Nasze magazyny
Jak wygląda rdest ptasi?
Ta niepozorna roślina potocznie nazywana jest świńską trawą lub wróblimi języczkami i traktowana jako chwast, który bardzo lubią podskubywać kury oraz dzikie ptactwo. Jej rozgałęzione łodygi tworzą płożącą się po ziemi darń, wytrwale zdobywając dla siebie przestrzeń. Ze względu na swoją ekspansywność rdest często jest zwalczany w przydomowych ogródkach oraz na polach rolnych. Zamiast podejmować tę trudną walkę, warto spojrzeć na niego przychylnym okiem i docenić jego cenne prozdrowotne właściwości.
Rdest ptasi (Polygonum aviculare)
Występowanie: pierwotnie rósł na półkuli północnej, obecnie rozprzestrzenił się po całym świecie.
Surowiec: ziele rdestu ptasiego (Herba Polygoni avicularis), które zbiera się podczas kwitnienia i suszy w temperaturze do 40⁰C, najlepiej w cieniu.
Uprawa: roślina jednoroczna lub dwuletnia kwitnie od maja/czerwca do października i jest samopylna. Podczas zbiorów ścina się ulistnione i kwitnące pędy. Jako chwast nie ma specjalnych wymagań glebowych, rośnie na polach, miedzach, łąkach, przy drogach, itp.
Ważne: nie jest wskazany dla dzieci, kobiet w ciąży i karmiących piersią. Ma silne działanie moczopędne. Nie poleca się go również osobom po zawale i z niedoborem witamin z grupy B.
Właściwości rdestu ptasiego
Ziele rdestu ptasiego zawiera flawonoidy, m.in. kwercetynę, awikularynę, hiperozyd, kwasy: kawowy, kumarynowy, galusowy, chlorogenowy, szczawiowy, askorbinowy, fitochinony, olejek eteryczny, karoten, krzemionkę, garbniki, cukry i sole mineralne. W korzeniach znajdziemy barwnik indygotynę. Jest źródłem łatwo przyswajalnej witaminy C, której zawiera 3 razy więcej niż cytryna. Dodany do potraw jako przyprawa nadaje im pikantnego smaku.
Od wieków w ziołolecznictwie docenia się jego działanie moczopędne, wspomagające leczenie zapalenia pęcherza moczowego i kamicy nerkowej. Obecność garbników działa przeciwbiegunkowo. Zapobiega występowaniu stanów zapalnych z uwagi na duże ilości kwasu salicylowego. Dzięki wysokiej zawartość flawonoidów wykazuje działanie antyoksydacyjne i pomaga spowalniać procesy starzenia1. Obniża poziom glukozy we krwi i reguluje przemianę materii. Przeciwdziała osteoporozie. Stymuluje odporność, działa rozkurczowo i przeciwbakteryjne, co przynosi ulgę w zapaleniu dziąseł, bólach gardła, grypie, przeziębieniu oraz zapaleniu oskrzeli.
Ma także właściwości przeciwkrwotoczne i ściągające, co może pomagać w leczeniu wrzodów żołądka, zaburzeniach krzepliwości krwi oraz zbyt obfitych miesiączkach. Uczeni z Teheranu przedstawili wyniki swoich badań wskazujące na przeciwnowotworowe działanie rośliny. Nie tylko indukowała cytotoksyczność w linii komórkowej MCF-7 w stężeniach wyższych niż 300 ng/μl, ale też powodowała apoptozę w komórkach MCF-72.
Na co pomaga rdest ptasi?
Wspomaga układ moczowy i nerki
Rdest wykazuje silne działanie moczopędne. Stymuluje usuwanie wraz z moczem potasu, sodu i mocznika, co wykorzystuje się w leczeniu schorzeń układu moczowego oraz skazie moczanowej i dolegliwościach reumatycznych. Wspiera funkcjonowanie nerek. Wyniki eksperymentów pokazują, że wodny ekstrakt z Polygonum aviculare jest skuteczny w zapobieganiu i leczeniu kamicy nerkowej3. Inne badania potwierdzają, że ekstrakt z kłącza wpływa na poprawę insulinooporności, co zapobiega nieprawidłowej pracy nerek oraz hamuje powstawanie stanów zapalnych i zwłóknieniom w nefropatii cukrzycowej4. Poprzez zwiększone wydzielanie moczu reguluje nadmierne gromadzenie się wody w organizmie, niweluje obrzęki, wpływa także na odchudzanie i metabolizm.
Przeciwdziała pasożytom
Picie herbatki z rdestu pomaga w oczyszczaniu organizmu i walce z parazytami. Kuracja taka jest szczególnie skuteczna w przypadku płazińców, glist i owsików. Napar z rośliny pomaga nie tylko wydalić robaki z organizmu, ale także ogranicza ponowne zarażenie się. Ponadto łagodzi objawy chorób pasożytniczych, takich jak bóle brzucha, krwawy stolec, zmniejszenie łaknienia, przewlekłe zmęczenie i wysypka.
Łagodzi objawy infekcji
Działa przeciwzapalnie i antybakteryjnie, co pomaga w złagodzeniu objawów przeziębienia i grypy. Ma działanie wykrztuśne, a duża zawartości śluzów w nasionach łagodzi również podrażnienia gardła. Picie naparów i herbatek z rdestu hamuje skurcze mięśni gładkich dróg oddechowych oraz wpływa na rozrzedzenie śluzu, przez co ułatwia jego odkrztuszanie. W badaniach zaobserwowano duży potencjał wykorzystania ekstraktu z tego ziela w lekach rozszerzających wydzielinę w oskrzelach podczas leczenia takich schorzeń jak astma czy przewlekła obturacyjna choroba płuc5.
Ma właściwości antyoksydacyjne
Rdest ptasi zawiera przeciwutleniacze, które pozytywnie wpływają na skórę i zapobiegają objawom starzenia, działają detoksykująco i odmładzająco oraz wspomagają procesy odnowy organizmu. Roślina pomaga też wzmocnić cebulki włosowe i ograniczyć wypadanie włosów.
Niszczy grzyby i bakterie
W przeprowadzonych testach wykazano aktywność przeciwdrobnoustrojową wobec wszystkich badanych bakterii, zarówno wobec Gram-ujemnych, jak i Gram-dodatnich. Wpływ na to ma obecność garbników, saponin oraz flawonoidów. Potwierdzono także działanie wobec wszystkich badanych grzybów z wyjątkiem Candida albicans6. Co ciekawe, w tym przypadku skuteczniejsze okazały się ekstrakty z łodyg niż z liści rdestu ptasiego. Kilka lat temu naukowcy odkryli, że ekstrakt z rośliny wspomaga gojenie się ran i przyspiesza migrację keratynocytów HaCaT, nie wykazując istotnej cytotoksyczności. Te jego właściwości w połączeniu z działaniem antybakteryjnym są obecnie wykorzystywane do łagodzenia stanów zapalnych skóry, łojotoku, łagodzenia trądziku i gojenia drobnych ran7.
Jak stosować rdest ptasi?
- Napar 1 łyżkę stołową ziela zaparz pod przykryciem przez 10 min. w szklance wrzątku. Przy chorobach nerek, zapaleniu pęcherza moczowego i kamicy nerkowej pij po pół szklanki ciepłego naparu 5 razy dziennie.
- Odwar 2 łyżki ziela rdestu zalej 2 szklankami wody i gotuj ok. 10 min. Przecedź i pij po przestudzeniu przez cały dzień w kilku równych porcjach.
- Leczenie ran Ostudzony odwar możesz też wykorzystać zewnętrznie do przemywania trudno gojących się ran oraz owrzodzeń. Stosuj go także jako okład, namocz w odwarze czysty gazik i okładaj nim zmiany skórne.
- Macerat 1 łyżkę ziela rdestu ptasiego zalej szklanką wody i maceruj przez 6 godz. Dokładnie przecedź, odciskając ziele i przelej do butelki z ciemnego szkła. Stosuj jako tonik do przemywania skóry tłustej i skłonnej do trądziku.
- Herbatka na odporność 1 łyżkę suszonego ziela rozgnieć w moździerzu i zalej szklanką wrzątku i zostaw pod przykryciem na ok. 30 min. do zaparzenia. Odcedź i dodaj łyżkę naturalnego miodu, pij przez cały dzień w kilku porcjach.
- Wsparcie przewodu pokarmowego Zmieszaj w równych ilościach: rdest ptasi, pięciornik, kurze ziele oraz babkę lancetowatą. Łyżkę mieszanki zalej szklanką wrzątku, przykryj i parz przez 15 min. Pij 2-3 razy dziennie przy zapaleniu błon śluzowych, kolkach, wzdęciach. Poprawia także przemianę materii.
- Biol Res. 2006;39(2):281-8
- Daru.2011;19(5):326-31
- Urol J. 2018 May 3;15(3):79-82
- Int J Mol Sci. 2021 Jul 5;22(13):7230
- Sci Rep. 2018; 8:3114
- Saudi J BiolSci. 2010 styczeń; 17(1): 57–63
- Phytother Res. 2016 maj;30(5):848-54
