Kurkuma – właściwości zdrowotne
Kurkuma, czyli ostryż długi, to roślina z rodziny imbirowatych. Jest stosowana jako przyprawa oraz jako lekarstwo zgodnie z medycyną ajurwedyjską. Wśród wielu substancji aktywnych kurkumy na szczególną uwagę zasługuje kurkumina – polifenol, któremu ostryż zawdzięcza właściwości przeciwzapalne, przeciwutleniające, rozgrzewające, przeciwbakteryjne i przeciwnowotworowe. Kurkuma ponadto ułatwia trawienie, działa ochronnie na wątrobę i serce i obniża poziom cukru we krwi1.
Kurkuma – działanie przeciwnowotworowe
Kurkumina a rak płuc
W rozwoju raka płuc kluczową rolę odgrywają dwie substancje: elastaza neutrofilowa (uaktywnia się ona podczas stanów zapalnych, ale może też sprzyjać namnażaniu niektórych komórek rakowych) oraz alfa1-antytrypsyna (białko, które hamuje aktywność tej elastazy). Udowodniono, że kurkumina zwiększa ekspresję alfa1-antytrypsyny i tym samym zwalcza guzy powiązane z aktywnością elastazy2,3. Inne badanie wykazało, że kurkumina zmniejsza liczbę białek powiązanych z przerzutami raka płuc2,4.
Kurkumina a białaczka
W przebiegu przewlekłej białaczki limfocytowej B-komórkowej dochodzi do nieprawidłowego namnażania limfocytów B. Kurkumina wpływa na aktywność białka hamującego apoptozę i w ten sposób przyczynia się do śmierci limfocytów B2,5. Natomiast w przypadku przewlekłej białaczki szpikowej kurkumina zwiększa aktywność wyciszonego supresora (substancji hamującej rozwój) guza2,6.
Kurkumina a rak prostaty
Nowotwór stercza rozwija się m.in. w wyniku predyspozycji genowej. Kurkumina potrafi zmniejszyć ekspresję genów powstrzymujących apoptozę i wpłynąć na substancje, które ten proces indukują2,7.
Przeczytaj także o innych składnikach diety działających przeciwnowotworowo
Kurkumina a rak piersi
Kurkumina wpływa na aktywność pewnych białek, które w wyniku zaburzenia (np. mutacji) sprzyjają rozwojowi raka piersi2,8. Indukuje też proces apoptozy komórek nowotworowych i powstrzymuje wysyłane przez nie sygnały, które pełnią rolę „rozkazów” i prowadzą do namnażania lub migracji komórek rakowych2,9.
Kurkumina a rak żołądka
Kurkumina powstrzymuje aktywność niektórych zapobiegających apoptozie białek i zwiększa wydzielanie BAX - proteiny regulującej cykl życia komórki2,10.
Kurkumina a rak jelita grubego
W pewnym badaniu zauważono, że kurkumina powstrzymuje rozrost raka jelita grubego. Oddziałuje ona na aktywność białka - kinazy, którą powiązano z rozwojem tego nowotworu2,11. W innym badaniu przeprowadzonym na ludzkiej tkance zaatakowanej przez raka jelita grubego udowodniono, że kurkumina znacząco powstrzymała rozrost nowotworu2,12.
Kurkumina a rak kości
Kurkumina hamuje rozwój kostniakomięsaka i wspomaga namnażanie zdrowych komórek. W tym badaniu wykorzystano liposomalną postać kurkuminy (tzn. zamkniętą w cząsteczce tłuszczu), która lepiej się wchłania13.
Kurkuma – jak stosować?
W sprzedaży dostępny jest zarówno świeży, jak i sproszkowany korzeń kurkumy, a na rynku dostępne są również napoje z dodatkiem kurkumy. Przyprawę można stosować jako do warzyw, ryżu, ziemniaków, mięs, najlepiej w towarzystwie tłuszczów. Natomiast zmielona kurkuma zmieszana z odrobiną wody tworzy pastę, która położona na rany, przyspiesza ich gojenie.
Niestety, kurkumina z kurkumy jest trudno przyswajalna – oznacza to, że organizm wchłania ją w niewielkich ilościach, a resztę wydala. Dlatego wielu producentów suplementów oferuje kurkuminę wraz z pieprzem, który zwiększa przyswajalność tej substancji.
Producenci suplementów oferują m.in. lipsomalną kurkuminę (tzn. zamkniętą w cząsteczce tłuszczu, który ułatwia jej wchłanianie), kurkuminę w sprayu (wchłanianie bezpośrednio przez błonę śluzową jamy ustnej) oraz kurkuminę z piperyną, która zwiększa wchłanianie tego antyoksydanta nawet o 2000%. Olejek kurkumowy świetnie nadaje się do masażu bolących stawów; można go stosować także w celu odkażenia ran.
Kurkuma - przeciwwskazania
Przeciwwskazania do stosowania kurkumy to:
- ciąża (kurkuma może uszkodzić płód14, a także wywołać skurcze macicy i w konsekwencji poronienie),
- leki przeciwzakrzepowe (kurkuma wzmacnia ich działanie15),
- kamica żółciowa (kurkumina może wywoływać skurcze pęcherzyka żółciowego16).
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK92752/
- https://www.mdpi.com/2072-6643/11/10/2376/htm
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22507634
- http://ar.iiarjournals.org/content/26/6B/4423.short
- https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0304383508002310
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26116834
- https://www.nature.com/articles/1204997
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26752181
- https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0959804901002301
- https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-0-387-46401-5_6
- https://www.spandidos-publications.com/10.3892/ol.2016.5148?text=abstract
- https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/ptr.4731
- https://pubs.acs.org/doi/10.1021/acsami.9b01218
- https://www.researchgate.net/publication/326155723_Curcumin_bioavailability_issues_and_its_effect_on_birth_defects
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22531131
- https://www.researchgate.net/publication/13188226_The_effect_of_curcumin_and_placebo_on_human_gall-bladder_function_An_ultrasound_study