8 skutecznych sposobów na zaparcia

Zatwardzenie może być obja­wem różnych schorzeń, dlatego ważnym pierwszym krokiem jest badanie lekarskie, aby wy­kluczyć typowe przyczyny, takie jak zespół jelita drażliwego czy zaburzenie hormonalne. Jednak częściej zaparcia mogą być spo­wodowane czynnikami związa­nymi z dietą i stylem życia, taki­mi jak brak wystarczającej ilości błonnika, regularne ignorowanie chęci skorzystania z toalety, brak aktywności fizycznej czy stres.

Zaparcia bywają też rezul­tatem przyjmowania wielu leków, takich jak opioidy, nie­steroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), przeciwhistaminowe i przeciwbiegunkowe oraz środki zobojętniające sok żołądkowy. Często jednak utrzymują się one przez dłuższy czas bez oczywistej przyczyny. Mówi­my wówczas o przewlekłych zaparciach idiopatycznych. Standardowa terapia zaparć to zwiększenie błonnika w die­cie, ale u niektórych pacjen­tów może to jeszcze pogorszyć objawy³. Kluczowe znaczenie może tu mieć ustalenie, czy w diecie znajdują się odpo­wiednie rodzaje błonnika.

Leki przeczyszczające stano­wią kolejną powszechną terapię, ale mogą powodować nieprzy­jemne skutki uboczne, takie jak nudności i wymioty, biegunka, skurcze brzucha i wzdęcia⁴. Jeśli jednak wypróbowało się wszystkie zwykłe porady od lekarza i nie znaleziono oczywistej przyczyny objawów, warto rozważyć poniższe na­turalne opcje na zaparcia.

Złoty środek na zaparcia - błonnik!

Może być pomocne w przypadku zaparć⁵, ale należy robić to stopniowo i pić dużo wody, aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Ważny może być również rodzaj przyjmowanego błonnika. Ten nieroz­puszczalny – który zwiększa objętość stolca, taki jak inulina, otręby i żyto – po­woduje bowiem więcej wzdęć i gazów⁶. A jeśli do tego nie toleruje się pokarmów obfitujących w ten składnik pokarmowy i nawet się o tym nie wie, problem jeszcze narasta.

Jeśli chodzi o suplementację, doskonałym wyborem będzie błonnik wytwarzany z łu­sek nasion babki jajowatej (Plantago ovata). W jednym badaniu okazał się ponad 3 razy skuteczniejszy niż otręby pszenne w zwiększaniu produkcji stolca⁷. Nie można jednak za­pominać o reszcie swojego jadłospisu i trzeba przestrze­gać zrównoważonej, zdrowej, pełnowar­tościowej diety. Po­może to w utrzymaniu prawidłowego funkcjono­wania układu trawiennego.

Przyczyną zaparć może być alergia

Przyczyną zaparć może być alergia lub nietolerancja pokarmowa. W badaniu na 4 kobietach, które próbowały wszystkiego na zaparcia, od środków przeczyszczających po suplementy błonnika, dieta oligo­antygenna – czyli taka, która pozwala uniknąć wszystkich pokarmów podejrzanych o wywołanie reakcji alergicznej – całkowicie zwalczyła ich objawy⁸.

Warto wypróbować dietę eliminacyjną z wyłączeniem ty­powych alergenów, takich jak gluten, nabiał czy jajka i sprawdzić, czy przyniesie to poprawę. Alternatywnie można też udać się do doświad­czonego terapeuty żywieniowego, który pomoże w ustaleniu przyczyny zaparć, zaleci indywidualny plan diety i będzie monitorował postępy.

Naturalny sposób na zaparcia - akupunktura, masaż i ruch

Badania z Chin wykazują, że akupunktura jest skuteczna na zaparcia⁹. W jednym eksperymencie elektroakupunk­tura – w której niewielki ładunek elektryczny jest prze­puszczany przez parę igieł do akupunktury – była bardziej skuteczna, niż leki przeciw zaparciom, jeśli chodzi o popra­wę częstotliwości wypróżnień i ograniczenie objawów¹⁰.

Ruch ciała pomaga rozruszać jelita. Badania wykazują wręcz, że ćwiczenia fizyczne mogą być skutecznym sposobem leczenia pacjen­tów z zaparciami. Nie musi to być inten­sywne – nawet delikatne formy aktywności, takie jak codzienne spacery lub qigong, mogą świetnie się tu sprawdzić¹¹.

Zielarz i akupunkturzysta Meilyr James zaleca samodzielny masaż brzucha w celu poprawy krążenia w narządach trawiennych i za­pobiegania zaparciom. Badania sugerują, że może to znaczą­co złagodzić symptomy¹².
Oto jak to zrobić:

• Połóż jedną dłoń płasko na górnej części brzucha poniżej mostka i płynnie, ale mocno przeciągnij ją w dół w kierunku podbrzusza.
• Gdy pierwsza dłoń dotrze do podstawy brzucha, powtórz ruch drugą dłonią, aby tworzyły ruch cykliczny, przesuwając się w dół, a następnie przenosząc z powrotem na górę.
• Rób to przez 5 min 2 razy dziennie.

Probiotyki - naturalny lek na zaparcia

Tzw. dobre bakterie, dają obiecujące wyniki w leczeniu zaparć, zwłaszcza szczepy Bifidobacterium i Lactobacil­lus¹⁵. Nowe badania sugerują, że najlepiej sprawdzą się probiotyki wieloszczepowe, zwiększają bowiem częstotli­wość wypróżnień, poprawiają konsystencję stolca i przyno­szą ulgę od wzdęć lepiej niż probiotyki jednoszczepowe¹⁶. Sugerowana dawka: wybieraj preparaty wieloszczepowe wysokiej jakości i postępuj zgodnie z instrukcjami na etykiecie.

Szybki sposób na zaparcia - zioła przeczyszczające

Najlepiej skonsultuj się w tej kwestii z zielarzem medycznym, który doradzi najlepsze ro­śliny i bezpieczne dawki indywidualne. Jeśli jednak sięgniesz po jedno z opi­sanych niżej powszechnie stosowa­nych ziół, pamiętaj, że zwykle zaleca się je do krótkotrwałego użytku.

• Senes Jest to popularny środek przeczyszczający i pobudzający, czyli stymulujący, skurcze mięśni jelit. Senes często znajduje się w środkach na zaparcia na receptę i bez niej, a jego skuteczność potwierdzają liczne badania¹³. Sugerowana dawka: ekstrakt dostarczający 20-60 mg sennozydów dziennie przez nie więcej niż 10 dni.
• Aloes To tradycyjny hinduski lek na zaparcia. Zawiera związki zwane antrachinonami, które mają działanie przeczyszczające¹⁴. Działa jednak bardzo silnie i czasami może potęgować objawy, dlatego przed użyciem najlepiej skonsultować się z lekarzem.
• Prawoślaz lekarski (Althaea officinalis) to kojące zioło, które zielarz Meilyr James poleca na zaparcia. Zawiera ono żelopodobny śluz, który nawilża przewód pokarmowy i daje delikatne działanie przeczyszczające. Sugerowana dawka: 2-5 ml nalewki z korzenia prawoślazu 2 lub 3 razy dziennie.

Zapanuj nad stresem

Jak wiadomo, długotrwałe napięcie psychiczne powoduje pro­blemy z jelitami¹⁷, dlatego pomocne mogą być techniki redukcji stresu, takie jak medytacja, joga i ćwiczenia oddechowe. Warto znaleźć skuteczną dla siebie metodę i codziennie ją stosować.