Czym są kurzajki i jak powstają?
Brodawki podeszwowe powoduje zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV) typu 1 lub 2. Dzielą się na 2 rodzaje:
- mozaikowe (zwykle powoduje je wirus HPV2; zazwyczaj nie wywołują bólu, mają charakter powierzchowny, wymagają dość długiego leczenia, choć mogą też znikać samoistnie)
- dogłębne (grudki osadzone w głębszych warstwach skórnych spowodowane najczęściej przez wirusa HPV1; są bolesne, mogą zlewać się ze sobą; posiadają tendencję do samoistnego zanikania).
Badacze szacują, że zakażenie dotyka ok. 10% dzieci i młodzieży. Zmiany często nie dają żadnych objawów, ale kalus pokrywający brodawkę w punktach nacisku może prowadzić do bólu przy chodzeniu. Kurzajki są bardzo zaraźliwe. Często są przenoszone z osoby na osobę poprzez kontakt z wirusem na podłogach szatni, sauny, łaźni i basenów. Jednak można się też zarazić, używając tego samego ręcznika co chory lub mierząc jego buty. Szczególnie narażone na zachorowanie są osoby o obniżonej odporności, przyjmujące leki obniżające odporność, osoby po przebyciu ciężkich, wyniszczających schorzeń, cierpiące na atopowe zapalenie skóry lub mające niedobory pokarmowe1.
Jak leczyć kurzajki naturalnie?
Lekiem pierwszego rzutu jest kwas salicylowy, ale ok. 30% zmian nie ustępuje i staje się oporna pomimo powtarzanego leczenia, co powoduje u pacjentów stres psychiczny2. Wśród dostępnych metod walki z kurzajkami – w tym łyżeczkowania, terapii laserowej, kauteryzacji elektrycznej i krioterapii – żadna nie jest jednakowo skuteczna ani wirusobójcza3. Co więcej, zabiegi te mogą pozostawić bliznę na skórze, a odsetek nawrotów brodawek po zabiegu chirurgicznym jest wysoki4. Z lektury prac badawczych poświęconych tej dolegliwości wynika, że kurzajki mogą zniknąć samoistnie, jednak nim to się stanie, mogą upłynąć lata. Tymczasem okazuje się, że fitoterapia może skutecznie pomóc pokonać wirusa i pozbyć się zakaźnych wykwitów.
- Glistnik większy (Chelidonium majus) Mleczny sok z ziela tej rośliny od lat stosowany jest w medycynie ludowej do leczenia kurzajek. Jednak medycyna klasyczna nie wykorzystuje właściwości glistnika w leczeniu chorób wywołanych przez wirusy brodawczaka. Mimo to do poradni dermatologicznych regularnie zgłaszają się pacjenci zgłaszający jego skuteczność. Polscy uczeni postanowili przeanalizować odpowiednią literaturę światową pod tym kątem. Okazało się, że przeciwwirusowe działanie alkaloidów zawartych w glistniku zostało potwierdzone w kilku badaniach5. Dowiodło go również empirycznie leczenie pewnego 4-latka. Dlatego naukowcy z Poznania uznali, że smarowanie brodawek podeszwowych mlecznym sokiem pozyskanym z glistnika może być potencjalną metodą leczenia, zwłaszcza u młodych pacjentów, u których konwencjonalna terapia może być trudna do zastosowania6.
- Mieszanka Zijin Ding Gdy zespół chińskich lekarzy napotkał 3 pacjentów z opornymi na leczenie brodawkami podeszwowymi, którzy nie reagowali na powtarzane cykle krioterapii, przyjął wyzwanie. W poszukiwaniu alternatywnych leków znaleźli w rodzimej literaturze medycznej wzmiankę o tradycyjnej mieszance ziołowej, która w połączeniu z białym octem, miała być bardzo skuteczna. Medycy postanowili ją wypróbować. Zgodnie z przepisem zmieszali w odpowiednich dawkach Shan Ci Gu (Pseudobulbus Cremastrae seu Pleiones), Galla chinensis, korzeń Hong Da Ji (Radix knoxiae), nasiona wilczomlecza Qian Jin Zi (Semen euphorbiae), rzadki minerał realgar, preparat homeopatyczny Cinnabaris, odrobinę ryżu oraz She Xiang – wydzielinę gruczołową samca jelenia piżmowego stosowaną jako utrwalacz perfum. Wszystko to połączyli z białym octem, aż otrzymali pastę. Następnie smarowali nią brodawki podeszwowe chorych. Wszyscy 3 pacjenci wykazali doskonałą odpowiedź kliniczną na leczenie Ziji Ding. Wykwity przekształciły się w strupy, a następnie zdrową skórę w ciągu 1,5-5 miesięcy leczenia. Terapia nie powodowała, żadnych znaczących skutków ubocznych. Nie zaobserwowano nawrotu brodawek przez co najmniej 10 miesięcy po zaprzestaniu leczenia7.
- Czosnek (Allium) Ta popularna roślina ma długą historię stosowania w leczeniu chorób skóry, takich jak łuszczyca, blizny keloidowe i odciski. Jest również stosowany w infekcjach bakteryjnych, grzybiczych i wirusowych, takich jak brodawki podeszwowe. W eksperymencie z 2014 r. egipscy uczeni zastosowali lipidowy ekstrakt czosnku w leczeniu opornych mnogich brodawek pospolitych. W grupie przyjmującej czosnek całkowitą odpowiedź uzyskano u 96% pacjentów bez nawrotu zmian. Badanie trwało 4 tygodnie8.
- MY1-Hwan Koreański mix ziół okazał się bardzo skutecznym lekarstwem na kurzajki. 7 pacjentów z brodawkami podeszwowymi, którzy chcieli leczyć je medycyną koreańską, przyjmowało go 2-3 razy dziennie przez 2-4 miesięcy bez leczenia zewnętrznego. W toku terapii zmiany zniknęły u wszystkich9. W skład mieszanki wchodzą nasiona łzawnicy ogrodowej, kurkuma, korzeń aralii, ziele pachnotki zwyczajnej, kora morwy białej, eukomii wiązowatej i eleuterokoka.
- Propolis Badania sugerują, że ta żywico podobna substancja wytwarzana przez pszczoły miodne ma właściwości przeciwwirusowe i wspomaga produkcję komórek skóry. Z tego względu propolis jest stosowany w leczeniu trądziku, ran i wirusa opryszczki pospolitej. Egipscy dermatolodzy oceniali skuteczność propolisu i jeżówki w leczeniu różnych typów brodawek. W trwającym 3 miesiące randomizowanym badaniu z pojedynczą ślepą próbą 135 pacjentów z różnymi typami zmian otrzymywało doustnie propolis, jeżówkę lub placebo. U osób z brodawkami płaskimi i zwykłymi leczonymi propolisem wyleczenie uzyskano odpowiednio u 75% i 73%. Wyniki te były znacznie lepsze, niż zaobserwowano w grupie jeżówki i placebo10.
- Taśma klejąca To jeden z najpopularniejszych domowych sposobów na brodawki. Jest niedrogi i łatwy w stosowaniu. Jednak zdania co do skuteczności tej metody są podzielone. Badanie z 2002 r. wykazało, że taśma klejąca jest skuteczniejsza niż zamrażanie11, inne przeprowadzone 5 lat później sugerowało, że wcale nie jest lepsza12. Najnowsza praca opublikowana 3 lata temu usiłowała to pogodzić – dowiodła, że chociaż krioterapia ma wyższą skuteczność niż taśma klejąca w leczeniu brodawek podeszwowych u dorosłych, to w niektórych okolicznościach może być praktyczną i wygodną alternatywą terapii13.
- Am J Clin Dermatol. 2012;13(2):73-96;
- J Dermatol. 2016 Sep;43(9):1059-61;
- J Invest Dermatol. 1965;45:15-21
- Dermatol Ther. 2016;29(4):269-73
- Am J Clin Dermatol. 2004;5(5):311-7; J Invest Dermatol. 2015;135(5):1261-7;
- Dermatol Ther. 2014;27(2):89-93
- Br J Dermatol. 2014;171(4):696-712
- Antivir. Res. 2006;72:153-6; Drugs Exp. Clin. Res. 1996;22:213-17
- Int J Environ Res Public Health. 2020 Mar; 17(5): 1540
- J Cosmet Dermatol. 2020 Apr; 19(4):946-50
- Dermatol Ther. 2014 Sep-Oct;27(5):272-7
- The Journal of Korean Medicine 2018; 39(4): 183-92Int J Dermatol. 2009 Nov;48(11):1246-9
- Arch Pediatr AdolescMed. 2002;156(10):971-4
- Arch Dermatol. 2007;143(3):309-313
- Dermatologic Therapy. 2020; 33:e13342