Jak kompleksowo zadbać o swoje włosy? Dieta, pielęgnacja

Nasilone wiosną wypadanie włosów, ich łamliwość, sztywność i brak połysku mogą być wynikiem przeziębienia cebulek włosowych i ich niedożywienia w okresie zimy – niska temperatura, oddziałując na nieosłoniętą czapką skórę głowy, powoduje obkurczenie naczyń krwionośnych, doprowadzających do cebulek substancje odżywcze. Włosy wchodzą wtedy w fazę telogenu, czyli spoczynku, i wypadają.

Z kolei przemrożone zimą łodygi włosów stają się matowe i łamliwe, przez co łatwo ulegają uszkodzeniom podczas codziennej pielęgnacji. Nie służy im również suche powietrze w ogrzewanych zimą pomieszczeniach. Można jednak sprawić, by włosy po zimie odzyskały piękny wygląd¹.

Dieta trychologiczna - dobra dla włosów

Aby były mocne, lśniące i zdrowe, potrzebują nie tylko odpowiedniej pielęgnacji, lecz również wsparcia od wewnątrz – i od tego trzeba zacząć. Pomocna okaże się dieta trychologiczna, która odżywia cebulki włosów i skórę głowy. Jej podstawą są witaminy i mikroelementy.

Witaminy i mikroelementy odżywiajace włosy i skórę głowy

• witamina D pobudza wzrost włosów, reguluje złuszczanie się naskórka i stymuluje powstawanie nowych mieszków włosowych (jaja, podroby, ryby, tran, mleko i jego przetwory);
• witamina E zapobiega przesuszeniu skóry, pobudza procesy regeneracyjne, normalizuje pracę gruczołów łojowych i wzmacnia cebulki włosów (nasiona, orzechy, pełnoziarniste pieczywo, kasze, oleje roślinne, szpinak, owoce jagodowe);
• witamina A hamuje wypadanie włosów, zapobiega nadmiernemu łuszczeniu się skóry głowy, wzmacnia cebulki, przeciwdziała łamaniu się i rozdwajaniu włosów (mleko i jego przetwory, ryby, podroby, tran, jarmuż, szpinak, czerwone owoce i warzywa);
• witamina H (witamina B7, biotyna), będąca w rzeczywistości złożonym kwasem organicznym, zapobiega przesuszeniu i nadmiernemu łuszczeniu się skóry, a ponadto dostarcza do organizmu siarkę (niezbędną do budowy włosów), wzmacnia strukturę włosów i opóźnia siwienie (jaja, mąka sojowa i ryżowa, pomidory, szpinak, migdały);
• krzem wchodzi w skład kolagenu i elastyny, czyli białek nadających skórze sprężystość i elastyczność, a ponadto zapewnia jej odpowiednie nawilżenie i wzmacnia włosy (skrzyp polny, pokrzywa, podbiał, otręby, płatki owsiane);
• cynk bierze udział w tworzeniu keratyny, białka będącego głównym budulcem łodygi włosów, normalizuje pracę gruczołów łojowych i zapobiega wypadaniu włosów (owoce morza, podroby, jaja, pestki i nasiona, kasza gryczana);
• żelazo uczestniczy w podziałach komórek, w tym szybko dzielących się komórek macierzy włosa, odpowiedzialnej za jego wzrost (mięso, podroby, jaja, kakao);
• selen stymuluje wzrost włosów, chroni cebulki przed działaniem wolnych rodników tlenowych (orzechy, czosnek, ryby, jaja).

Osoby, które ze względów zdrowotnych nie mogą włączyć do jadłospisu naturalnych źródeł wymienionych witamin i mikroelementów, mogą skorzystać z bogatej oferty takich suplementów diety, których skład dobrany jest właśnie pod kątem poprawy stanu skóry głowy i kondycji włosów.

W diecie trychologicznej ważną rolę odgrywają także aminokwasy (mięso, ryby, owoce morza, mleko, jaja, nasiona i orzechy). Stymulują one wzrost włosów (arginina, cysteina), są niezbędnym budulcem włosów (metionina, cysteina), zwiększają ich wytrzymałość i zapobiegają wypadaniu (cystyna, tauryna) oraz opóźniają siwienie (tyrozyna). Aminokwasy można przyjmować także w postaci suplementów diety.

Niezwykle ważne jest picie 2–3 litrów niegazowanej wody dziennie. Pomoże to utrzymać odpowiednie nawilżenie skóry głowy i łodyg włosów².

Zadbaj o skórę głowy

Bardzo często winę za zły wygląd włosów ponosi łojotok. Nawet osoby, które wcześniej nie miały tego problemu, borykają się z nim na skutek noszenia czapki – z jednej strony jest to konieczne, by ochronić głowę i cebulki włosów przed mrozem, z drugiej powoduje często przegrzanie skóry głowy, czego następstwem jest nadmierne wydzielanie łoju.

Dlatego w pierwszej kolejności należy unormować ten proces. Warto zacząć od zmiany diety i wykluczyć z niej produkty nasilające sekrecję łoju, takie jak słodycze, żywność wysokoprzetworzoną, potrawy smażone i tłuste.

Pomocne są także peelingi trychologiczne, które złuszczają martwy naskórek (enzymy lub drobinki z nasion owoców), odblokowują pory (alkohol, kwasy owocowe) i usuwają nadmiar łoju ze skóry głowy (węgiel aktywowany, glinki i czystek w postaci płukanki) oraz przywracają skórze optymalne pH. Masowanie skóry głowy podczas nakładania peelingu pobudza dodatkowo mikrokrążenie, dzięki czemu do cebulek dociera więcej składników odżywczych. Ponadto peelingi są wzbogacane naturalnymi składnikami, które dobrze działają na skórę głowy. 

Działanie składników peelingu na skórę głowy

• przeciwbakteryjnie i przeciwgrzybiczo (olejek z drzewa herbacianego)
• zapobiegają powstawaniu łupieżu i stanom zapalnym skóry głowy (pantenol, olej rycynowy)
• nawilżają (mocznik, prowitamina B5)
• wzmacniają cebulki włosów (skrzyp polny, ekstrakt z nasion lnu, maliny, porzeczki lub cytryny, arginina)
• pobudzają mikrokrążenie (mięta, kofeina) 
• regulują pracę gruczołów łojowych (czystek, lukrecja, węgiel aktywowany, nasiona czarnuszki)

Peelingi trychologiczne to także doskonały sposób na oczyszczenie włosów z resztek środków do stylizacji i kosmetyków¹.

Jak powinno się myć włosy?

Za stan włosów i ich wygląd w dużej mierze odpowiada sposób mycia głowy i postępowania z mokrymi kosmykami. 

Mycie włosów - zasady

• myj włosy tak często, jak tego potrzebują – jeśli robisz to codziennie, stosuj łagodne i naturalne kosmetyki;
• przed myciem zawsze włosy rozczesuj, by uniknąć ich nadmiernego splątania;
• używaj wyłącznie letniej wody, ponieważ gorąca osłabia włosy i pobudza wydzielanie łoju;
• nie nakładaj szamponu bezpośrednio na włosy, rozetrzyj go najpierw w zwilżonych wodą dłoniach lub wymieszaj z odrobiną wody w kubeczku – unikniesz ryzyka podrażnienia skóry głowy;
• delikatnie masuj skórę głowy, nie drap jej i nie trzyj mocno włosów, ponieważ w ten sposób może dojść do podrażnienia skóry i uszkodzenia lub połamania włosów;
• dokładnie spłukuj z włosów szampon i pianę, co zapobiegnie podrażnieniu skóry i pojawieniu się stanu zapalnego lub łojotoku;
• delikatnie wycieraj mokre włosy, ponieważ tuż po myciu są bardziej podatne na uszkodzenia.

Jakie szampony najlepiej stosować?

Słowo szampon pochodzi z języka hindi i oznacza masowanie, będące elementem rytuału mycia włosów, w którego trakcie wcierano w nie zioła i oleje oraz okadzano dymem. Pielęgnację włosów zrewolucjonizował na początku ubiegłego wieku Hans Schwarzkopf, niemiecki farmaceuta, który jako pierwszy wprowadził do sprzedaży szampon w formie proszku.

Jeśli włosy przed myciem starannie rozczeszesz, nie ulegną nadmiernemu splątaniu. Włosy proste łatwiej rozczesać po wysuszeniu, a kręcone, gdy są mokre.

Wybierając szampon warto sięgać po kosmetyki ekologiczne, wytworzone na bazie wyciągów ziołowych i składników naturalnych.

Należy unikać szamponów, które w swoim składzie mają:

• podrażniające skórę głowy parabeny
• silne detergenty, takie jak SLS (sodium lauryl sulfate – laurylosiarczan sodu) i SLES (sodium laureth sulfate – etoksylowany laurylosiarczan sodu) 
• obciążające włosy silikony³

Jak czesać włosy?

Najlepiej używać grzebienia o szeroko rozstawionych zębach lub niezbyt gęstych szczotek, dzięki którym rozczesuje się włosy, nie szarpiąc ich. Chroni to cebulki przed uszkodzeniem, a tym samym zapobiega zwiększonemu wypadaniu włosów.

Warto pamiętać, że zaraz po umyciu włosy są bardziej podatne na uszkodzenia. Ruchy szczotką czy grzebieniem należy zatem wykonywać powoli i delikatnie, a rozczesywanie najlepiej zacząć od końcówek.

Można również zastosować metodę naszych babć i wieczorem dokładnie włosy szczotkować. Dzięki temu, bez mycia, usuwa się z nich zanieczyszczenia i resztki kosmetyków. To także doskonały sposób na zamknięcie ich łusek i nadanie im połysku.

Jak prawidłowo suszyć włosy?

Szczotkowanie włosów u nasady jest jednocześnie masażem, który pobudzając mikrokrążenie w skórze, zwiększa ukrwienie cebulek – w konsekwencji dociera do nich więcej składników odżywczych.

Warto też sięgnąć po kosmetyki ułatwiające rozczesywanie. Zawierają one jedwab lub keratynę oraz olejki (arganowy, migdałowy, makadamia), które wygładzają łuski i pokrywają włosy cienką warstwą ochronną. Przydatne są także specjalne szczotki do rozczesywania kosmyków⁴.

Ale nic nie pomoże, jeśli nieprawidłowo używamy suszarki. Suszenie włosów gorącym powietrzem wpływa na nie szkodliwie, dlatego warto stosować jeden z kosmetyków termoprotekcyjnych, które chronią pasma przed wysoką temperaturą.

Mają one postać mgiełek, sprayów, odżywek lub olejków i zawierają m.in. wyciągi roślinne (z róży jerychońskiej, herbaty, jagód goji, kosaćców, czyli irysów), olejki (arganowy, lniany, kukurydziany, marula, kameliowy), keratynę, ceramidy, wosk pszczeli, silikony i proteiny (jedwabiu, pszenicy).

Aby nie uszkodzić struktury włosów, suszarkę należy trzymać w odległości ok. 30 cm. Podczas modelowania włosów nie wolno pasm zbyt mocno naciągać, np. za pomocą szczotki, bo osłabia to cebulki. Przepływ strumienia powietrza powinien być zgodny z kierunkiem wzrostu włosów, by łuski uległy zamknięciu, a pasma po wysuszeniu były gładkie i lśniące⁵.

Podcinanie końcówek - dobre dla włosów

Końce włosów są najbardziej narażone na uszkodzenia, czasami łamią się lub rozdwajają, a wtedy można odnieść mylne wrażenie, że włosy przestały rosnąć. Regularne podcinanie włosów sprawia, że nie tylko wyglądają one korzystniej i lepiej się układają, ale są także mocniejsze – uszkodzenie struktury końcówki włosa jest zagrożeniem dla całej jego łodygi.

Warto też poddać się zabiegowi velaterapii, czyli przyżegania włosów, który trafił do nas prosto z Brazylii. Polega on na opaleniu końcówek za pomocą płomienia świecy. Jest to doskonały sposób na pozbycie się rozdwojonych końcówek i domknięcie łusek, co zapobiega dalszym uszkodzeniom struktury włosów. Velaterapii nie należy stosować w domu. Aby zabieg był bezpieczny, powinien go przeprowadzić doświadczony fryzjer¹.

Jakie odżywki do włosów wybrać?

W świecie atakującym nas zewsząd chemią warto postawić na naturalne odżywki do włosów i metody pielęgnacyjne naszych babć.

Dzięki zastosowaniu farby do włosów, która jest w stu procentach organiczna, czyli powstała z roślin o właściwościach koloryzujących i nie zawiera szkodliwych substancji chemicznych, nie tylko można uzyskać wymarzoną barwę włosów, lecz również odżywić i zregenerować ich cebulki.

Naturlane gotowe odżywki do włosów 

Spośród gotowych kosmetyków wybierajmy te, które zawierają naturalne ekstrakty roślinne, od setek lat stosowane w pielęgnacji włosów i skóry głowy (pokrzywa, brzoza, chmiel, rumianek, skrzyp polny, szałwia, łopian, tatarak, czarna rzepa).

Należy jednak pamiętać, by wybrać odżywkę odpowiednią dla siebie, ponieważ każdy z tych składników przeznaczony jest do pielęgnacji innego rodzaju włosów i zwalcza konkretne problemy skórne.

W wielu odżywkach znajdziemy także naturalne proteiny (jedwabiu, owsiane, ryżowe, pszeniczne, sojowe i mleczne, a także keratynę), których zadaniem jest ochrona włosów, wygładzanie ich, nadawanie połysku i regeneracja uszkodzeń.

Nafta kosmetyczna ułatwia rozczesywanie

Warto też wypróbować kurację naftą kosmetyczną, otrzymywaną z ropy naftowej. Nafta tworzy ochronną otoczkę wokół włosów, zapobiega ich przesuszeniu, osłania je przed wiatrem, mrozem i zanieczyszczeniami, a ponadto nabłyszcza kosmyki i ułatwia rozczesywanie.

Olej rycynowy nadaje włosom blasku

Skuteczną odżywką jest także olej rycynowy, otrzymywany z nasion rącznika pospolitego. Zmiękcza on włosy, przydaje im blasku i zapobiega ich wypadaniu, a ponadto zamyka łuski i normalizuje pracę gruczołów łojowych skóry głowy.

Ocet na gładkie i lśniące włosy

Warto również sięgnąć po ocet (zwykły lub jabłkowy), który doskonale sprawdza się jako środek zamykający łuski. Wystarczy dwa razy w tygodniu przepłukać włosy po umyciu wodą z dodatkiem octu (2 łyżki na 250 ml wody), by stały się gładkie i lśniące⁶.

Drożdże i mleko na łojotok

Z łojotokiem świetnie sobie radzi maska przygotowana z drożdży i mleka.

Żółtko jaja wzmacnia włosy

Z kolei żółtko z dodatkiem kilku kropli cytryny wzmacnia włosy i dodaje im blasku.

Aloes nawilża włosy

Miąższ aloesu zmiksowany z niewielką ilością miodu doskonale je nawilża.

Mgiełki do włosów - codzienna pielęgnacja 

Mgiełki to kosmetyki w sprayu do codziennego stosowania na włosy. Szybko się wchłaniają i nie obciążają kosmyków, a ponadto pięknie pachną. Ich zadaniem jest odżywianie i pielęgnacja, służą też do stylizacji włosów. Można z nich korzystać wielokrotnie w ciągu dnia.

Aby osiągnąć optymalny efekt, warto sięgać po mgiełki przeznaczone do konkretnego rodzaju włosów i zawierające jedynie naturalne składniki.

Mgiełki do włosów - działanie:

• nadają włosom połysk (proteiny jedwabiu, naturalne oleje, ekstrakty z owoców)
• nawilżają je (aloes, wyciągi ziołowe, naturalne oleje)
• chronią podczas suszenia, prostowania lub kręcenia z wykorzystaniem wysokich temperatur (silikony)
• zwiększają ich objętość (wyciągi ziołowe, aloes, proteiny pszenicy)
• chronią przed słońcem (filtry UV)
• wzmacniają (witaminy, mikroelementy, keratyna, ekstrakty ziołowe)
• zapobiegają wypadaniu (arginina, prowitamina B5, ekstrakty ziołowe, keratyna)

Mgiełka do włosów - przepis

Mgiełkę do włosów można także przygotować w domu. Wystarczy do 100 ml wody, zielonej herbaty lub ulubionego hydrolatu (inna nazwa to woda kwiatowa) dodać 1 łyżeczkę soli morskiej i kilka kropli olejku eterycznego.

Na uszkodzenia spowodowane przez promieniowanie słoneczne najbardziej narażone są włosy jasne. Przed wyjściem z domu zastosuj spray ochronny do włosów z filtrami UV

Jaki olejek wybrać do mgiełki do włosów?

• do włosów suchych nadaje się olejek ylang-ylang, szałwiowy, geraniowy, lawendowy i z drzewa sandałowego
• do włosów przetłuszczających się – cytrynowy, goździkowy, rozmarynowy, laurowy, szałwiowy, miętowy lub eukaliptusowy
• do włosów zniszczonych – lawendowy, cytrynowy i rozmarynowy
• na łupież i łojotok skóry głowy - z drzewa herbacianego lub sandałowego, z bergamotki lub grejpfruta
• na przyśpieszenie wzrostu włosów - lawendowy, rozmarynowy i sosnowy⁵

Jak ochronić włosy przed słońcem?

Promienie słoneczne powodują rozchylanie się łusek włosów, co prowadzi do ich przesuszenia i osłabienia oraz trwałego uszkodzenia wewnętrznej struktury, wskutek czego stają się łamliwe i podatne na rozdwajanie końcówek. Choć włosy ochraniają skórę głowy, również ona może ulec podrażnieniu lub nawet poparzeniu słonecznemu, szczególnie w miejscach przedziałków, gdzie promienie padają bezpośrednio na skórę.

Warto również pamiętać o tym, że słońce rozjaśnia włosy. O ile u blondynek efekt ten jest mało widoczny, o tyle kobiety z ciemnymi włosami często obserwują u siebie nierównomierne odbarwienie na całej długości włosów wystawionych na działanie słońca. Kolor mogą stracić także włosy farbowane. Jak zatem przeciwdziałać uszkodzeniom spowodowanym przez słońce?

Warto zaopatrzyć się w letnie nakrycie głowy, ale ratunkiem są też kosmetyki przeciwsłoneczne do włosów, zawierające filtry odbijające promienie. Są one dostępne w formie mgiełek i sprayów lub w postaci olejków, które nanosi się na włosy przed wyjściem z domu. Dla lepszej ochrony można powtarzać aplikację nawet kilka razy dziennie.

Ochronnie na włosy działają również szampony i odżywki, w których skład wchodzą naturalne substancje działające jak filtr UV. Powstają one na bazie aloesu, arniki, rumianku, zielonej herbaty i olejów (z kiełków pszenicy, pestek malin) oraz wyciągu z bursztynu.

Warto również pamiętać o tym, by przynajmniej dwa razy w tygodniu zafundować włosom i skórze głowy intensywną regenerację za pomocą masek, odżywek i serum, dobranych oczywiście do rodzaju włosów i stanu skóry głowy⁵.