Nasze magazyny
Jeśli chcesz założyć domową aptekę ziołową, te uniwersalne rośliny są na początek doskonałe. To wytrzymałe zioła, stanowiące istotną część mojej własnej praktyki zielarskiej, które dobrze rozwijają się w różnych warunkach i klimatach. Są też bezpieczne i niezawodne w szerokim zakresie zastosowań.
Nagietek - właściwości zdrowotne i zastosowanie
Nagietek lekarski (Calendula officinalis)
- Nazwy zwyczajowe: aksamitka, nagietek ogrodowy, złocień
- Wykorzystywana część: kwiat
Niezbędny w każdym ogrodzie ziołowym nagietek jest jedną z najłatwiejszych w uprawie z nasion roślin. Należy mu zapewnić dużo światła słonecznego i dobry drenaż, a zaowocuje mnóstwem promiennych żółtych kwiatów przez 3 sezony. Charakterystyczna żywica lecznicza znajduje się u nasady kwiatów oraz w łodygach. - Zastosowania: Nagietek, najbardziej znany jako środek gojący rany, jest szczególnie skuteczny w leczeniu oparzeń – wspomaga gojenie i zapobiega tworzeniu się blizn1. Stosuje się go również w terapii chorób z fazą erupcyjną, takich jak odra i ospa wietrzna. Dzięki swoim właściwościom przeciwgrzybiczym nagietek jest też skuteczny w leczeniu grzybic, takich jak pleśniawka2.
Jak stosować nagietki?
- Gorączka Gorący napar z nagietka działa łagodnie napotnie (powoduje pocenie się) w celu uwolnienia wewnętrznego ciepła.
- Skóra Stosuj jako płyn do płukania zewnętrznego i napar w celu skrócenia czasu trwania chorób wykwitowych lub infekcji grzybiczych. Łącz z gwiazdnicą pospolitą w kojącym płynie na pieluszkowe zapalenie skóry.
- Zatoki Stosuj napar do oczyszczania zatok.
- Układ trawienny Nagietek pięknie działa w leczeniu wrzodów, chorób zapalnych jelit i wszelkich stanów zapalnych spowodowanych toksycznością lub infekcją. Jego właściwości antybakteryjne wspomaga eradykację Helicobacter pylori (bakterii wywołującej wrzody żołądka).
- Układ odpornościowy Zawarte w nagietku mukopolisacharydy stymulują funkcje odpornościowe3.
- Kondycja pochwy/szyjki macic: Zioło to stanowi doskonały środek do podmywania lub irygacji w przypadku zarówno bakteryjnego, jak i grzybiczego zapalenia pochwy.
- Urazy Często stosuję nagietek – w postaci herbaty, nalewki lub maści – w leczeniu ran psychicznych i fizycznych.
- Piersi Zioło to jest doskonałe do stosowania miejscowo i doustnie w przypadku zapalenia sutka.
- Układ limfatyczny To właśnie na tym polu nagietek naprawdę błyszczy – porusza zastałą limfę. Jest przydatny w przypadku większości infekcji, w których przebiegu występuje obrzęk węzłów chłonnych, szczególnie w pachwinie i pod pachą.
- Rany Nagietek jest szczególnie przydatny w przypadku wilgotnych ropnych ran4.
Można wysiać nagietek bezpośrednio (umieścić po prostu nasiona w glebie ogrodowej) bądź zasadzić sadzonki w szklarni lub na nasłonecznionym parapecie w pomieszczeniu. Aby zapewnić ciągłość produkcji, należy często zbierać kwiaty i obrywać te zwiędłe, które zaczęły uwalniać nasiona.
Ze zbiorami należy poczekać, aż cała poranna rosa odparuje z powierzchni roślin, ponieważ nagietek wymaga szczególnej uwagi podczas suszenia. Należy zbierać nienaruszone zielone podstawy kwiatów, ponieważ to w nich znajduje się lecznicza żywica.
Ułóż rośliny ze skierowanymi w dół kwiatami na siatce lub tkaninie i zadbaj o dobrą wentylację. Żywica będzie zatrzymywać wilgoć, więc upewnij się, że kwiaty są całkowicie suche.
Jak stosować kwiaty nagietka?
- Napar Jest to najbardziej odżywcza forma preparatu – przydatna podczas rekonwalescencji po chorobie lub leczeniu.
- Nalewka Można użyć kwiatów świeżych (1:2, alkohol 95%) lub suszonych (1:6, alkohol 70%).
- Kąpiel nasiadowa/przemywanie ran/irygacje Przygotuj mocny napar i stosuj w razie potrzeby.
- Przeciwwskazania: Nagietek nie jest bezpieczny do użytku wewnętrznego podczas ciąży. Jako członek rodziny astrowatych może powodować reakcje alergiczne.
Popularny chwast o cennych właściwościach leczniczych
Gwiazdnica pospolita (Stellaria media)
- Nazwy zwyczajowe: ptasie ziele, gwiazdownica
- Wykorzystywane części: części nadziemne
Wśród najbardziej płodnych chwastów gwiazdnica pospolita jest delikatna, ale potężna.
Gwiazdnica pospolita może usuwać płyn z różnych obszarów, a jednocześnie nawilżać tkankę. Jak? Jednym z wyjaśnień jest to, że zioło stymuluje metabolizm – wspomaga rozkład tłuszczów, płynów i limfy, co wspiera organizm w ich przemieszczaniu i zachowaniu nawodnienia. Zioło to działa również kojąco ze względu na przeciwzapalne i lepkie cukry obecne w jego liściach. Stosowałam nalewki lub herbaty z gwiazdnicy pospolitej, aby zmniejszać łagodne guzy, torbiele i czyraki. Zioło to doskonale nadaje się do leczenia niezłośliwych guzków w piersiach.
Na co pomaga gwiazdnica?
- Głowa W formie herbaty lub kompresu gwiazdnica pospolita może łagodzić ból głowy spowodowany gorączką albo nadmiernym nasłonecznieniem w letni dzień.
- Oczy Kompresy lub gorące okłady niezwykle szybko usuwają ostre zapalenie spojówek. Należy pamiętać, że jest to stan wysoce zaraźliwy. Zanurz jeden róg myjki w naparze z gwiazdnicy pospolitej i umieść go na oku na 5-10 min. Następnie zanurz w naparze drugi róg i przyłóż go do oka. Dzięki temu herbata nie ulegnie zanieczyszczeniu. Kontynuuj, aż wszystkie 4 rogi zostaną wykorzystane, a następnie wypierz myjkę.
- Skóra Płyn do mycia lub maść schłodzą rozgrzane, zaczerwienione i swędzące problemy skórne, takie jak egzema, liszajec, kontaktowe zapalenie skóry spowodowane przez trujący bluszcz, wysypki cieplne i oparzenia.
- Pęcherz moczowy Gwiazdnica pospolita łagodzi niebezpieczne infekcje pęcherza i stany zapalne spowodowane śródmiąższowym zapaleniem pęcherza moczowego.
- Wątroba/pęcherzyk żółciowy Jako dziki pokarm lub świeżo wyciskany sok gwiazdnica pospolita może chłodzić wątrobę, która jest „gorąca” z powodu nadmiernego spożycia alkoholu lub przyjmowania leków mających tendencję do przeciążania tego narządu.
- Menopauza Zioło to jest doskonałym lekarstwem na uderzenia gorąca oraz suchość skóry w czasie menopauzy.
- Układ oddechowy Gwiazdnica pospolita jest przydatna przy zapaleniu czy infekcjach oskrzeli oraz astmie, szczególnie u dzieci, ponieważ ma działanie udrożniające.
- Tarczyca Przez pobudzanie metabolizmu gwiazdnica pospolita przeciwdziała skutkom niedoczynności tarczycy.
- Piersi/macica Nalewka z gwiazdnicy pospolitej okazała się najskuteczniejsza w usuwaniu zastojów w tkance piersi, łagodnych torbieli lub włókniaków w połączeniu z innymi środkami udrażniającymi układ limfatyczny, takimi jak fiołek (Viola spp.) lub szkarłatka amerykańska (Phytolacca americana).
Jak zbierać gwiazdnicę?
Załóż ogród warzywny, a będziesz mieć więcej gwiazdnicy pospolitej, niż kiedykolwiek będziesz potrzebować. Innym ulubionym miejscem zbiorów tego odżywczego leku zimą jest szklarnia. Gwiazdnica pospolita rozrasta się po ziemi i preferuje wilgotne i zacienione miejsca. Podczas zbiorów najłatwiej jest zebrać łodygi w wiązkę, a następnie odciąć ją jednym cięciem w całości u podstawy.
Jak stosować gwiazdnicę?
- Napar Najlepiej ze świeżego lub świeżo suszonego zioła.
- Nalewka Roślina świeża (1:2, alkohol 60%) lub świeżo suszona (1:5, alkohol 40%). W celach udrażniających możesz potrzebować do 1 łyżeczki 3 razy na dobę.
- Olejek Najskuteczniejszy jest ten ekstrahowany ze świeżo suszonych roślin.
- Gorący okład/kompres Do okładu użyj świeżego materiału roślinnego, a do kompresu mocnego naparu.
- Przeciwwskazania: Gwiazdnica pospolita jest zazwyczaj bezpieczna i nadaje się do powszechnego spożycia.
Lecznicze właściwości pokrzywy
Pokrzywa (Urtica dioica, U. urens)
- Nazwy zwyczajowe: pokrzywa zwyczajna, pokrzywa żegawka, pokrzywa dwupienna
- Wykorzystywane części: liście, nasiona, korzeń
Pokrzywa jest jedną z najbardziej przydatnych roślin w uprawie, ponieważ stanowi wieloletni produkt spożywczy i lek o ogromnych wartościach odżywczych. Analiza proszku z pokrzywy wykazuje, że jest ona 3-krotnie bogatsza w białko niż ryż, jęczmień i pszenica5. Stężenie dostępnych aminokwasów sprawia, że można z niej sporządzić doskonały ziołowy napar dla wegan i wegetarian. Zioło jest również zasobne w chlorofil, a także żelazo i wiele innych minerałów.
Na co pomaga pokrzywa?
- Alergie Uważa się, że pokrzywa łagodzi alergie dzięki redukcji reakcji histaminowej wywołanej kontaktem z pyłkami kwiatowymi. Jeśli stosujesz napar w celach profilaktycznych, najlepiej zacznij pić 1 l dziennie przynajmniej na miesiąc przed sezonem alergicznym.
- Ogólna witalność Pokrzywa, będąca odżywczą potęgą, jest wspaniałym źródłem wapnia, magnezu, potasu, cynku, miedzi, żelaza, fosforu, chromu, aminokwasów, witamin z grupy B i karotenów, czyli prekursorów witaminy A.
- Stawy Pokrzywa, szczególnie w postaci nalewki, jest przydatna w leczeniu bólów stawów o charakterze zapalnym6.
- Kości Ze względu na wysoką zawartość wapnia i magnezu regularne stosowanie pokrzywy może pomóc w leczeniu osteoporozy i urazów kości.
- Ciąża Pokrzywa jest przydatna w czasie ciąży w celu podniesienia poziomu żelaza. Stanowi doskonały syrop krwiotwórczy.
- Wskazania – korzeń W połączeniu z innymi ziołami korzeń pokrzywy skutecznie zmniejsza stan zapalny w przebiegu łagodnego rozrostu prostaty7. Z wielkim sukcesem stosowałam go w połączeniu z palmą sabałową (Serenoa serrulata), liściem szałwii lekarskiej (Salvia officinalis) i korzeniem dziewanny (Verbascum thapsus).
- Wskazania – nasiona Nasiona pokrzywy działają wzmacniająco na nerki, a także są pomocne przy wyczerpaniu nadnerczy.
- Zdrowie psychiczne Pokrzywa pomaga zachować jasność umysłu i zwiększa czujność.
Jak zbierać pokrzywę?
Wszystkie części rośliny mają ogromne zalety. Pokrzywa uwielbia rosnąć w pobliżu wody, ale ja z powodzeniem uprawiam ją prawie we wszystkich miejscach i warunkach glebowych. Pierwsze wiosenne liście są najsmaczniejsze i mają najsilniejsze działanie lecznicze.
Nasiona są warte czasu i wysiłku potrzebnego do ich zbioru. Najlepiej zbierać je, gdy staną się wystarczająco ciężkie, by wygiąć łodygę, ale pamiętaj, by były zielone. Należy zebrać je, zanim staną się szare lub czarne. Podczas zbiorów należy nosić rękawiczki, aby uniknąć oparzenia. Kontakt z nasionami pokrzywy może również powodować swędzenie.
Jak stosować pokrzywę?
- Napar Najbardziej odżywcze są suszone liście, ale można użyć również świeżych, zebranych w rękawiczkach. Pij 1 l naparu dziennie, aby uzyskać maksymalną wartość odżywczą.
- Nalewka Roślina świeża (1:2, alkohol 75%) lub suszona (1:5, alkohol 50%). Nalewka z liści to najlepsza forma na alergie i bóle stawów. Nalewkę ze świeżego korzenia stosuje się w leczeniu łagodnego rozrostu prostaty. W przypadku nasion przygotuj nalewkę z tych świeżo suszonych (1:5, alkohol 50%). Może ona głęboko odżywiać nadnercza już w niewielkich dawkach 10-20 kropli.
- Posiłki Świeże rośliny należy gotować na parze lub tradycyjnie, aby usunąć parzące włoski z liści, chyba że miksuje się je w blenderze na wysokich obrotach, aby uzyskać pesto z pokrzywy.
- Nasiona pokrzywy Powinny być świeżo suszone – zacznij od niewielkiej ilości, aby sprawdzić swoją wrażliwość. Spożywaj od pół łyżeczki do łyżki stołowej 2 razy dziennie. Wymieszaj nasiona z niewielką ilością jedzenia lub stosuj w formie posypki.
- Przeciwwskazania: Suszone rośliny wciąż mogą parzyć, dlatego należy zachować ostrożność podczas obchodzenia się ze świeżo ususzonymi liśćmi. Niektórzy twierdzą, że nasiona pokrzywy dodają energii i stymulują, więc jeśli dopiero zaczynasz je zażywać, rób to rano, aby sprawdzić swoją indywidualną reakcję.
Na podstawie najnowszej książki Kat Maier pt. „Energetic Herbalism: A Guide to Sacred Plant Traditions Integrating Elements of Vitalism, Ayurveda and Chinese Medicine” („Energetyczne ziołolecznictwo – przewodnik po tradycjach świętych roślin integrujących elementy witalizmu, ajurwedy i medycyny chińskiej”) za zgodą wydawcy Chelsea Green, 2022
- Finley Ellingwood, American Materia Medica, Therapeutics and Pharmacognosy (Eclectic Medical Publications, 1994 reprint of 1919 original), 390
- Ann McIntyre, Flower Power: Flower Remedies for Healing Body and Soul through Herbalism, Homeopathy, Aromatherapy and Flower Essences (Henry Holt, 1996); Planta Medica, 1991; 57(3): 250–53
- J Ethnopharmacol, 2000; 72(1–2): 167–72
- Pharm Pharmacol Int J, 2018; 6(2): 149–55
- Food Sci Nutr, 2015; 4( 1): 119–24
- Prog Biophys Mol Biol, 2020; 150: 67–77
- Herbalgram, 2006; 72: 20–21; Simon Mills and Kerry Bone, Principles and Practice of Phytotherapy: Modern Herbal Medicine (Churchill Livingston, 2000), 360
