Zboża znalazły się pod ostrzałem, w znacznej mierze za sprawą książek takich jak Dieta bez pszenicy i Zbożowa głowa, a także za sprawą diet paleo i pierwotnej, które zasadniczo je eliminują. I mają po temu dobry powód: wciąż rośnie zapadalność na choroby układu trawienia i w samych tylko Stanach Zjednoczonych dotykają one obecnie nawet 70 mln osób.
Trawienie zbóż jest poważnym wyzwaniem dla jelita cienkiego, dlatego też osoby pracujące nad zdrowiem jelit lub mające problem z insuliną często starają się rezygnować ze zbóż na czas leczenia układu pokarmowego. Gdy odzyska on zdrowie, nierzadko możliwe jest ponowne wprowadzenie ich do jadłospisu.
Jeżeli pomimo wszystko jesz zboża, szukaj produktów organicznych i pełnoziarnistych, które nie zawierają glutenu (quinoa, gryka, proso, amarantus i biały ryż basmati). Pamiętaj tylko, że ryż zawiera arsen, a brązowy ryż zawiera go znacznie więcej niż biały, na co wskazują liczne badania. Doskonałym sposobem zwiększenia strawności zbóż jest namoczenie ich przed przygotowaniem.
Oto kilka pysznych alternatyw dla tradycyjnego chleba, naleśników i piernika.
Czas przygotowania: łącznie 2 godz. (30 min przygotowania, 1,5 godz. pieczenia)
Na 2 bochenki
Jest to bardzo uniwersalny, szybki i łatwy przepis na chleb, przynoszący wspaniałe rezultaty. Jeżeli po odstawieniu zbóż wciąż tęsknisz za chlebem, to ten wypiek doskonale go zastąpi.
Możesz modyfikować ten podstawowy przepis na wiele sposobów. Możesz usunąć z niego wszystkie zioła i przyprawy (rozmaryn, tymianek, sproszkowany koper oraz pieprz) i upiec zwykły chleb na kanapki. Możesz też upiec go w wersji słodkiej, dodając cynamon, kardamon i trochę więcej miodu. Gdy nabędziesz już doświadczenia w pieczeniu tego chleba, puść wodze fantazji i twórz smaki, które najbardziej lubisz.
SPOSÓB PRZYGOTOWANIA
Nagrzej wstępnie piekarnik do 177°C. Zmiel suszone liście rozmarynu. Wsyp wszystkie suche składniki – włącznie z ziołami, sproszkowanym koprem, solą i pieprzem – do robota kuchennego z ostrzem S i miksuj je, aż zostaną całkowicie wymieszane. Jeżeli nie masz robota, możesz wsypać wszystkie suche składniki do miski i dobrze wymieszać łyżką. Następnie do suchych dodaj składniki mokre – olej kokosowy, miód, ocet jabłkowy, jaja – i dokładnie wymieszaj.
Jeśli chcesz, możesz spróbować ciasta i ocenić je, gdyż upieczony chleb będzie miał bardzo zbliżony smak. Jeżeli masz duże doświadczenie w gotowaniu i pieczeniu, być może zechcesz dostosować dodatek ziół, soli i pieprzu do swych upodobań. Włóż ciasto do formy chlebowej i piecz przez 15-30 min, pamiętając o tym, by sprawdzić je po 15 min.
Gdy tylko zaczniesz wyczuwać charakterystyczny zapach pieczonego chleba, będzie to pora, by sprawdzić ciasto – otwórz więc piekarnik i zobacz, czy chleb zaczyna brązowieć na szczycie i krawędziach.
Ten chleb może nabrać całkiem intensywnej, brązowej barwy nim się przypali, ale jeśli chcesz, by bochenek był bardziej wilgotny, wyjmij go, gdy tylko zacznie nabierać złotego koloru lub gdy zobaczysz zbrązowienie krawędzi. Wbij czysty nóż w środek bochenka i zobacz, czy po wyjęciu będzie czysty. Jeśli tak, to chleb jest gotowy.
Możesz też delikatnie dotknąć wierzchu chleba, by zobaczyć, czy jest twardy i lekko sprężysty. To kolejna oznaka, że chleb jest gotowy. Zawsze możesz włożyć go ponownie do piekarnika, jeżeli wymaga jeszcze kilku minut.
Bezzbożowe gofry lub naleśniki
Czas przygotowania: 10 min
Na 6-10 naleśników lub gofrów, zależnie od wielkości
Któż nie lubi naleśników i gofrów? Jeżeli jesteś na diecie bezglutenowej lub paleo albo właśnie przechodzisz na diety lecznicze, nie wpadaj w rozpacz – nadal możesz jeść na śniadanie lub lunch swe ulubione danie. Te naleśniki/gofry są przepyszne i będą rozkoszą dla podniebienia. Choć nie są tak puszyste, jak odmiana tradycyjna, to niewiele jej ustępują. Dodatek przypraw pomaga zrównoważyć recepturę, dzięki czemu Twój organizm odczuje więcej satysfakcji już po zjedzeniu 2 czy 3 sztuk.
SKŁADNIKI
- 3 jaja
- 3 łyżki stołowe oleju kokosowego (możesz też użyć masła lub ghee)
- 3 łyżki stołowe mleka kokosowego
- 2 łyżki stołowe mąki kokosowej (lub, jeśli wolisz, mąki migdałowej)
- 2 łyżeczki sproszkowanego cynamonu
- 2 łyżeczki sproszkowanego kardamonu
- 1 łyżeczka miodu lub 3 daktyle
- 1 łyżeczka ziela angielskiego
- 1 łyżeczka soli morskiej
SPOSÓB PRZYGOTOWANIA
Możesz usmażyć te naleśniki lub gofry na kuchni albo upiec w piekarniku. Jeżeli użyjesz piekarnika, nagrzej go wstępnie do 177°C. Jeżeli używasz daktyli zamiast miodu, zblenduj wszystkie składniki w robocie kuchennym z ostrzem S. Najpierw dodaj daktyle, mleko kokosowe, olej kokosowy i jaja, po czym dobrze je zblenduj, a następnie przełóż do miski i domieszaj za pomocą miotełki resztę składników lub dodaj po prostu pozostałe składniki do misy robota i dokładnie zblenduj. Jeżeli nie masz robota, łatwiej będzie użyć miodu.
Roztop miód i olej kokosowy w rondelku na małym ogniu, tak aby stały się płynne. W misce połącz jaja, mleko kokosowe, miód i olej kokosowy, dokładnie je mieszając. Dodaj resztę składników i wszystko wymieszaj.
Teraz możesz dokonać wyboru: naleśniki czy gofry? Naleśniki są łatwe i wystarczy tylko nałożyć je chochlą na gorącą patelnię (na której najpierw roztopisz masło, ghee lub olej kokosowy, by naleśniki nie przywierały) lub na natłuszczoną tacę do pieczenia, na której powędrują do piekarnika.
Gofry upieczesz bez trudności w silikonowych formach do gofrów (dostępnych w sklepach internetowych). Ułóż formy do gofrów na tacach do pieczenia z nierdzewnej stali (ponieważ silikon jest elastyczny i łatwo się wygina) i wsuń je do piekarnika na 5-10 min. Naleśniki lub gofry będą gotowe, gdy nabiorą pięknej złocistobrązowej barwy.
Wskazówka do smażenia naleśników: Jeżeli przygotowujesz je na kuchni, to przewracaj je na drugą stronę, gdy zobaczysz małe pęcherzyki w cieście lub też, gdy ciasto odchodzi łatwo od patelni, gdy wsuniesz pod nie łopatkę. Do przewracania naleśników najlepiej nadaje się cienka łopatka ze stali nierdzewnej.
Wskazówka do pieczenia gofrów: Większość gofrownic ma toksyczne powłoki nieprzywierające, by łatwo było ich używać. Chociaż gofrownice są przyjemne w użyciu i wychodzą z nich bardziej perfekcyjne gofry, to jednak być może wybierzesz zamiast nich silikonowe formy do gofrów, jeżeli zależy Ci na zmniejszeniu narażenia na toksyczne substancje.
Sugerowany sposób podania: Te naleśniki i gofry smakują doskonale z syropem klonowym, o ile go używasz. Jeśli nie, możesz użyć miodu, zwykłego masła, oleju kokosowego lub owoców do przybrania. Aby uzyskać zamiennik syropu klonowego, zmiksuj truskawki w robocie kuchennym (dodaj kilka daktyli, jeśli chcesz, by sos był bardzo słodki). Naleśniki i gofry będą też pyszne, gdy lekko pokropisz je cynamonowo-pomarańczowym masłem kokosowym (opisanym przy przepisie na chleb piernikowy na następnej stronie).
Bezzbożowy chleb piernikowy z cynamonowo-pomarańczowym masłem kokosowym
Czas przygotowania: 20 min
Na 8-10 plastrów
Jest to lekko słodki, szybki i łatwy w przygotowaniu wypiek, będący cudowną alternatywą dla standardowych śniadaniowych mufinek i pączków. Pełen białka oraz podnoszących nastrój i wspomagających trawienie przypraw, będzie zdrowym i smakowitym kąskiem o każdej porze dnia. Ten piernikowy chleb można jeść bez żadnych dodatków, ale gdy chcesz uzyskać wspaniały zimowy przysmak, możesz posmarować go cynamonowo-pomarańczowym masłem kokosowym, a wtedy powstanie z niego pyszny deser, przypominający pierniczki.
SKŁADNIKI NA CHLEB PIERNIKOWY
- 6 daktyli (ok. ¼ filiżanki) lub ¼ filiżanki miodu albo 2 rozgniecione banany
- ¾ filiżanki organicznej mąki kokosowej
- 6 jaj
- 6 łyżek stołowych oleju kokosowego
- ½ filiżanki wody
- 2 łyżki stołowe ekstraktu waniliowego
- ¼ łyżeczki mielonej kozieradki
- 2 łyżeczki mielonego cynamonu
- 1 łyżeczka sody do pieczenia
- 1 łyżeczka soli morskiej
- ½ łyżeczki kardamonu
- ¼ łyżeczki goździków
- ¼ łyżeczki sproszkowanego imbiru
SPOSÓB PRZYGOTOWANIA
Nagrzej wstępnie piekarnik do 177°C. Nasmaruj formę do pieczenia chleba (najlepiej szklaną lub silikonową) olejem kokosowym albo surowym masłem od krów karmionych trawą. Połącz wszystkie składniki chleba i blenduj je, aż zostaną dokładnie wymieszane, a mąka kokosowa wchłonie wszystkie płyny.
Jeżeli nie masz robota kuchennego, zrezygnuj z daktyli i zamiast nich użyj miodu lub rozgniecionych bananów. Jeżeli dysponujesz robotem kuchennym, włóż do niego wszystkie składniki i wymieszaj, używając ostrza S. Wlej ciasto do natłuszczonej formy do chleba i piecz przez 30-45 min.
Od czasu do czasu możesz sprawdzić chleb, wbijając w jego środek wykałaczkę lub widelec. Gdy wykałaczka lub widelec są czyste po wyjęciu, to chleb jest upieczony.
Jeżeli pozostawisz go w piekarniku na zbyt długo, wysuszy się. Jeśli chcesz, by był bardziej wilgotny, możesz wyjąć go wcześniej, po 25-30 min.
Uciśnij wierzch bochenka palcem: jeśli chleb jest dość twardy, to znaczy, że jest gotowy. Możesz też naciąć go ostrym nożem, by sprawdzić, czy jest wypieczony tak, jak chcesz.
Gdy chleb będzie gotowy, wyjmij go z piekarnika i pozwól mu ostygnąć, zanim wyjmiesz go z formy. Gdy ostygnie, pokrój go w plastry i jedz bez dodatków albo posmaruj olejem kokosowym czy surowym masłem od krów wypasanych na pastwisku lub też ułóż na nim plasterki jabłka.
SKŁADNIKI NA CYNAMONOWO-POMARAŃCZOWE MASŁO KOKOSOWE
- ½ filiżanki oleju kokosowego (organicznego, nierafinowanego, z pierwszego tłoczenia)
- ¼ filiżanki daktyli
- 2 łyżki stołowe wanilii
- 2 łyżki stołowe soku ze świeżej pomarańczy
- 1 łyżka stołowa cynamonu
- ½ łyżeczki soli morskiej
SPOSÓB PRZYGOTOWANIA
Włóż wszystkie składniki do robota kuchennego z ostrzem S i mieszaj, aż będą dokładnie zblendowane. Pokrop tą mieszanką plaster chleba piernikowego i jedz ze smakiem. Chleb będzie jeszcze lepszy, jeżeli lekko podgrzejesz go przed podaniem. W tym celu włóż plastry chleba do piekarnika nastawionego na najniższą temperaturę na ok. 5 min, po czym wyjmij i skrop przygotowanym masłem kokosowym. Do przybrania użyj plasterków pomarańczy i liści mięty.