Nasze magazyny
Astma, alergiczne zapalenie spojówek, alergiczny nieżyt nosa, atopowe zapalenie skóry (AZS) czy pokrzywka, zwiększają ryzyko braku satysfakcji z seksu.
Co więcej, wiele leków stosowanych w terapii tych schorzeń może negatywnie wpływać na jakość zbliżeń intymnych. Do tego dochodzą jeszcze choroby współistniejące, np. cukrzyca i obturacyjny bezdech senny czy choroby, będące następstwem obniżonej jakości życia, takie jak depresja. Liczba możliwych problemów jest długa. Warto im się przyjrzeć, bowiem rozpoznanie problemu jest już początkiem drogi do jego rozwiązania.
Choroby alergiczne a dysfunkcje seksualne
Specjaliści przygotowali metaanalizę badań nad zależnością między chorobami alergicznymi a dysfunkcjami seksualnymi. W badaniach tych porównywano jakość intymnych relacji alergików z kontrolną grupą zdrowych osób.
Naukowcy do oceny wykorzystali 2 indeksy, obrazujące odpowiednio kobiece i męskie funkcje seksualne. W skalach tych im więcej punktów przyznawano, tym lepszej jakości było życie intymne uczestników.
Astma
W badaniach z udziałem astmatyków zaobserwowano zdecydowanie niższą jakość życia seksualnego uczestników, a różnica wynosiła nawet 12 punktów (na 36 możliwych do uzyskania w przypadku kobiet i 25 u mężczyzn) na korzyść zdrowych osób. W grupie kontrolnej panie zgłaszały mniej problemów z podnieceniem, nawilżeniem, osiąganiem orgazmu i satysfakcją seksualną, a ból odczuwany podczas stosunku był zdecydowanie mniejszy.
Alergiczny nieżyt nosa i pokrzywka
W przypadku chorych na alergiczny nieżyt nosa i na alergiczne zapalenie błony śluzowej nosa oraz spojówek odnotowano, że panowie z tymi chorobami mają życie seksualne średnio gorsze o 7 punktów niż zdrowi ochotnicy, a problemy były tym głębsze, im ostrzejsze były objawy alergii. Donosowe podanie kortykosterydów zwiększało jakość zbliżeń nawet o 9 punktów, ze średnim rezultatem niecałych 2 punktów.
Pozytywne rezultaty osiągnięto też po podaniu leków przeciwhistaminowych. Również pokrzywka wiąże się z dysfunkcjami seksualnymi. Dobrą wiadomością jest to, że zarówno omalizumab (lek na astmę), jak i leki przeciwhistaminowe, są w stanie jednocześnie leczyć objawy pokrzywki i poprawiać funkcje seksualne. Z czego może wynikać to pogorszenie?
Zdaniem autorów metaalnalizy, winne są m.in. stany zapalne, zmiany hormonalne, czynniki psychologiczne, zaburzenia snu, nawyki seksualne, a także leki wykorzystywane w terapii.
Stany zapalne wywoływane przez cytokiny mogą pośrednio modulować u pań ścieżki motywacji i nagrody, co może prowadzić do upośledzenia funkcji seksualnych. U panów zaś wysoki poziom TNF-alfa, jednej z głównych cytokin prozapalnych, wiąże się z zaburzeniami erekcji, które wynikają z upośledzonej odpowiedzi naczyniowej na acetylocholinę, a następnie dysfunkcji śródbłonka naczyniowego.
Niewystarczająca produkcja testosteronu w jądrach wywołana aktywnością cytokin prozapalnych również może prowadzić do zaburzeń erekcji. Ponadto chorzy na AZS mogą doświadczać stanu zapalnego w tkankach ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego, co prowadzi do uszkodzenia nerwów. Zapalenie i aktywacja komórek glejowych może skutkować bólem neuropatycznym, który dodatkowo przyczynia się do bólu seksualnego i utraty pożądania.
Czynniki psychologiczne
Czynniki psychologiczne również odgrywają ważną rolę. Choroby alergiczne mogą bowiem wywoływać u pacjentów stres, niepokój i depresję, które z kolei zmniejszają libido i osłabiają podniecenie oraz zagrażają funkcjom seksualnym i pewności siebie.
W jednym z badań zauważono, że kobiety z astmą doświadczały pogorszenia ogólnej jakości życia, zwłaszcza w takich aspektach jak ograniczenia wynikające ze zdrowia fizycznego, jak również funkcjonowanie w społeczeństwie i samopoczucie emocjonalne były u nich zaburzone.
W innym badaniu zaobserwowano, że pacjenci ze spontaniczną pokrzywką, których leczono omalizumabem, mieli mniej objawów depresji, poprawiły się też ich parametry seksualne.
Zmiany hormonalne
Kolejnym badanym czynnikiem były zmiany hormonalne. Okazuje się, że zarówno mężczyźni, jak i kobiety, cierpiący na alergie, mają obniżony poziom testosteronu w surowicy, co może prowadzić do zmniejszenia pożądania seksualnego i pogorszenia jakości współżycia.
Naukowcy uważają, że testosteron hamuje skurcz mięśni gładkich dróg oddechowych i zmniejsza autoimmunologiczny stan zapalny, a istnieją również dowody sugerujące, że terapia androgenowa może być potencjalną opcją leczenia astmy.
Z drugiej strony, podwyższony poziom estrogenu u mężczyzn cierpiących na alergie może być wynikiem wtórnego hipogonadyzmu (niedorozwoju organów płciowych), podczas gdy niski poziom estradiolu może być związany z zaburzeniami erekcji.
Co więcej, w jednym z badań odnotowano znaczny spadek poziomu testosteronu wśród pacjentów z astmą w porównaniu z grupą kontrolną, nadal jednak wartości te mieściły się w prawidłowym przedziale.
Zespół lateksowo-pokarmowy
To, jak uprawiamy seks, również może wpływać na objawy alergii, te zaś wywierają wpływ na jakość zbliżeń, prowadząc np. do zespołu lateksowo-pokarmowego.
Alergeny z żywności i leków mogą być bowiem przenoszone przez płyny ustrojowe, takie jak ślina i nasienie. Różne substancje, zawarte w prezerwatywach, w tym lateks, lubrykanty czy środki plemnikobójcze mogą wywoływać reakcje alergiczne lub kontaktowe zapalenie skóry.
Dodatkowo, sama aktywność seksualna może być czynnikiem wyzwalającym objawy u pacjentów z alergiami układu oddechowego, prowadząc do stanów, takich jak tzw. astma miesiąca miodowego i nieżyt nosa.
Zaobserwowano, że pacjentki z astmą rzadziej używają prezerwatyw podczas stosunku płciowego w porównaniu z kobietami bez astmy, co można przypisać obawom związanym z alergią na lateks lub odczuwaniem dyskomfortu i bólu po stosunku płciowym z prezerwatywami.
Chociaż wcześniejsze przykłady farmakoterapii przemawiały na korzyść poprawy życia intymnego, to leki przyjmowane na alergie nie zawsze pomagają pacjentom odzyskać przyjemność z seksu.
Okazuje się, że kortykosterydy i leki przeciwhistaminowe mogą obniżać poziom testosteronu. Wydaje się, że rodzaj alergii ma tutaj pewne znaczenie, ponieważ terapia astmy wiązała się z wyższymi wynikami indeksu kobiecych i męskich funkcji seksualnych, tymczasem pacjenci z alergicznym nieżytem nosa oraz zapaleniem błony śluzowej nosa i spojówek wykazywali znacznie niższe wyniki, podobnie jak chorzy na przewlekłą pokrzywkę spontaniczną i na atopowe zapalenie skóry.
Kolejne badania uwzględnione w metaanalizie znów przemawiały na korzyść farmakoterapii. Być może zatem przyczyny należy szukać w innych czynnikach, np. w stresie, zbyt krótkim nocnym odpoczynku lub w zmianach hormonalnych.
Autorzy metaanalizy podejrzewają, że płeć również może mieć znaczenie. Mężczyźni z alergią, u których główny problem dotyczy erekcji, prawdopodobnie źródła problemu powinni szukać w stanach zapalnych, zaburzeniach hormonalnych, niewyspaniu, dysfunkcji śródbłonka i dysfunkcji autonomicznej, a także w nikotynizmie.
Kobiety natomiast, a zwłaszcza pacjentki z astmą, najczęściej mają problemy z pobudzeniem, a także z utratą pożądania i trudnościami w osiągnięciu orgazmu.
Dobrostan emocjonalny pacjentek także miał znaczący wpływ na ogólny wynik w skali jakości funkcji seksualnych, podczas gdy kwestie, takie jak satysfakcja ze stosunku, nawilżenie i ból podczas współżycia były mniej podatne na wpływ chorób alergicznych i nawet po ustąpieniu objawów alergii nie wykazywały znaczącej poprawy.
Autorzy metaanalizy zakładają więc, że stres psychologiczny i depresja odgrywają główną rolę w zaburzeniach funkcji seksualnych u pacjentek z alergią, co zniechęca je do tego rodzaju aktywności.
- The Relationship between Allergic Disease and Sexual Dysfunction: A Scoping Review. Int Arch Allergy Immunol (2024) 185 (1): 20–32.
- https://karger.com/iaa/article/185/1/20/862991/The-Relationship-between-Allergic-Di#sease-and
