Istotną rolę odgrywają tu przyprawy: imbir, goździki, kardamon, cynamon, chili, kurkuma. Warto poeksperymentować i spróbować, z czym i w jakich kombinacjach smakują Ci najbardziej. Na początek przygotuj napoje w oparciu o nasze receptury.
Czarna herbata z przyprawami
Świetnie komponuje się z cynamonem, goździkami i imbirem, które działają rozgrzewająco. Warto przy tym wspomnieć, że kłącze imbiru łagodzi stany zapalne. Do herbaty najlepiej dodawać świeże, a nie sproszkowane. By wzbogacić smak, można dodać plasterki suszonego pigwowca japońskiego lub odrobinę konfitury z niego oraz sok malinowy. Inny efekt uzyskasz, gdy wzbogacisz herbatę drobno pokrojonym wysuszonym jabłkiem. Jeśli brakuje Ci słodyczy, lekko przestudzony napój posłodź miodem.
Napar malinowy
Do herbaty malinowej (najlepiej z liści i owoców malin z dodatkiem kwiatów hibiskusa) dodaj 4 łyżki soku z malin (bez cukru), 3 goździki i cynamon w kawałku. Gdy napar lekko przestygnie, wyciśnij do niego trochę soku z cytryny oraz dorzuć kilka plasterków pomarańczy. Jeśli jest za mało słodka, dosłodź miodem.
Napój jabłkowo-cynamonowy
Litrem wrzącej wody zalej garść suszonych jabłek, kilka ziaren kardamonu, 3-4 goździki i po kawałku cynamonu oraz imbiru. Pozwól napojowi gotować się przez 2-3 minuty. Gdy przestygnie, dosłodź odrobiną miodu.
Kawa orkiszowa
Palone ziarna orkiszu zmiel w młynku i zaparz wraz z kardamonem i cynamonem. Możesz wymienić któryś ze składników napoju na imbir lub chili. Jeśli chcesz nieco złagodzić jej intensywny smak, dodaj do niej trochę mleka migdałowego.
Napar z pokrzywy
Zalej wrzątkiem suszoną pokrzywę. Zostaw na kwadrans, by naciągnęła. Napój wzmacnia organizm. Poprawia trawienie i ma właściwości moczopędne. Możesz dodać do niego kilka plasterków cytryny oraz odrobinę miodu.
Lipowy napój
Łyżkę kwiatu lipy zmieszaj z łyżką suszonych malin i zalej wrzątkiem. Zostaw na 10 min. Suszone maliny możesz zastąpić mrożonymi, wtedy jednak musisz rozmrozić i podgrzać je przed dodaniem do suszu lipowego. Całość dopraw syropem malinowym lub miodem do smaku.
Czekolada z chili
100 g czekolady mlecznej i 50 g czekolady gorzkiej rozpuść w 0,5 szklanki mleka i ¼ szklanki śmietanki. Następnie dodaj szczyptę papryczki chili i sproszkowanego cynamonu. Aromatyczna, gęsta czekolada ze szczyptą pikantnej papryczki nie tylko rozgrzeje, ale też od razu poprawi nastrój, a to dlatego, że zarówno czekolada, jak i chili stymulują produkcję endorfin.
Mleczny koktajl
Do szklanki roślinnego lub - jeśli możesz pić - zwykłego mleka dodaj po łyżeczce kurkumy i cynamonu, pół łyżeczki sproszkowanego imbiru oraz szczyptę pieprzu. Jeśli lubisz, możesz też dorzucić kilka ziaren kardamonu. Całość podgrzej w rondlu, a gdy przestygnie, posłodź miodem i dobrze wymieszaj. W ten sposób zyskasz koktajl o przeciwwirusowych i przeciwzapalnych właściwościach.
Grzaniec
Do 0,5 l czerwonego wina dodaj laskę cynamonu, kilka goździków oraz pokrojoną w plastry niedużą pomarańczę. Całość podgrzej, ale nie gotuj. Dopraw miodem do smaku. Wino możesz zastąpić piwem. Wtedy zamiast pomarańczy dodaj imbiru. Grzaniec rozgrzewa i zapobiega rozwojowi stanów zapalnych.
Najważniejsze są przyprawy - jakie wybrać?
Chili Ostatnie odkrycia wskazują, że oczyszcza drogi oddechowe w przeziębieniach, pomaga zapobiegać niektórym nowotworom, dostarcza niezbędnych witamin. Ponadto wyzwala wydzielanie endorfin. Dzięki zawartości kapsaicyny działa też korzystnie na układ krążenia, hamuje bowiem produkcję cholesterolu w wątrobie i zmniejsza jego stężenie we krwi. Kapsaicyna jest termogeniczna, stymuluje spalanie tłuszczu w organizmie przez przyspieszenie metabolizmu i zwiększenie wytwarzania ciepła1.
Cynamon W medycynie chińskiej stosuje się go w celu zwalczania przeziębień, wzdęć, nudności, biegunek i bolesnych miesiączek. Dodaje energii i witalności. I, co ma zimą istotne znaczenie, poprawia krążenie oraz rozgrzewa organizm2. Dowiedziono też, iż pół łyżeczki cynamonu w połączeniu z łyżką miodu przyjmowane na czczo co rano przynosi ulgę w bólach stawów już po tygodniu kuracji3!
Goździki mają antyseptyczne i przeciwbólowe właściwości. Łagodzą też bóle gardła i pomagają udrożnić zatkany nos.
Imbir zawiera zingiberol, gingerol i zinferon, które mają lecznicze właściwości. Wspomagają one leczenie przeziębień i ze względu na swe silne właściwości przeciwzapalne przynoszą ulgę chorym stawom. Doskonale rozgrzewają, bo poprawiają krążenie krwi. Ponadto kłącze imbiru ma działanie odkażające, dlatego zalecane jest w stanach infekcji jamy ustnej czy gardła4.
Kardamon ma działanie rozgrzewające i odśluzowujące. Pozwala usuwać toksyny z dróg moczowych. Jest też pomocny w zwalczaniu zakażeń. Przyprawa ta wspomaga zapobieganie, a także łagodzenie objawów przeziębienia i grypy. Jest również stosowana przy wspomaganiu leczenia zapalenia oskrzeli i kaszlu. Zawarte w kardamonie lotne olejki hamują wzrost wirusów, bakterii, grzybów i pleśni. Podobnie jak imbir i kurkuma ma pewne właściwości przeciwzapalne, które ograniczają ból i obrzęk, zwłaszcza w błonach śluzowych jamy ustnej oraz gardła5.
Kurkuma nazywana jest przyprawą życia, ponieważ wzmacnia odporność oraz chroni wątrobę, serce i mózg. Te prozdrowotne właściwości zawdzięcza kurkuminie, która wspomaga organizm w niszczeniu wielu chorobotwórczych bakterii, wirusów i grzybów. Zdaniem naukowców kurkumina podnosi poziom peptydu, który chroni organizm przed zainfekowaniem6. Z tych też powodów w czasie infekcji górnych dróg oddechowych czy podczas zwykłego przeziębienia warto spożywać potrawy z kurkumą, pić napar z niej lub choćby dodawać ją do herbaty.
Cytrusy są źródłem witaminy C, która wspiera działanie układu odpornościowego i jest silnym antyoksydantem. Zawarte w nich terpeny (np. limonen w cytrynie) mają właściwości antybakteryjne i przeciwwirusowe.
Dzika róża to nasze rodzime źródło witaminy C (jej owoce mają jej 30-40 razy więcej niż cytrusy). Ma działanie wzmacniające i przeciwzapalne7. Napary z jej kwiatów stosuje się przy bólach gardła i dolegliwościach skórnych.
Kwiaty lipy pobudzają produkcję śluzu w oskrzelach, co ułatwia odkrztuszanie. Napary z nich pomagają w łagodzeniu objawów przeziębienia8.
Maliny działają napotnie. Podobnie jak dzika róża, są bardzo dobrym źródłem witaminy C.
Pigwowiec japoński zawiera sporo witaminy C oraz polifenoli9. Jego owoce dawno już doceniono w Chinach i stosowano w leczeniu reumatyzmu, astmy i przeziębienia10. Potwierdzają to współczesne badania, które wykazały jego właściwości przeciwzapalne, przeciwbólowe, przeciwskurczowe, antyoksydacyjne, immunoregulujące, przeciwbakteryjne i antynocyceptywne.
Pokrzywa wzmacnia, regeneruje i oczyszcza organizm. Z tego powodu stosowana jest jako lek wzmacniający w przypadku wyczerpania, znużenia, a także osłabienia organizmu, w spadku odporności i w częstych infekcjach wszelkiego rodzaju. Stwierdzono również, że jej liście i korzenie stymulują wydzielanie interferonu, wzmacniają odporność organizmu na ataki wirusów. Ponadto poprawia krążenie krwi11.
- Reyes-Escogido, Maria de Lourdes, Gonzalez-Mondragon, Edith G., Vazquez-Tzompantzi, Erika. Chemical and Pharmacological Aspects of Capsaicin. "Molecules". 16 (2), s. 1253--1270, 2011. DOI: 10.3390/molecules16021253
- https://goo.gl/f2tm9J
- https://goo.gl/Tc6oy2
- P. Kamtchouing, GY. Mbongue Fandio, T. Dimo, HB. Jatsa. Evaluation of androgenic activity of Zingiber offi cinale and Pentadiplandra brazzeana in male rats.. "Asian J Androl". 4 (4), s. 299-301, 2002. PMID: 12508133
- https://goo.gl/AmTdhz
- https://goo.gl/i8nkjI
- https://goo.gl/W65hDS
- https://goo.gl/iyEgZJ
- Tarko T, Duda-Chodak A, Pogoń P. Charakterystyka owoców pigwowca japońskiego i derenia jadalnego. Żywn Nauka Technol Jakość 2010; 6(73):100-8
- Zhang SY, Han LY, Zhang H i wsp. Chaenomeles speciosa: A review of chemistry and pharmacology. Biomed Rep 2014; 2(1):12-18.
- Czesław Bańkowski, Jan Serwatka ".O chwastach i ich zastosowaniu". PZWL. 1972