Wegetarianie mniej chrapią? Dietą możesz wyleczyć obturacyjny bezdech senny

Co to jest obturacyjny bezdech senny i jakie daje objawy?

Chrapanie to jedynie objaw, nie schorzenie. Uciążliwy dźwięk, jaki wiele osób wydaje podczas snu, często jest skutkiem obturacyjnego bezdechu sennego. Oczywiście nie każdy, kto chrapie, cierpi na obturacyjny bezdech senny, ale każdy, kto chrapie, powinien zbadać przyczynę!

OBS charakteryzuje się on epizodami całkowitego (bezdech) lub częściowego zapadnięcia (spłycenie oddechu) górnych dróg oddechowych z towarzyszącym zmniejszeniem nasycenia tlenem lub wybudzeniem ze snu. Oprócz głośnego, uciążliwego chrapania, bezdechy podczas snu skutkuje skutkuje fragmentarycznym, nieregenerującym snem, a w konsekwencji nadmierną sennością w ciągu dnia. Tak naprawdę ta pozornie niegroźna dolegliwość ma ogromny wpływ na zdrowie układu krążenia, samopoczucie psychiczne, jakość życia, a nawet bezpieczeństwo prowadzenia samochodu. Problem jest poważny, bo dotyka prawie 1 miliarda ludzi na całym świecie, przy czym aż 425 milionów dorosłych w wieku 30-69 lat cierpi na obturacyjny bezdech senny umiarkowany lub ciężki, a więc mający poważne zdrowotne konsekwencje.

Objawów OBS jest wiele, wśród nich mogą się pojawić:

• nadmierna senność w ciągu dnia
• głośne chrapanie
• obserwowane epizody zatrzymania oddechu podczas snu
• budzenie się w nocy i sapanie lub dławienie się
• budzenie się rano z suchością w ustach lub bólem gardła
• poranne bóle głowy
• problemy z koncentracją w ciągu dnia
• zmiany nastroju, takie jak depresja lub podenerwowanie
• wysokie ciśnienie krwi
• zmniejszone zainteresowanie seksem

Przyczyny obturacyjnego bezdechu sennego, czyli dlaczego chrapiemy?

Bezdech senny ma zwykle określone przyczyny i istnieją dowody na to, że może występować rodzinnie. Ogólnie rzecz biorąc, istnieją trzy główne formy bezdechu sennego, z pewnymi różnicami w tym, jak i dlaczego występują: obturacyjny bezdech senny, centralny bezdech senny oraz bezdech senny mieszany.

Obturacyjny bezdech senny występuje najczęściej. Ma miejsce, gdy mięśnie głowy i szyi rozluźniają się podczas snu, powodując nacisk otaczających tkanek na tchawicę, co utrudnia przepływ powietrza. Centralny bezdech senny może być spowodowany problemami w obszarze mózgu. W normalnych okolicznościach mózg przez cały czas zarządza oddechem, także podczas snu. Centralny bezdech senny występuje, gdy mózg nie wysyła sygnałów umożliwiających pracę mięśni odpowiedzialnych za oddychanie. Taka sytuacja może mieć miejsce w związku z niewydolnością serca, uszkodzeniem układu nerwowego, zwłaszcza pnia mózgu (odpowiadającego za oddychanie) lub części rdzenia kręgowego i chorób układu nerwowego, taki jak stwardnienie zanikowe boczne.

Co pomaga zmniejszyć obturacyjny bezdech senny?

Przy łagodnej postaci bezdech leczy się przede wszystkim zachowawczo. By zmniejszyć objawy, zaleca się przede wszystkim ustabilizowanie wagi – zmniejszenie masy ciała o 10% może znacznie złagodzić bezdech senny u osób z nadwagą lub otyłością. Pomocna może być zmiana pozycji podczas snu i wykorzystanie specjalnej poduszki podtrzymującej, która pozwala ograniczyć uciskanie tchawicy i nie blokuje oddychania. W niektórych przypadkach skuteczne okazują się aerozole do nosa czy specjalne paski samoprzylepne, które ułatwiają przepływ powietrza przez nos. Chociaż nie mogą pomóc w przypadku umiarkowanego lub ciężkiego bezdechu sennego, czasami sprawdzają się przy łagodnym bezdechu sennym. Jeśli obturacyjny bezdech senny wynika z choroby, zawsze najistotniejsze jest jej leczenie, a nie tylko łagodzenie skutków w postaci chrapania.

Jaki wpływ na bezdech senny ma dieta?

Najnowsze badania naukowe, opublikowane 21 lutego w ERJ Open Research dowodzą, że duże znaczenie ma to, co jemy. Dieta roślinna, której podstawą są duże ilości warzyw dużej ilości warzyw, owoców, produktów pełnoziarnistych i orzechów, może zmniejszyć ryzyko wystąpienia obturacyjnego bezdechu sennego.

Naukowcy zbadali ponad 14 000 osób, które poproszono o dokładne opisanie wszystkiego, co jadły w ciągu ostatnich 24 godzin. Na podstawie tych informacji ludzie zostali przydzieleni do jednej z trzech kategorii: tych, którzy stosowali zdrową dietę roślinną, obejmującą produkty pełnoziarniste, owoce, warzywa, orzechy, rośliny strączkowe, herbatę i kawę. W drugiej grupie umieszczono tych, których dieta skupiała się na żywności pochodzenia zwierzęcego, takiej jak nabiał, jaja, ryby, owoce morza, mięso i tłuszcze zwierzęce. Trzecią grupę stanowi ci badani, którzy jedli głównie wysoko przetworzoną żywność, rafinowane zboża, ziemniaki, napoje słodzone cukrem, słodycze, desery i słone potrawy. Uczestnikom sprawdzono ciśnienie krwi, wskaźnik masy ciała, wzięto pod uwagę ich wiek, płeć i obwód talii, oraz zanotowano, czy skarżą się na chrapanie i poczucie ciągłego zmęczenia.

Po przeanalizowaniu związków między objawami obturacyjnego bezdechu sennego, czynnikami ryzyka i dietą oraz uwzględnieniu takich czynników, jak wiek, rasa, dochody, palenie tytoniu, aktywność fizyczna, choroby serca, nowotwory i cukrzyca, naukowcy doszli do wniosku, że osoby, których dieta zawierała najwięcej zdrowej żywności pochodzenia roślinnego, były o 19% mniej narażone na ryzyko bezdechu w porównaniu z osobami stosującymi dietę opartą o produkty pochodzenia zwierzęcego. Osoby stosujące dietę głównie wegetariańską również były mniej narażone na ryzyko. Ci, którzy sięgali najczęściej po niezdrową żywność – pochodzenia wprawdzie roślinnego, ale wysoko przetworzoną, były aż o 22% bardziej narażone na ryzyko bezdechu w porównaniu z osobami spożywającymi najmniejsze ilości tej żywności.

Dlaczego tak się dzieje? Otóż dieta roślinna może obniżyć ryzyko bezdechu, ponieważ nieprzetworzone pokarmy roślinne obniżają stres oksydacyjny i markery stanu zapalnego, co może poprawić mechanizmy kontroli nerwowo-mięśniowej, które utrzymują drożność górnych dróg oddechowych. Poza tym dieta roślinna sprzyja utrzymaniu prawidłowej wagi i zapobiega otyłości, a to ona jest jednym z głównych winowajców bezdechu, a w konsekwencji – chrapania. 

To oczywiście nie jedyne zalety diety roślinnej. Więcej warzyw i owoców w diecie to od lat rekomendowany przez lekarzy i naukowców sposób na uniknięcie szeregu chorób cywilizacyjnych. Pożegnanie chrapania niech będzie dodatkowym argumentem, by zaprosić więcej warzyw na swój talerz i wreszcie porządnie się wyspać!