Nasze magazyny
Nie należy popadać w obsesję na punkcie swojego kału, ale warto przyjrzeć mu się przynajmniej raz w tygodniu (należy to robić częściej, jeśli czujesz się źle lub podejrzewasz, że coś jest nie tak z twoim zdrowiem). Dobrze wiedzieć, co jest dla ciebie normą, aby wszystkie od niej odstępstwa móc zgłosić lekarzowi.
Dopóki mamy do czynienia z prawidłowym wypróżnianiem, określenie "norma" jest bardzo szerokie – prawidłowy stolec może mieć kolor od beżowego po ciemnobrązowy, jego konsystencja może być zwarta lub nieco luźna, a częstotliwość wypróżnień od jednego do dwóch dziennie. Są jednak i takie osoby, które wypróżniają się jedynie 3 razy w tygodniu. Większość zaburzeń trwa kilka dni i mija – są one najczęściej wynikiem spożycia konkretnych pokarmów lub infekcji wirusowej. Zwracaj jednak uwagę na wszystko, co wydaje się nietypowe i trwa dłużej niż tydzień bądź ma tendencję do nawracania. Oto, czego należy wypatrywać.
Co oznacza jasnoczerwona krew w kale?
Jasna, żywo czerwona krew widoczna na papierze toaletowym najczęściej pochodzi z odbytu lub prostnicy (nazywanej też odbytnicą) oraz hemoroidów, może także być wynikiem pęknięcia tkanek odbytu na skutek parcia podczas wypróżniania.
Uwaga! Jeśli takie zdarzenie miało charakter incydentalny, nie trzeba się martwić, ale zawsze warto powiedzieć o nim lekarzowi. Gdy krwi jest dużo lub krwawisz regularnie, raz na jakiś czas, umów się jak najszybciej na wizytę u lekarza lub jedź na izbę przyjęć do szpitala. Za pojawienie się krwi w kale mogą bowiem odpowiadać krwawiące polipy okrężnicy i uchyłki jelita, czyli nieprawidłowe kieszonki tworzące się w ścianie jelit. Lekarz prawdopodobnie zaleci ci wykonanie diagnostycznej kolonoskopii i endoskopii wyższych odcinków przewodu pokarmowego.
O czym świadczy czarny kał?
Czarne, maziste lub smoliste stolce mogą świadczyć o obecności krwi, której źródłem są wrzody, choroby przełyku i nieprawidłowe naczynia krwionośne znajdujące się w okrężnicy (angiodysplazja okrężnicy) lub rak okrężnicy.
Uwaga! W takim przypadku dzwoń natychmiast do lekarza. Najprawdopodobniej zleci on wykonanie takich badań, jak kolonoskopia i endoskopia, dzięki którym będzie możliwe zlokalizowanie źródła krwawienia oraz ustalenie planu leczenia.
Kiedy czarny kał nie świadczy o chorobie?
Niektóre pokarmy i suplementy, takie jak lukrecja, jagody i preparaty zawierające żelazo (epto-bismol, kaopectate), mogą zabarwiać kał na kolor czarny. W razie wątpliwości zwróć się po pomoc do lekarza. Jeśli natomiast spożywasz dużo zielonych warzyw, twój kał może zabarwić się na zielono.
Stolce jasne lub białe — co oznaczają?
Żółć wytwarzana w wątrobie nadaje kałowi brązowe zabarwienie. Jeśli jest on jasny, oznacza to, że wątroba nie wytwarza odpowiedniej ilości żółci, a to z kolei może świadczyć o chorobie tego narządu. Kolejną przyczyną jasnych stolców są kamienie żółciowe, które blokują wypływanie żółci do światła jelit. Również nowotwór trzustki może być przyczyną jasnego kału.
Uwaga! Aby postawić diagnozę, koniecznie skontaktuj się z lekarzem, który zleci wykonanie USG, tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego jamy brzusznej.
Co może oznaczać stolec cienki jak patyk?
Do niedawna sądzono, że tak wyglądający stolec jest jednym z objawów nowotworów jelita grubego. Obecnie lekarze uważają, że rozmiar i kształt stolca zależy w głównej mierze od rodzaju diety. Osoby spożywające duże ilości mięsa mają zazwyczaj mniejsze stolce niż wegetarianie, których dieta obfituje w produkty zawierające błonnik.
Uwaga! Jeśli doszło u ciebie do nagłej zmiany konsystencji i grubości stolca, skontaktuj się z lekarzem. Zazwyczaj nie jest to spowodowane nowotworem, ale zawsze warto się upewnić, czy coś nam nie dolega.
O czym świadczy cuchnący kał?
W kale znajdują się martwe i żywe bakterie, komórki nabłonka jelitowego, włókno pokarmowe oraz niestrawione resztki, a każdy z tych składników ma swój charakterystyczny zapach. Intensywność zapachu zależy zatem od tego, co jemy. Pokarmy zawierające duże ilości związków siarki, takie jak czosnek, brokuły czy mięso, są najczęstszą przyczyną cuchnących stolców. Podobnie działa sorbitol, sztuczny słodzik dodawany do niektórych leków i żywności wysokoprzetworzonej. Ponadto różnimy się między sobą rodzajem bakterii zamieszkujących jelito grube i pewne ich gatunki mogą sprawiać, że w przypadku niektórych osób kał jest bardziej cuchnący. Z kolei antybiotyki niekorzystnie wpływają na zapach stolca, ponieważ zaburzają równowagę mikrobioty jelitowej.
Uwaga! Umów się na wizytę u lekarza, jeśli zapach twojego kału jest silniejszy niż zazwyczaj i towarzyszą mu takie objawy gastryczne, jak biegunka, bolesne skurcze jelit, zwiększenie lub zmniejszenie częstotliwości wypróżnień itp.
Możliwą przyczyną cuchnących stolców jest także celiakia (choroba polegająca na nietolerancji glutenu, czyli białka pochodzącego z pszenicy, żyta i jęczmienia). Odpowiadają za nie również występujące w jelitach pasożyty, takie jak lamblia, i infekcje jelitowe, bakteryjne lub wirusowe.
