Nasze magazyny
Długotrwały COVID, czyli zespół objawów utrzymujących się po ostrej infekcji wirusem SARS-CoV-2, może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, które trwają tygodnie, a nawet miesiące po pierwotnej infekcji. Objawy długotrwałego COVID-a są różnorodne i nie są jeszcze dobrze zdefiniowane, ale najczęściej obejmują zmęczenie i "mgłę mózgową".
Kto jest szczególnie narażony na długi COVID?
Badanie opublikowane w JAMA Internal Medicine wskazuje, że pewne grupy osób są bardziej narażone na wystąpienie długotrwałych objawów COVID-19, znanego również jako "długi covid". Oto kluczowe czynniki determinujące ryzyko długiego COVID-a:
- Wiek: Osoby w wieku 50 lat i starsze miały większe ryzyko wystąpienia długiego covida. W porównaniu do osób w wieku 18-29 lat, ryzyko wzrosło o 1,9 raza dla osób w wieku 50-64 lat i o 2,3 raza dla osób w wieku 65 lat i starszych.
- Płeć: Kobiety miały o 1,5 raza większe ryzyko wystąpienia długiego covida w porównaniu do mężczyzn.
- BMI: Osoby z BMI powyżej 30 (klasyfikowane jako otyłe) miały o 1,2 raza większe ryzyko wystąpienia długiego covida w porównaniu do osób o normalnej masie ciała (BMI 18,5-24,9).
- Astma: Osoby z astmą miały o 1,4 raza większe ryzyko wystąpienia długiego covida.
- Długotrwałe objawy występujące po zakażeniu: Najczęściej zgłaszanymi długotrwałymi objawami były zmęczenie (37,7%), utrata węchu lub smaku (28,6%) i trudności z koncentracją (21,8%).
- Czas trwania: Średni czas trwania długiego covida wynosił 32 dni, ale 14,8% pacjentów zgłosiło objawy trwające 90 dni lub dłużej.
Wyniki są oparte na badaniu przeprowadzonym na grupie 232 164 osób, które przeszły COVID-19. Wszystkie powyższe statystyki są dostosowane do wieku, płci, rasy i etniczności, a także do stanu zdrowia przed zachorowaniem na COVID-19.
Długi Covid vs. nowotwory i inne choroby
Badanie przeprowadzone przez University College of London i University of Exeter wykazało, że wśród ciężkich przypadków długotrwałego COVID-a, zmęczenie może być bardziej wyniszczające niż u niektórych osób z innymi chorobami, które zmieniają jakość życia. Uczestnicy badania zgłaszali silniejsze i bardziej uciążliwe zmęczenie niż zgłaszane przez osoby po udarze, z zapaleniem jelit (IBD), z chorobą nerek w stadium końcowym, rakiem czy anemią. Mieli również niższą jakość życia związaną ze zdrowiem niż zgłaszane przez osoby z rakiem płuc w stadium 4.
Wyniki sugerują, że upośledzenie funkcjonalne spowodowane zmęczeniem, doświadczane przez osoby z ciężkim długotrwałym COVID-em, może być gorsze niż to, którego doświadczają osoby po udarze, a jest mniej więcej takie samo jak u osób z chorobą Parkinsona.
Badanie pokazało, że kobiety doświadczały gorszych skutków długotrwałego COVID-a niż mężczyźni. Jest to zgodne z wcześniejszymi badaniami, ale pozostaje niewyjaśnione. Dr. Ian Goodfellow, jeden z autorów badania, zasugerował, że może to wynikać z faktu, że do klinik biorących udział w badaniu zgłosiło się znacznie więcej kobiet, które częściej niż mężczyźni szukają pomocy medycznej w przypadku problemów zdrowotnych.
Większość osób uwzględnionych w badaniu była w wieku produkcyjnym. Nieco ponad połowa uczestników zgłosiła utratę więcej niż jednego dnia pracy w ciągu ostatnich czterech tygodni, a 20% zgłosiło, że nie mogło w ogóle pracować. Badacze stwierdzili, że zmęczenie, depresja i upośledzenie poznawcze były głównymi powodami, dla których praca stała się zbyt trudna do wykonania.
Nie każdy z długotrwałym COVID-em doświadcza oczywiście tak ekstremalnych objawów. Przypadki uwzględnione w analizie badania dokumentowały stan zdrowia i samoopiniowane upośledzenie funkcjonalne oraz jakość życia osób, które zgłosiły się do klinik długotrwałego COVID-a w Wielkiej Brytanii. Odbija to więc głównie doświadczenia osób, których objawy były na tyle ciężkie, że szukały dla siebie pomocy i opieki medycznej.
Przyczyna długotrwałego COVID-a nadal pozostaje niejasna, chociaż większość badań wskazuje na hospitalizację z powodu ciężkiego COVID-19 jako główną przyczynę. Jest to również związane z czynnikami ryzyka związanymi z poważnymi infekcjami COVID-19.
Niedawne badanie przeprowadzone przez Harvard wykazało, że długotrwały COVID najprawdopodobniej dotknie osoby z otyłością, wysokim ciśnieniem krwi, cukrzycą, przewlekłą chorobą płucną i depresją. Inne badanie, opublikowane w JAMA Internal Medicine, wykazało, że bycie kobietą powyżej 40. roku życia, palenie tytoniu i wysoki wskaźnik masy ciała (BMI) także podnoszą ryzyko wystąpienia długotrwałego COVID-a.
Dr Andrew Lloyd, profesor medycyny i zdrowia na University of New South Wales w Sydney, jest zdania, że "długotrwały COVID, gdy jest starannie rozpoznany i zdefiniowany, jest w dużej mierze po prostu kolejnym zespołem zmęczenia po zakażeniu, podobnym do każdego innego zmęczenia powirusowego".
Aktualne badania wskazują, że długotrwały COVID w końcu mija sam z siebie powoli w ciągu do dwóch lat, z tylko niewielkim procentem osób nadal zmagającym się z jego objawami po tym czasie. Dla osób obecnie doświadczających ekstremalnego zmęczenia niewiele jest niestety opcji leczenia. Pomocna może być terapia poznawczo-behawioralna i rehabilitacja. Dr Goodfellow wyraził nadzieję, że badanie pomoże zwiększyć świadomość na temat trudności, z którymi borykają się osoby z ciężkim długotrwałym COVID-em. Wyniki badań są zaskakujące i mogą wywołać niepokój, ale są one ważne dla zrozumienia skali problemu, jakim jest długotrwały COVID. Wskazują na konieczność dalszych badań i inwestycji w leczenie i wsparcie dla osób dotkniętych tym zespołem. W miarę jak pandemia COVID-19 ewoluuje, tak samo ewoluuje nasze zrozumienie jej długotrwałych skutków. Z pewnością z upływem miesięcy poznamy więcej długofalowych skutków zakażenia koronawirusem. Oby ich skala nas nie przerosła...
-
https://www.medicalnewstoday.com/articles/long-covid-may-impact-quality-of-life-worse-than-cancer-other-diseases
-
https://jamanetwork.com/journals/jamainternalmedicine/fullarticle/2802877?
