Przez dekady wokół tłuszczu narosło wiele mitów. Dziś coraz więcej badań naukowych dowodzi, że wcale nie jest tak zły dla naszego zdrowia, jak podejrzewano, a dużo gorzej na funkcjonowanie organizmu działa nie tłuszcz, a cukier. Ostatnio pojawiły się kolejne dowody na prozdrowotne działanie tłuszczu na zdrowie - tym razem w kontekście cukrzycy. Naukowcy wzięli pod lupę produkty mleczne i wpływ zawartego w nich tłuszczu na profilaktykę cukrzycy.
Wysokotłuszczowy nabiał a stan przedcukrzycowy - jaki jest związek?
Cukrzyca i stan przedcukrzycowy to dziś najpoważniejsze choroby cywilizacyjne. By zahamować ich postęp, naukowcy nieustannie poszukują czynników żywieniowych, które mogą wpłynąć na zmniejszenie ryzyka tych stanów. Ostatnie badania opublikowane w The American Journal of Clinical Nutrition dostarczają nowych informacji na temat roli, jaką pełnotłusty nabiał może odgrywać w prewencji cukrzycy.
Badanie przeprowadzone na grupie ponad 74 tys. uczestników przez okres około czterech lat dostarczyło cennych danych na temat związku między spożyciem nabiału a ryzykiem rozwoju stanu przedcukrzycowego. Uczestnicy badania, na początku nie wykazujący stanu przedcukrzycowego, byli monitorowani pod kątem swoich nawyków żywieniowych, w tym spożycia różnych rodzajów nabiału. Po upływie czasu badania stwierdzono, że 3,7% uczestników rozwinęło stan przedcukrzycowy. Analiza danych wykazała interesujące zależności: spożycie niskotłuszczowego mleka w połączeniu z innymi produktami bogatymi w energię było związane z wyższym ryzykiem przedcukrzycy, podczas gdy spożycie wysokotłuszczowego jogurtu wiązało się z niższym ryzykiem.
Autorzy badania sugerują, że tłuszcz obecny w wysokotłuszczowym jogurcie może przyczyniać się do lepszego poczucia sytości oraz stabilizacji poziomu cukru we krwi, co jest kluczowe w zarządzaniu i prewencji stanu przedcukrzycowego. Zauważono, że produkty wysokotłuszczowe są trawione wolniej, co może prowadzić do wolniejszego uwalniania glukozy do krwiobiegu. Wyniki te nie oznaczają co prawda bezpośredniej przyczynowości między spożyciem konkretnego rodzaju nabiału a ryzykiem przedcukrzycy, są jednak cennym wskazaniem, że rodzaj spożywanego tłuszczu w diecie może mieć znaczenie w profilaktyce stanów przedcukrzycowych.
Wybór między wysoko- a niskotłuszczowym nabiałem zawsze powinien być dostosowany do indywidualnych potrzeb zdrowotnych organizmu i preferencji żywieniowych danej osoby, ale warto pamiętać, że włączenie do diety produktów wysokotłuszczowych może być korzystne dla osób zwiększających swoją czujność wobec cukrzycy. Ważne jest, aby pamiętać, że zdrowa dieta, regularna aktywność fizyczna i kontrola wagi to kluczowe elementy w prewencji cukrzycy. Decyzje dotyczące diety powinny być podejmowane z uwzględnieniem całościowego obrazu zdrowia i najlepiej po konsultacji z lekarzem lub dietetykiem.
Tłusty nabiał może być dobry także dla serca
Oprócz potencjalnych korzyści w prewencji cukrzycy, pełnotłusty nabiał może również odgrywać pozytywną rolę w zdrowiu serca. Badanie opublikowane w PLOS Medicine wykazało związek między wyższym spożyciem tłuszczu z nabiału a niższym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych. Te odkrycia stoją w sprzeczności z większością zaleceń dotyczących diety zdrowej dla serca, które skupiają się na niskotłuszczowym lub beztłuszczowym nabiale.
Badanie przeprowadzono w dwóch częściach. Pierwsza część to badanie kohortowe, które śledziło ponad 4 000 dorosłych Szwedów przez ponad 16 lat. Na początku badania zbadano poziomy kwasów tłuszczowych w próbkach krwi uczestników i zebrano informacje o ich stylu życia. Następnie monitorowano rejestry zdrowotne w Szwecji, aby ustalić, którzy uczestnicy rozwinęli choroby sercowo-naczyniowe lub zmarli w okresie obserwacji. Wyniki sugerowały, że im więcej kwasów tłuszczowych uczestnicy mieli we krwi lub tkance tłuszczowej, tym niższe wydawało się ich ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.
Porównując nowe dane z 17 innymi badaniami, badacze zauważyli podobne wyniki. Nadal nie wiadomo, jakie mechanizmy stoją za związkiem między tłuszczem z nabiału a zdrowiem serca - nie jest pewne, czy tłuszcz z nabiału był rzeczywistą przyczyną niższego ryzyka chorób serca. Naukowcy nie mogą na dzień dzisiejszy wyciągać wniosków o przyczynowości między biomarkerami kwasów tłuszczowych a ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych. Potrzebne są randomizowane badania kontrolne, aby zrozumieć mechanizmy stojące za tą zależnością, ale te wstępne wyniki są bardzo obiecujące. Oczywiście niezależnie od dalszy badań trzeba mieć świadomość, że zdrowy dla serca styl życia to coś więcej niż tylko dieta - ważny jest również poziom aktywności fizycznej, sen i inne nawyki.
- https://www.verywellhealth.com/dairy-fat-content-prediabetes-risk-8419024
- https://www.verywellhealth.com/high-dairy-fat-heart-health-5203622
- https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0002916523661763?via%3Dihub
- https://journals.plos.org/plosmedicine/article?id=10.1371/journal.pmed.1003763