Większość z nas spędza do 90% swojego czasu w pomieszczeniach zamkniętych. To oznacza, że przez większość dnia oddychamy powietrzem, które zostało przefiltrowane przez klimatyzację. W teorii, klimatyzacja powinna poprawiać jakość powietrza, eliminując zanieczyszczenia i alergeny. Klimatyzacja, której używamy, ma za zadanie nie tylko chłodzić powietrze w naszych domach, biurach czy samochodach. Jej zadaniem jest również wymiana powietrza i utrzymanie odpowiedniego poziomu wilgotności.
Nowoczesne urządzenia klimatyzacyjne są wyposażone w specjalne filtry powietrza, które usuwają z niego kurz, roztocza, sierść zwierząt domowych czy kwiatowe pyłki. Dzięki temu, klimatyzacja rzeczywiście może ułatwiać życie osobom chorym na alergię. Spełnia ona w pełni swoją rolę tylko wtedy, gdy korzystamy z niej rozsądnie i z umiarem, a przede wszystkim regularnie czyścimy i konserwujemy. Inaczej może przynieść więcej szkody niż pożytku.
Jakie choroby może powodować klimatyzacja?
Klimatyzacja może przyczynić się do rozwoju wielu chorób i dolegliwości, takich jak:
- Przesuszenie skóry. Klimatyzacja obniża wilgotność powietrza, co może prowadzić do wysuszenia skóry. W takich przypadkach, warto stosować nawilżające kremy lub maści, które pomogą zatrzymać wilgoć w skórze. Szczególnie narażone na to są osoby z atopowym zapaleniem skóry.
- Zespół suchego oka. Osoby, które wiele godzin dziennie spędzają w klimatyzowanych pomieszczeniach, często mają kłopoty z oczami, które mogą prowadzić do zespołu suchego oka, bo suche powietrze wysusza spojówki. Warto w takiej sytuacji stosować tzw. sztuczne łzy, które nawilżają i przynoszą ulgę.
- Alergie i astma. Nieczyste filtry klimatyzacyjne mogą być skażone pleśnią, grzybami lub innymi mikroorganizmami, co może prowadzić do problemów z oddychaniem, szczególnie u osób wrażliwych na pleśnie.
- Choroby układu oddechowego. W pomieszczeniach z klimatyzacją często panuje powietrze o niskiej wilgotności. Działa to niekorzystnie na skórę i błony śluzowe dróg oddechowych, prowadząc do suchości skóry i śluzówek. W efekcie możemy doświadczyć nieżytów górnych dróg oddechowych. Klimatyzacja może przyczynić się do rozwoju przeziębienia i pojawienia takich objawów jak ból gardła, chrząkanie, uczucie drapania i przeszkody w gardle. Mogą wystąpić także kaszel, chrypka, a nawet duszności u astmatyków. Nagłe zmiany temperatury, na przykład przechodzenie z gorącego otoczenia na zewnątrz do chłodnego, klimatyzowanego pomieszczenia wewnątrz, mogą negatywnie wpływać na układ oddechowy, szczególnie u osób z przewlekłymi chorobami płuc, takimi jak przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP).
- Choroby zakaźne. Klimatyzatory mogą rozpowszechniać niebezpieczne cząstki i zanieczyszczenia, jeśli mają brudne filtry powietrza lub filtr, który nie jest zaprojektowany do usuwania zakaźnych wirusów, bakterii lub zanieczyszczeń powietrza. Przykładem może być choroba legionistów, rodzaj zapalenia płuc spowodowany bakterią Legionella pneumophila. Choroba daje objawy przypominające grypę, takie jak bóle głowy, mięśni, gorączka, a po jakimś czasie dochodzi do suchego kaszlu. Specjaliści przypuszczają, że od 5. do 8. proc. zapaleń płuc jest wywołane zakażeniem Legionellą. Bakteria najchętniej występuje w wilgotnych miejscach, w temp. między 20 a 55 st. C – jeśli zostaje rozpylona, ludzie wdychają w płuca powietrze z zanieczyszczonymi drobinkami wody, zarażając się.
Jak korzystać z klimatyzacji, by chronić swoje zdrowie?
Klimatyzacja jest obecna w wielu aspektach naszego życia - w domu, biurze, samochodzie. W każdym z tych miejsc ważne jest, aby odpowiednio z niej korzystać. Różnica między temperaturą w klimatyzowanym pomieszczeniu a tą, jaka panuje na zewnątrz, nie powinna być większa niż 6 st. C. W przypadku samochodów, klimatyzacja powinna być włączana co najmniej raz w tygodniu, nawet zimą, aby zapobiec wysychaniu uszczelek.
Koniecznie trzeba też pilnować odpowiedniego poziomu wilgotności w klimatyzowanych pomieszczeniach. Optymalny poziom wilgotności dla zdrowia człowieka wynosi od 40% do 60%. Poniżej tego poziomu, powietrze staje się zbyt suche, co może prowadzić do podrażnienia błon śluzowych i skóry. Powyżej tego poziomu, zwiększa się ryzyko rozwoju pleśni i roztoczy, które mogą wywołać reakcje alergiczne.
Jak dbać o klimatyzację?
Odpowiednie utrzymanie i konserwacja klimatyzacji znacznie zmniejsza ryzyko problemów zdrowotnych. Klimatyzacja, by nie zagrażała zdrowiu, powinna być czyszczona nie rzadziej niż raz na 2 tygodnie. Filtry powietrza powinny być wymieniane co najmniej raz w roku, a całe urządzenie powinno być czyszczone i dezynfekowane raz na dwa lata. W przypadku klimatyzacji centralnej konieczne jest regularne czyszczenie i dezynfekcja całego systemu, w tym kanałów powietrznych.