Dieta bogata w ten składnik naprawdę wydłuża życie - naukowcy nie mają wątpliwości

Liczne badania dowodzą, że im więcej spożywamy kwasów tłuszczowych omega-3, tym dłuższym życiem możemy się cieszyć. Doskonałym ich źródłem są ryby i pozyskiwany z nich olej rybny, dostępny w postaci suplementów. Spójrzmy zatem, co możemy zyskać, jeżeli włączymy źródła kwasów omega-3 do diety.

Artykuł na: 9-16 minut
Zdrowe zakupy

Wszyscy szukamy sprawdzonych metod na przedłużenie swojego życia i poprawę zdrowia. Niektórzy z nas nie­potrzebnie eksperymentują z metodami, które okazały się skuteczne w badaniach na modelach zwierzęcych, ale nie znalazły potwierdzenia w badaniach z udziałem ludzi.

Istnieje lepszy i sprawdzony sposób. Otóż powszechnie wiadomo, że spożywanie oleju rybnego jest korzystne dla układu sercowo-naczyniowego, ale w wielu opra­cowaniach pomijane są przekonujące dowody na to, że wysoki poziom kwasów omega-3 u ludzi koreluje z dłuż­szym życiem. Niniejszy artykuł podsumowuje badania dotyczące powiązań pomiędzy poziomem niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 we krwi, a wskaźnikami długowieczności.

Jak zbadać poziom kwasów omega-3 w organizmie?

kapsułki z olejem rybnym
Najlepszym sposobem na sprawdzenie, czy dostarczasz organizmowi wystarczającą ilość kwasów tłuszczowych omega-3 jest zbadanie poziomu tych kwasów we krwi. Test polega na pobraniu kropli krwi z palca – to tzw. test suchej kropli krwi. Pozwala on zmierzyć procentową zawartość kwasów tłuszczowych omega we krwi i stosunek pomiędzy kwasami omega-3 i kwasami omega-6. Idealny wynik dla kwasów omega-3 powinien być wyższy niż 6,8%. Typowy japoński wynik wynosi powyżej 8%, co może częściowo tłumaczyć o pięć lat dłuższą średnią długość życia w Japonii w porównaniu ze Stanami Zjednoczonymi i innymi krajami zachodnimi.

Gdzie znajdziemy kwasy omega-3?

Olej rybi jest wyjątkowo bogatym źródłem kwasów tłusz­czowych omega-3, a wśród nich w szczególności kwasu eikozapentaenowego (EPA) i kwasu dokozaheksaeno­wego (DHA). Liczne badania potwierdzają korzystny wpływ wysokiego spożycia kwasów omega-3 na profilaktykę i leczenie cho­rób układu sercowo-naczyniowego. Regularne przyj­mowanie suplementów, zawierających kwasy omega-3, może bowiem obniżyć ryzyko zawału serca i udaru mózgu oraz zmniejsza śmiertelność z powodu chorób serca. Przemysł farmaceutyczny stworzył nawet leki na bazie oleju rybnego, zawierające wysokie dawki kwasów omega-3, zmniejszające ryzyko sercowo naczyniowe.

Jak wpływa spożycie ryb na długość życia?

Dziesięć lat temu zakończono trwające 16 lat badanie nad wpływem poziomu kwasów omega-3 w osoczu na śmiertelność osób starszych i stwierdzono, że dieta bogata w ryby w znacznym stopniu wydłuża życie.

Analiza danych, dotyczących 2692 starszych osób doro­słych wykazały, że osoby z wysokim poziomem kwasów tłuszczowych omega-3 we krwi mogą się poszczycić dłuż­szym i o 35% niższym ryzykiem zgonu z powodu chorób serca. Poziom kwasu omega-3 DHA wiązał się z nawet 40% zmniejszeniem ryzyka zgonu z powodu choroby wieńco­wej serca i znacznym obniżeniem ryzyka zgonu z powodu arytmii, czyli nieregularnego bicia serca.

W 2021 roku, w szeroko zakrojonym badaniu, oceniono dane medyczne, pochodzące od 191 558 osób i stwier­dzono, że tygodniowe spożycie 175 gramów tłustych ryb wiązało się z niższym ryzykiem zgonu wśród pacjentów z wcześniejszą chorobą sercowo-naczyniową i zgonu z powodu poważnej choroby sercowo-naczynio­wej oraz ryzykiem nagłej śmierci sercowej.

Korzyści dla pacjentów wysokiego ryzyka

Powyższe odkrycia skłoniły naukowców do przepro­wadzenia badań nad spożyciem oleju rybnego. W pro­spektywnym badaniu oceniano spożycie oleju rybnego i śmiertelność wśród osób z wielochorobowością kardio­metaboliczną, która odnosi się to do posiadania co najmniej dwóch chorób przewlekłych, cukrzycy, przeby­cia udaru mózgu lub choroby serca, co przekłada się na wykładniczo wyższe ryzyko śmiertelności. Wykazano, że przyjmowanie oleju rybnego przez tych pacjentów wiązało się niższym o 17% ryzykiem zgonu z jakiejkol­wiek przyczyny. Ryzyko śmiertelności z powodu chorób sercowo-naczyniowych również było obniżone. A przyj­mowanie oleju rybnego już od 45 roku życia wiązało się z wydłużeniem oczekiwanej długości życia o 1,66 roku.

Olbrzymie korzyści

ryby

Najnowsze dane wskazują, że korzyści płynące ze spożywania ryb, oleju rybnego i kwasów tłuszczowych omega-3 wykraczają daleko poza wydłużenie życia i zdrowia serca.
Mózg Stwierdzono, że wysokie spożycie kwasów omega-3 w średnim wieku, przyczynia się do utrzymania integralności istoty białej mózgu w wieku podeszłym. Spożywanie kwasów omega-3 zmniejsza także objawy depresji w ciąży i w okresie poporodowym.

  • Insulinooporność Suplementacja kwasami omega-3 znacząco obniża poziom glukozy we krwi na czczo oraz insulinooporność w porównaniu z placebo. Wysokie spożycie oleju rybnego lub tłustych ryb wiąże się także z obniżeniem ryzykiem wystąpienia cukrzycy typu 2.
  • Sarkopenia Spożywanie ryb lub kwasów omega-3 przyczynia się do zachowania masy mięśniową i siły mięśni u osób starszych oraz hamuje rozwój sarkopenii

Dlaczego warto spożywać ryby?

Inne badanie z wykorzystaniem kohorty UK Biobank (to obszerna baza biomedyczna, zawierająca informa­cje medyczne i genetyczne pół miliona Brytyjczyków – przyp. tłum.), które objęło aż 502 536 ochotników, w wieku 40-69 lat, mieszkających w Wielkiej Brytanii, dowiodło, że regularne przyjmowanie oleju rybnego wiązało się ze znacznym zmniejszeniem: śmiertelności z jakiejkolwiek przyczyny, śmiertelności z powodu chorób układu krążenia, częstości występowania zawału serca i nagłych zdarzeń sercowo-naczyniowych.

Efekty te były niezależne od wielu czynników ryzyka, w tym płci, wieku, pochodzenia etnicznego, wskaźnika masy ciała, spożycia produktów, palenia tytoniu, spoży­wania alkoholu, ćwiczeń fizycznych i istnienia różnych chorób współistniejących. Co zadziwiające, nawet spożywanie ryb zimnowod­nych nie zmieniło korzyści stwierdzonych w przy­padku suplementów oleju rybnego w odniesieniu do tych wyników.

Inne, wcześniejsze badanie, dotyczyło powiązań między poziomem kwasów tłusz­czowych omega-3 we krwi, a śmiertelnością i wyko­rzystywało dane z Framingham Heart Study, jednego z najdłużej prowadzonych na świecie badań z udzia­łem ludzi, sprawdzającego wpływ m.in. trybu życia i diety oraz aktywności fizycznej na ryzyko zachoro­wania na choroby sercowo-naczyniowe. Wykazano, że osoby z najwyższym poziomem kwasów omega-3 we krwi, w porównaniu do osób z najniższym pozio­mem tej substancji, miały o 34% niższe ryzyko zgonu z jakiejkolwiek przyczyny.

ryby
Wysokie spożycie oleju rybnego zapobiega chorobom układu krążenia i wspomaga ich leczenie. Najnowsze badania naukowe połączyły wysokie spożycie ryb lub oleju rybnego oraz wynikające z tego poziomy kwasów tłuszczowych omega-3 pochodzących z ryb we krwi z wydłużeniem oczekiwanej długości życia. Wysoki poziom kwasów omega-3 we krwi wiązał się także z 34% niższym ryzykiem zgonu z jakiejkolwiek przyczyn.

Długowieczność w modelu laboratoryjnym

Poza omówionymi do tej pory badaniami nad długością życia ludzi, także naukowcy pracujący w laboratorium badali właściwości kwasów omega-3, w tym ich wpływ na długość życia. Do badania biologii starzenia się, od ponad wieku, naukowcy wykorzystują muszkę owo­cową. Muszka ta ma krótką żywotność, dzięki czemu efekty można zaobserwować w dość krótkim czasie, a jej genom jest w 60% identyczny z ludzkim. Wykorzy­stano zatem muszkę owocową w badaniu wpływu spo­życia kwasów omega-3 na długość życia.

Dowiedziono, że dodanie EPA i DHA do diety muszek zwiększyło ich medianę długości życia aż o 14,6%. Gdyby przeciętna długość życia człowieka została wydłużona o podobny procent, oznaczałoby to dodatkowe 11,5 roku życia! Badanie to wykazało, że w szeroko badanym organizmie modelowym, suplementacja olejem rybim spowodo­wała znaczące wydłużenie życia. Ten rodzaj danych, pozyskanych z kontrolowanych badań, przeprowadzo­nych na sprawdzonym modelu biologicznym, zwiększa wagę argumentu, opartego na danych populacyjnych, mówiącego, iż dzięki suplementom zawierającym olej rybny faktycznie można wydłużyć życie.

Norwescy naukowcy spędzili 10 lat na opracowywaniu alternatywy dla kapsułek i kapsułek miękkich – w takiej formie najczęściej sprzedawane są suplementy diety, zawierające kwasy omega. Stworzyli oni matrycę wodno-białkową zawierającą maleńkie kropelki oleju rybnego, co pozwoliło na upakowanie większej ilości składników odżywczych na mniejszej przestrzeni. W ten sposób otrzymano małe, smaczne i lekkostrawne żelki, nie zawierające cukru. Dzięki temu, w łatwy sposób, po kwasy omega-3 mogą sięgać osoby, które mają trudności z przełykaniem kapsułek oraz dzieci.

Długowieczni dzięki olejowi rybnemu?

Jeden z amerykańskich badaczy, prof. Undurti Nara­simha Das, poszukiwał możliwego wyjaśnienia związku pomiędzy spożywaniem oleju rybnego, a długowiecz­nością, badając rolę bioaktywnych lipidów – grupy obejmującej EPA i DHA – w chorobach związanych z wiekiem. W przeglądzie tym zauważono, że organizm pozyskuje zdrowe tłuszcze, w tym EPA i DHA, z kwasu alfa-linolenowego, występującego w największej ilości w pokarmach roślinnych. Kwas alfa-linolenowy ulega bowiem przekształceniu w organizmie w EPA/DHA, a dzieje się to przy udziale enzymów, zwanych desatura­zami. Aktywność desaturazy spada zaś wraz z wiekiem.

W rezultacie starzejące się komórki mogą cierpieć na niedobór bioaktywnych lipidów, w tym EPA i DHA, co potencjalnie przyczynia się do starzenia i zaburzeń metabolicznych. Naukowiec ten stwierdził, że bezpo­średnie doustne przyjmowanie bioaktywnych lipidów, takich jak EPA i DHA, może pomóc „w zapobieganiu, opóźnianiu, a nawet odwracaniu niektórych aspektów starzenia się”.

Niskie spożycie oleju rybnego skraca życie, podobnie jak palenie tytoniu

Jak duży wpływ może mieć spożywanie olej rybnego na długość życia? W analizie danych pochodzących ze wspomnianego Framingham Heart Study, dotyczących osób w wieku około 60 lat stwierdzono, że palenie tytoniu wiązało się ze skróceniem oczekiwanej dłu­gości życia o 4,73 roku, podczas gdy niskie poziomy kwasów omega-3 w organizmie, w porównaniu do najwyższych, wiązały się ze skróceniem oczekiwanej długości życia o 4,74 roku. Innymi słowy, w przypadku osób w wieku 60 lat, niski poziom kwasów omega-3 generuje takie samo ryzyko przedwczesnego zgonu, jak palenie tytoniu.

Copyright 2023. All rights reserved.
Reprinted with exclusive permission of Life Extension®
https://www.lifeextension.com/magazine/2023/4/life-expectancy-fish-oil

Bibliografia
  • https://www.lifeextension.com/magazine/2023/4/life-expectancy-fish-oil
Autor publikacji:
Wczytaj więcej