Co wywołuje egzemę?
• Czynniki psychologiczne, takie jak stres i niepokój.
• Czynniki drażniące, występujące w środowisku domowym i w pracy, np. roztocza kurzu domowego, sierść zwierząt i niektóre rośliny.
• Jedzenie, zwłaszcza jajka, orzechy, mleko, ryby, soja i pszenica.
• Dodatki do żywności, takie jak środki konserwujące i barwniki.
• Leki, m.in. środki przeciwwirusowe, antyhistaminowe, sterydy, znieczulające i przeciwnowotworowe.
• Chemiczne środki drażniące, takie jak detergenty (stosowane w szamponach, środkach do mycia ciała i płynach do kąpieli zawierają SLS, czyli laurylosiarczan sodowy), środki piorące oraz chlorowana woda w basenach.
• Centralne ogrzewanie oraz wełniane i syntetyczne ubrania, które mogą powodować przegrzewanie ciała i zaostrzenie objawów.
• Twarda woda wodociągowa. Wysoka zawartość minerałów może nasilić objawy choroby.
Atopowe zapalenie skóry – nazywane też egzemą – uważane jest za chorobę typową dla wieku dziecięcego. Zaczerwieniona i łuszcząca się skóra oraz swędzenie mogą utrzymywać się także w wieku dorosłym, a niekiedy nie ustępują do końca życia.
Według najnowszych badań amerykańskich naukowców – spośród przeprowadzonych nad egzemą do tej pory największych – dzieci nie zawsze, wbrew temu co się powszechnie sądzi, wyrastają z choroby.
Po prześledzeniu przez naukowców z University of Pennsylvania Perelman School of Medicine w Filadelfii historii choroby ponad 7 tysięcy pacjentów w ramach badania PEER (Pediatric Eczema Elective Registry) odkryto, że niezależnie od wieku, 80% uczestników badania (które obejmowało osoby między 2 a 26 r.ż.) miało objawy egzemy lub stosowało leki na to schorzenie.
Nawet w wieku 20 lat, tylko połowa pacjentów doświadczyła przynajmniej 6 miesięcy, w trakcie których nie odczuwali objawów.
Naukowcy doszli do dość ponurych wniosków – atopowe zapalenie skóry „jest najprawdopodobniej dożywotnim schorzeniem”, a objawy, występujące w wieku dziecięcym, mogą utrzymywać się przez drugą dekadę życia, a nawet dłużej.
Częściowo problem wynika z faktu, że leczenie standardowo ordynowane w tym schorzeniu rzadziej sięga dalej niż w głąb skóry. Wiele kremów, maści i leków doustnych łagodzi objawy, nie sięgając jednak do przyczyny choroby, a niektóre z nich dają liczne objawy uboczne, tak samo dotkliwe jak sama egzema.
Przykładowo kremy oparte na sterydach, przy używaniu przez dłuższy czas, mogą powodować podrażnienie, odbarwienie i tzw. ścieńczenie skóry, podczas gdy leki immunomodulujące do stosowania zewnętrznego – takrolimus i pimekrolimus – nowocześniejsze preparaty do leczenia egzemy – łączono z nowotworami skóry.
Dobra wiadomość jest taka, że istnieje wiele niefarmakologicznych metod radzenia sobie z egzemą. Najlepiej zacząć od sprawdzenia i przeanalizowania, co ją wywołuje i co zaostrza objawy – a następnie pójść tym tropem.
Wymaga to wiele cierpliwości i detektywistycznej pracy, gdyż potencjalnych przyczyn jest bardzo wiele. Tymczasem zacznij jedną z kuracji przedstawianych przez nas w ramach przeglądu najlepszych alternatywnych sposobów radzenia sobie z egzemą.
Joanna Evans
Przyjrzyj się ludzkiej skórze z nietypowej perspektywy...
Poznaj 8 produktów pomocnych w leczeniu atopowego zapalenia skóry:
Omega-3
Znane z działania przeciwzapalnego, niezbędne nam kwasy tłuszczowe – naturalnie występujące w oleju rybnym – wydają się być obiecującym środkiem w leczeniu egzemy.
W jednym z badań dorośli, przyjmujący codziennie 5,4 g kwasu dokozaheksaenowego z grupy omega-3, już po dwóch miesiącach odnotowali znaczące złagodzenie objawów egzemy w porównaniu z grupą kontrolną.
Podobne rezultaty osiągnięto w innym badaniu, w którym chorzy zażywali suplement, zawierający 1,8 dziennie kwasu eikozapentaenowego (EPA), też należącego do grupy omega-3.
Dzieje się tak dlatego, że kwasy tłuszczowe obniżają poziom substancji prozapalanych, biorących udział w rozwoju egzemy.
Sugerowane dawkowanie: 2-6 g dziennie EPA i DHA.
Cynk
Ludzie cierpiący na chroniczną egzemę mają niski poziom cynku, dlatego powinni spróbować przyjmowania suplementów.
W jednym z badań wykazano, że dotknięte tą przypadłością dzieci miały niższą zawartość cynku we włosach niż zdrowe maluchy, a zażywanie suplementów z cynku przyniosło poprawę już po 2 miesiącach.
Sugerowane dawkowanie: przez pierwszy miesiąc 15 mg cytrynianu cynku 3 razy dziennie, potem dwa razy dziennie przez miesiąc, a następnie raz dziennie.
Krem z witaminą B12
Aplikowanie tej witaminy bezpośrednio na skórę łagodzi objawy egzemy u chorych, niezależnie od wieku pacjenta. Na polskim rynku nie ma w tej chwili żadnego środka z witaminą B12 do stosowania zewnętrznego.
W sprzedaży internetowej znaleźć można preparat Life-flo Vitamin B12 Skin Cream, który nie zawiera substancji zapachowych, składników petrochemicznych, parabenów i innych szkodliwych składników.
Ma dodatkowe składniki roślinne, działające nawilżająco i wygładzająco, takie jak żel z wyciągiem z aloesu i olejek z awokado.
Sugerowane dawkowanie: nakładaj dwa razy dziennie przez min. osiem tygodni.
Probiotyki
Wiele badań wskazało, że działanie korzystnych bakterii jest pomocne w leczeniu egzemy, zwłaszcza u dzieci. U dorosłych, połączenie dwóch szczepów bakterii probiotycznych – Lactobacillus salivarius LS01 i Bifidobacterium breve BR03 – okazało się skuteczniej łagodzić objawy atopowego zapalenia skóry u osób dorosłych niż placebo.
Są poza tym dowody na to, że doustne probiotyki mogą zapobiegać egzemie.
Sugerowane dawkowanie: najlepiej zażywać dziennie 10-20 mld jednostek bakterii probiotycznych
Herbata Oolong
Japońscy naukowcy odkryli, że oolong – herbata półfermentowana o łagodniejszym niż jej czarny odpowiednik smaku – może łagodzić objawy egzemy.
2/3 chorych, którzy pili przez miesiąc każdego dnia 3 filiżanki naparu z oolong, odczuło poprawę – niektórzy nawet już po tygodniu.
Około połowa z nich odczuwała korzystne działanie herbaty jeszcze przez sześć kolejnych miesięcy.
Zioła
Kremy ziołowe mogą być pomocne, a czasem nawet równie skuteczne, jak leki konwencjonalne.
10% maść sporządzana z 95% wyciągu etanolowego z nasion łubinu (Lupinus termis) może dawać efekty podobne do osiąganych przez sterydy.
Także żele i kremy zawierające lukrecję (Glycyrrhiza glabra), rumianek, leszczynę i ziele dziurawca zwyczajnego mogą łagodzić objawy.
Kosmetyki i preparaty oparte na recepturach ziołowych znajdziesz na stronie www.bioarp.pl
Biofeedback
Metoda polegająca na kontrolowaniu procesów zachodzących w organizmie. Pacjenta uczy się panowania nad reakcjami zachodzącymi w jego ciele.
Terapia, połączona z technikami relaksacyjnymi, została wykorzystana do wyleczenia pięciorga pacjentów, mających egzemę.
Dwa miesiące później u wszystkich zaobserwowano poprawę kliniczną, a po dwóch latach troje było całkowicie zdrowych.
O biofeedbacku i metodach relaksacyjnych czytaj m.in. na stronie www.relaksacja.pl/biofeedback
Hipnoterapia
Hipnoza, coraz częściej stosowana w chorobach skóry, może być skuteczną metodą w leczeniu egzemy, zwłaszcza gdy konwencjonalne działania zawodzą.
W jednym z badań, u 19 z 20 dzieci zaobserwowano natychmiastową różnicę, a po 18 miesiącach od sesji więcej niż połowa odczuła mniejsze swędzenie i zadrapania.
Hipnoza działa także u dorosłych – korzyści odczuwane są nawet po upływie dwóch lat.
Więcej informacji znajdziesz w Internecie na stronach prowadzonych przez ośrodki hipnozy (m.in. www.hipnoza.pl, www.hipnoterapia.eu, www.hipno.pl).
Bibliografia
- JAMA Dermatol, 2014; doi: 10.1001/jamadermatol. 2013.10271
- JDrug Saf, 2008; 31: 185–98
- JBr J Dermatol, 2008; 158: 786–92
- JJ Intern Med Suppl, 1989; 731: 233–6
- JJ Clin Gastroenterol, 2012; 46 Suppl: S33–40
- JAm J Clin Dermatol, 2008; 9: 93–103
- JActa Derm Venereol, 2014; doi: 10.2340/00015555-1772
- JBr J Dermatol, 2004; 150: 977–83; J Altern Complement Med, 2009; 15: 387–9
- JJ Nat Prod, 1981; 44: 179–83
- JJ Dermatol Treat, 2003; 14: 153–7; Phytomedicine, 2003; 10 Suppl 4: 31–7
- Arch Dermatol, 2001; 137: 42–3
- Br J Dermatol, 1995; 132: 778–83
- J Behav Ther Exp Psychiatry, 1988;