół badawczy obliczył, że poziom koenzymu Q10 w siatkówce może z wiekiem spadać o ok. 40%. Spadek ten może mieć 2 konsekwencje: zmniejszenie zdolności antyoksydacyjnych i zmniejszenie tempa syntezy ATP. To zaś może przyczyniać się do postępu zwyrodnienia plamki żółtej14. Z kolei wieloośrodkowe badanie opublikowane w marcu 2020 r. dowiodło, że koenzym Q10 to istotny odżywczy środek terapeutyczny w chorobach naczyniowych wpływających na siatkówkę. Uczeni zauważyli, że przerwa w suplementacji CoQ10 powodowała u chorych wyraźny spadek pola widzenia15. Naukowcy uważają również, że koenzym Q10 jako silny przeciwutleniacz może być korzystny w zapobieganiu starczowzroczności.
Jak jest bezpieczna dawka koenzymu Q10?
Osobom dorosłym zaleca się 30-90 mg koenzymu Q10 dziennie. Jednak gdy masz kłopoty zdrowotne, wskazane są większe dawki dobrane po konsultacji z lekarzem lub wykwalifikowanym specjalistą. Przykładowo w przypadku chorób serca większość testów skuteczności koenzymu Q10 przeprowadzano, stosując dawki 100-200 mg dziennie16. Warto też wspomnieć, że substancje solubilizowane, czyli poddane procesowi zwiększenia rozpuszczalności (zarówno ubichinol, jak i ubichinon, będące fromami koenzymu Q10), najlepiej wchłaniają się w organizmie i są najpełniej przez niego wykorzystywane17. CoQ10 nie powoduje żadnych poważnych działań niepożądanych u ludzi, chociaż może wywoływać drobne efekty uboczne, np. nudności, zgagę lub niestrawność.
- Alt Med Rev, 1996; 1: 168-75
- Open Heart, 2015; 2: e000326, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26512330
- Alt Med Rev, 1996; 1: 11-7, http://anaturalhealingcenter.com/documents/Thorne/articles/CoenzymeQ10Part2.pdf
- Headache, 2007; 47: 73–80, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17355497
- Neurology, 2005; 64: 713-5, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15728298
- Fertil Steril, 2009; 91: 1785-92, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18395716
- Mol Aspects Med., 1997; 18 Suppl: S213-9, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9266524
- Nutrition, 200; 24: 293-9
- Nutr Neurosci, 2016; 19: 138-43, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25603363
- Neuro Endocrinol Lett, 2009; 30: 470-6, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20010505
- Alt Med Rev, 2000; 5: 93-108, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10767667
- Mitochondrion, 2007; 7 Suppl: S78-88, https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S156772490700061X
- Expert Opin Investig Drugs, 2010; 19: 535-54, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4542328/
- J Alzheimers Dis. 2011;27(1):211-23
- Neuropsychiatr Dis Treat. 2009; 5: 597-610
- Eur J Clin Nutr. 2002 Nov;56(11):1137-42
- Invest. Ophthalmol. Vis. Sci. 2009;50(4):1814-1818
- Nutrients. 2020 Mar; 12(3): 723