Co to jest mikrobiom skóry i jak o nią dbać?

Na czubku naszego palca żyje więcej lokatorów, niż Wielka Brytania ma mieszkańców. Choć trudno to sobie wyobrazić, w ciągu całego naszego życia jesteśmy gospodarzami dla drobnoustrojów o wadze 5 afrykańskich słoni! Wiedzę o mikrobiocie można jednak wykorzystać do dbania o kondycję skóry.

Artykuł na: 6-9 minut
Zdrowe zakupy

Wyobraź sobie swoje ciało jako mapę – wilgotne regiony zamieszkują konkretne ludy, których mieszkańcy nie zapuszczają się na pustynie lub lodow­ce. I tak na twarzy i plecach dominują gatunki należące do Cutibacterium, które żywią się sebum uwalnianym przez gruczoły łojowe. Wilgotne powierzchnie pach, pępka i pachwin są schronieniem dla przedstawicieli z rodzajów Coryne­bacterium i Staphylococcus, które dosko­nale czują się w „tropikach” oraz dodat­kowo pochłaniają azot zawarty w pocie. Wbrew powszechnemu przeko­naniu mikrobiotę tworzą nie tylko bakterie, ale również wirusy, grzy­by i roztocza, jednak to bakterie mają w niej przewagę liczebną.

Co wpływa na naszą mikrobiotę skóry?

To, jakie drobnoustroje zasiedlą nasz organizm, zależy od wielu czynników. Oprócz lokalizacji na ciele istnieje szereg czynników mających wpływ na mikro­biotę skóry. Wśród nich wymienia się:

  • uwarunkowania genetyczne, 
  • wiek,
  • sto­sowaną dietę,
  • tryb życia
  • poziom stre­su,
  • promieniowanie UV,
  • stan płaszcza hydrolipidowego 
  • warunki panujące na powierzchni skóry,
  • temperaturę ciała
  • temperaturę i wilgotność otocze­nia,
  • przebyte choroby,
  • płeć i wiek

U kobiet mikrobiom zmienia się za­równo podczas ciąży, jak i w okresie menopauzy. Równie istotnymi czynni­kami są: postępujący rozwój technolo­giczny, tryb życia, dieta, pielęgnacja, rodzaj wykonywanej przez nas pracy czy region zamieszkania. Skład oraz konfiguracja naszego mikrobiomu jest zatem kwestią bardzo indywidualną, osobistą wizytówką opowiadającą naszą historię. I zmienia się razem z nami.

Jak zbudowana jest skóra?

Skóra jest zbudowana z 3 głów­nych warstw – tkanki podskórnej, skóry właściwej i naskórka. Ten ostatni tworzy 5 warstw komórek, zaczynając od warstwy podstawnej, a kończąc na warstwie rogowej. Jednak patrząc na ogrom drobnoustro­jów bytujących na powierzchni naszej skóry, niektórzy naukowcy zaczęli wy­różniać szóstą integralną warstwę na skórka – stratum microbium. Składa się ona w mniej więcej 10% z komórek na­skórka i aż w 90% z mikroorganizmów.

mama z córką w łazience
Patrząc na ogrom drobnoustro­jów bytujących na powierzchni naszej skóry, niektórzy naukowcy zaczęli wy­różniać szóstą integralną warstwę na skórka – stratum microbium. Składa się ona w mniej więcej 10% z komórek na­skórka i aż w 90% z mikroorganizmów.

Ta „druga skóra”, nie tylko chro­ni wnętrze naszego organizmu, ale również wspiera integralność bariery naskórkowej, chroniąc nas przed in­wazją nieproszonych intruzów. Oczy­wiście, podobnie, jak wśród państw zamieszkanych przez ludzi, tak i tu wszystko jest dobrze, dopóki zosta­je zachowana delikatna równowaga sił (taki stan nazywamy eubiozą). Jeśli jednak, któraś grupa mikro­bów osłabnie, nie tylko dochodzi do uszkodzenia bariery ochronnej skóry, ale też one same momental­nie stają się narażone na inwazję.

Zaburzenia w mikrobiomowym układzie sił prowadzą do dysbiozy. Ona zaś została w licznych badaniach powiązana z takimi dermatozami jak łuszczyca i atopowe zapalenie skóry. Ta sama prawidłowość dotyczy trądziku. Gdy pewne szczepy bytują­cej w naszych gruczołach łojowych bakterii Cutibacterium acnes zaczną występować w przewadze, mogą za­cząć prowadzić do rozwoju trądziku.

Co ciekawe, nieprawidłowa pielęgna­cja czy farmakoterapia mogą zmniej­szyć różnorodność mikrobioty skóry, co nasila zmiany skórne. Nie tylko równowaga, ale także różnorodność stratum microbium ma znaczenie.

Jakie bakterie chronią naszą skórę?

SIS, czyli układ odpornościowy skóry (skin immune system), zawiera elementy zarówno wrodzonego (niespecyficznego), jak i nabytego (specyficznego) układu odpornościowego. Komórki odpornościo­we zlokalizowane są w naskórku oraz skórze właściwej i komunikują się z resz­tą układu odpornościowego poprzez wytwarzane peptydy przeciwdrobno­ustrojowe, cytokiny sygnalizacyjne oraz chemokiny, które „przyciągają” inne komórki odpornościowe do naskórka.

Ostatnie doniesienia naukowe po­twierdzają, że stratum microbium wchodzi w rozmaite interakcje z SIS, dzięki czemu stanowi pierwszą linię obrony organizmu przed patogenami. Po czym poznamy, że źle się dzieje z naszą stratum microbium? Pierwsze objawy dysbiozy, to swędzenie, piecze­nie, suchość, ściągnięcie, nadmierne łuszczenie, zaczerwienienie, wysyp­ka. Skóra staje się też mniej odporna na działanie czynników zewnętrznych, takich jak: wiatr, słońce czy mróz.

kobieta
Pierwsze objawy dysbiozy, to swędzenie, piecze­nie, suchość, ściągnięcie, nadmierne łuszczenie, zaczerwienienie, wysyp­ka. Skóra staje się też mniej odporna na działanie czynników zewnętrznych, takich jak: wiatr, słońce czy mróz.

Jak zadbać o zdrowie skóry?

W fizjologicznych warunkach na po­wierzchni skóry panuje lekko kwaśne pH (~5.5), które stanowi optymalne wa­runki do bytowania mikrobioty skóry. Dlatego wystrzegaj się preparatów myją­cych o wysokim pH. Unikaj też prepa­ratów z wysoką zawartością etanolu czy izopropanolu w składzie – działają one przeciwdrob­noustrojo­wo, więc ich długotrwałe stosowanie może przetrzebić szeregi naszych obrońców.

Poszukaj za to prepa­ratów do pielęgnacji skóry zawierających łagodne komponenty myjące (w składzie szukaj nazwy np. z końcówką glucoside) oraz takich, któ­re wspierającą barierę hydrolipidową naskórka. Zadbaj też o odpowiednie nawilżenie i natłuszczenie skóry. Za­pewnią je trehaloza, kwas hialurono­wy, kwas mlekowy, betaina, skwalan oraz oleje i masła roślinne. Możesz też poszukać kosmetyków zawierających prebiotyki stanowiące pokarm dla stra­tum microbium, dzięki temu łatwiej jej będzie zachować tak pożądaną eubiozę.

W składzie kosmetyków mogą też znaleźć się: probiotyki, czyli dobre żywe kultury bakterii lub drożdży (np. Lactobacillus), synbiotyki będące połą­czeniem dobrych kultur bakterii probio­tycznych z prebiotykami, czyli pożywką dla nich (np. Lactobacillus, Inulin) oraz postbiotyki. Przykładem postbiotyków są fermenty, czyli składniki na bazie probiotyków, które powstały w wyniku fermentacji poszczególnych drobno­ustrojów w określonej pożywce wzro­stowej i w określonych warunkach (np. Lactobacillus/Pear Juice Ferment Filtrate, Fermented Soybean Extract, Lac­tobacillus Ferment, Bifida Ferment). Zalicza się do nich też lizaty bak­teryjne, czyli prepa­raty wytwarzane z „rozbitych” komórek bakte­ryjnych, mające na celu pobu­dzenie układu odpornościo­wego do rozpo­znawania i zwal­czania zakażeń (np. Bifida Ferment Lysate, Lactococ­cus Ferment Lysate).

Najnowszą opcją są age­biotyki, które indukują uwalnia­nie antyoksydantów przez zrównowa­żoną mikrobiotę chroniącą skórę przed widocznymi oznakami starzenia. Zwięk­szają one produkcję i uwalnianie meta­bolitów przeciwutleniających (np. kwa­su kumarowego), chroniących komórki skóry przed stresem oksydacyjnym.

Autor publikacji:
ARTYKUŁ UKAZAŁ SIĘ W
O Czym Lekarze Ci Nie Powiedzą 9/2023
O Czym Lekarze Ci Nie Powiedzą
Kup teraz
Wczytaj więcej
Magazyn
O czym lekarze ci nie powiedzą
ma już 10 lat
Alicja Langsteiner
Alicja Langsteiner
Prezes i założycielka Spółki Langsteiner Sp. z o.o

W życiu i działalności biznesowej ważne są dla mnie te same wartości. Tworzenie rzeczy użytecznych, poprawiających zdrowie i komfort życia idą więc w parze ze wspieraniem rozwoju nauki. Jestem propagatorką holistycznego podejścia do zdrowia, wykorzystywania mądrości natury i siły nauki, w tworzeniu naszych produktów, suplementów diety i wyrobów medycznych. Jako laureaci licznych nagród, w tym Diamenty Forbes, Ambasador Polskiej Gospodarki czy Gazele Biznesu, cenimy współpracę z zaufanymi partnerami i odpowiedzialnymi mediami. Dlatego gościmy na łamach tego wydawnictwa.

Więcej
Ryszard Chęciński
Ryszard Chęciński
Prezes Gabinety Mumio Sp. z.o.o.

O czym lekarze Ci nie powiedzą?... na przestrzeni dziesięciolecia periodyku, okazuje się, że nie powiedzą Ci o wielu sprawach, możliwościach, lekach, sposobach, nadziejach wręcz.
W sposób jasny, przejrzysty, dostępny robi to za nich właśnie ten nasz miesięcznik. To na jego łamach dowiadujemy się, jak można z pominięciem medycyny konwencjonalnej postawić się na nogi, zapobiec schorzeniom czy nawet po prostu się uzdrowić. Skala źródeł, środków, ocen, podpowiedzi, adresów jest ogromna i z łatwością można dotrzeć zarówno
do wiarygodnych uzdrowicieli, jak i zdrowych suplementów diety, ziół czy sposobów uzdrawiania się samemu. Naszym zdaniem, może to i lepiej dla nas, że lekarze nie o wszystkim Ci powiedzą, a zrobi to dla nas dostępny, porządnie wydany i wiarygodny miesięcznik.

Więcej
Marcin Płoch
Marcin Płoch
Dyrektor ds. marketingu Xenico Pharma Sp. z o.o.

Żyjemy w czasach szerokiego dostępu do informacji, również do informacji o tym, jak najlepiej należy dbać o swoje zdrowie. Prewencja i profilaktyka to jest coś, co pozwala nam je jak najdłużej utrzymać w dobrej kondycji. W Xenico tworzymy wysokiej jakości, naturalne rozwiązania w oparciu o najnowsze doniesienia z całego świata. Od wielu już lat prezentujemy nasze produkty na łamach OCL. Mamy nadzieję na dobrą współpracę w kolejnych latach, w myśl wspólnie wyznawanej zasady – Twoje zdrowie w Twoich rękach.

Więcej
Marcin Fiedorowicz
Marcin Fiedorowicz
Dyrektor Operacyjny Herbal Pharmaceuticals

Doceniamy O Czym Lekarze Ci Nie Powiedzą za ich nieustępliwość w dążeniu do szerzenia wiedzy i za to, że wszystkie publikacje oraz informacje, na których bazuje pismo, są poparte rzetelnymi i zweryfikowanymi badaniami. To pokrewieństwo w podejściu do zdrowia i nauki sprawia, że nasza współpraca jest tak naturalna i trwała. Herbal Monasterium to kluczowa marka firmy Herbal Pharmaceuticals, która od lat szanuje tradycję stosowania naturalnych składników w celu promowania holistycznego podejścia do zdrowia. Oferujemy preparaty, które łączą w sobie mądrość tradycyjnego ziołolecznictwa z nowoczesnymi osiągnięciami medycyny. Nasza obietnica to dostarczenie produktów najwyższej jakości, które są nie tylko skuteczne, ale przede wszystkim bezpieczne, pozbawione zbędnych dodatków, konserwantów czy barwników. Sięgając po nasze produkty, dzięki określonej standaryzacji składników, otrzymuje się oczekiwaną skuteczność z wysokim poziomem bezpieczeństwa stosowania. Wyróżnia nas holistyczne podejście do zdrowia, które wykracza poza leczenie objawów i skupia się na pierwotnych przyczynach problemów zdrowotnych. Ponadto, kładziemy nacisk na etyczne praktyki i odpowiedzialność za środowisko. Herbal Monasterium to marka dla tych, którzy szukają naturalnych rozwiązań dla swojego zdrowia. Nasze produkty są odpowiedzią na potrzeby współczesnego Pacjenta, który chce łączyć tradycję z nowoczesnością.

Więcej
mgr farm. Aleksandra Mróz-Lubińska
mgr farm. Aleksandra Mróz-Lubińska
Prezes Zarządu Chemiczno-Farmaceutycznej Spółdzielni Pracy ESPEFA

Nasza współpraca zrodziła się na łamach tego prestiżowego czasopisma i trwa nadal, owocując udanymi kampaniami. 10 ostatnich lat to dla nas inspirująca podróż do innowacji i rozwoju. ESPEFA w tym czasie z sukcesem wprowadzała na rynek nowe produkty, które znalazły miejsce na łamach czasopisma, dzięki czemu mogliśmy dotrzeć z ważnymi informacjami do odbiorców. Wspólnie edukowaliśmy czytelników, umożliwiając im podejmowanie bardziej świadomych decyzji dotyczących opieki zdrowotnej.

Więcej
Beata Iwanicka
Beata Iwanicka
General Manager Kenay

Współpracę z redakcją O Czym Lekarze Ci Nie Powiedzą rozpoczęliśmy dokładnie 10 lat temu – zamieściliśmy reklamę już w drugim numerze pisma. Przez ten czas nasza firma rozrosła się i rozwinęła współpracę z najlepszymi zagranicznymi producentami renomowanych marek, z roku na rok poszerzając asortyment oraz kontynuując swoją misję propagowania zdrowego stylu życia i udowadniając, że zachowanie młodości i zdrowia przez długie lata – a co za tym idzie także poprawianie jakości codziennego życia – nie musi kojarzyć się z nieprzyjemnym obowiązkiem. Wiemy, jak ważne jest zdrowie dla każdego, dlatego kierując się tym przekonaniem, obserwujemy światowy rynek suplementów diety zarówno poprzez uczestniczenie w międzynarodowych targach, analizę fachowej literatury, jak i poprzez rozwijanie współpracy z partnerami na całym świecie. W ten sposób staramy się zapewnić naszym klientom dostęp do najnowszych, najciekawszych, ekologicznych suplementów diety oraz superfoods. W tych działaniach sekunduje nam redakcja O Czym Lekarze Ci Nie Powiedzą. Lata współpracy zawodowej zaowocowały również przyjacielskimi relacjami osobistymi.

Więcej
Marta Skolmowska
Marta Skolmowska
Właścicielka Centrum Ziołolecznictwa Wilcaccora w Łomiankach

Nasza współpraca z Redakcją O Czym Lekarze Ci Nie Powiedzą przyczyniła się niewątpliwie do poprawienia wiedzy Czytelników o naszych sztandarowych produktach, jakimi są zioła amazońskie, o ich zastosowaniu i skuteczności. Jako Centrum Ziołolecznictwa dokładamy wszelkich starań, aby nasze produkty były zawsze badane zarówno pod względem czystości, jak i skuteczności, dlatego staramy się podkreślać w artykułach, udostępnianych na łamach tego magazynu, jak ważna jest nasza współpraca z centrami naukowymi. Sądzimy, że dzięki naszej współpracy z gazetą rośnie w społeczeństwie świadomość, jak niezwykle ważna jest profilaktyka zdrowotna, gdyż łatwiej jest zapobiegać, niż leczyć, a lepiej jest zapobiegać środkami naturalnymi, aniżeli sztucznie wytworzonymi przez koncerny farmaceutyczne. Właśnie to propagowanie wśród Czytelników profilaktyki zdrowotnej uważamy za jedno z najważniejszych zadań, które magazyn O Czym Lekarze Ci Nie Powiedzą nam umożliwia, za co bardzo dziękujemy i mamy nadzieję na dalszą wieloletnią i owocną współpracę.

Więcej
Agnieszka Wójcik
Agnieszka Wójcik
Prezes Onkomed Sp. z o.o.

Onkomed Sp. z o.o. współpracuje z redakcją O Czym Lekarze Ci Nie Powiedzą od wielu lat w ramach reklamy naszych oliwek ozonowanych OZONELLA i potwierdzamy dużą skuteczność naszych reklam oraz oczekiwany odzew. Mimo ogromnego postępu medycyna konwencjonalna ma swoje ograniczenia, zostawiając przestrzeń dla niekonwencjonalnych, sięgających natury, metod walki z różnymi dolegliwościami. Te właśnie metody w sposób bardzo przystępny prezentowane są na łamach miesięcznika. Wielu z naszych klientów
to jego czytelnicy. W dzisiejszych czasach ludzie chcą wiedzieć więcej, żyć zdrowo i naturalnie, dlatego chętnie sięgają do natury mającej tak wiele do zaoferowania. Warto podkreślić, że miesięcznik stale ewoluuje, reaguje na zmieniające się potrzeby swoich odbiorców i nieustannie dąży do tego, aby czymś nowym, niespotykanym zaskoczyć swoich czytelników i tym samym sprawia, że ich rzesza ciągle rośnie. W ciągu 10 lat istnienia na rynku stał się inspiracją i kopalnią wiedzy dla wielu osób, poszukujących różnych ciekawych rozwiązań w dziedzinie zdrowego trybu życia.

Więcej
Nasze magazyny