Jak chronić swój dom przed zanieczyszczeniami?

Wpływ zanieczyszczeń na nasze zdrowie

Gdy 3 lata temu wznowiono dochodzenie w sprawie śmierci dziewięcioletniej Brytyjki Elli Kiss-Debrah, po tym, jak nowe dowody wykazały, że jej zabójczy atak astmy mógł być związany z wysokim poziomem zanieczyszczeń w okolicy jej domu, znów ogarnęło nas zaniepokojenie skutkami otaczających nas ze wszystkich stron chemicznych oparów. Te dowody nie są jednak niczym nowym.

Ponad 20 lat temu biolog Joe Thornton opublikował opartą na gruntownych badaniach naukowych i przejrzyście opisaną analizę globalnego nagromadzenia toksycznych chemikaliów, znanych jako związki chloroorganiczne. Związki te występują dziś w naszym środowisku, żywności, przyrodzie, a także, w coraz większym stężeniu, w naszych ciałach.

Należą do nich otoczone złą sławą zanieczyszczenia, takie jak DDT (dichlorodifenylotrichloroetan), dioksyny i PCB (polichlorowane bifenyle), ale Thornton omówił również wiele mniej znanych zagrożeń. W jego książce znalazła się nawet wzmianka o tym, że została ona wydrukowana na papierze wyprodukowanym bez użycia wybielacza opartego na chlorze, co dowodziło, że można to robić bez dalszego zanieczyszczania środowiska.

Na całym świecie 1 na 6 zgonów spowodowany jest przez zanieczyszczenie powietrza – to trzykrotnie więcej niż połączone skutki AIDS, gruźlicy i malarii

Obecnie w Amerykańskiej Agencji Ochrony Środowiska zarejestrowanych jest ok. 80-100 tys. związków chemicznych. Jednakże dane na temat toksyczności dostępne są tylko dla kilku tysięcy z nich, a skutki ich działania w różnych kombinacjach badane są w niewielkim stopniu lub wcale. Dziś nie ma już żadnych wątpliwości co do tego, że wszechobecne chemikalia wyrządzają nam wielkie szkody.

Niebezpieczne substancje należą zazwyczaj do jednej z 3 kategorii (chociaż te w dużym stopniu nakładają się na siebie):

• zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby
• zanieczyszczeń przemysłowych 
• zanieczyszczeń organiczno-chemicznych, takich jak farby, uwalniających związki chemiczne do atmosfery

Wszystkie te substancje są źródłem maleńkich cząstek stałych, które rozprzestrzeniają się i są wykrywane w powietrzu, żywności, glebie i wodzie – właściwie niemal wszędzie. Cząstki o średnicy 10 mikrometrów lub mniejszej (PM10) są wdychane do płuc i szybko rozchodzą się po całym organizmie. Im mniejsze (PM5 lub PM2,5), tym łatwiej je wchłaniamy. Znaczna ilość cząstek stałych zostaje w końcu rozprowadzona w całym naszym ciele (i w innych żywych organizmach), co prowadzi do licznych schorzeń, atakujących przede wszystkim płuca, wątrobę, nerki i narządy rozrodcze, a także układ odpornościowy.

Cząstki te mogą wywoływać lub nasilać rozmaite problemy, poczynając od migotania przedsionków (nieregularnej pracy serca), aż po astmę, a nawet zawały. Obecnie szacuje się, że na całym świecie 1 na 6 zgonów spowodowany jest przez zanieczyszczenia powietrza – daje to trzykrotnie więcej przypadków śmierci niż AIDS, gruźlica i malaria razem wzięte i 15 razy więcej niż wynosi liczba wszystkich ofiar wojen i przemocy¹.

O DDT wiemy dziś, że wywołuje u ludzi przedwczesne porody i związaną z nimi śmiertelność niemowląt², PCB powodują (jak udowodniono) uszkodzenia DNA i mutacje genów, które mogą prowadzić do raka³, natomiast dioksyny upośledzają odporność, zaburzają działanie hormonów, modyfikują mechanizmy genetyczne komórek, wywołują schorzenia układu nerwowego i są karcynogenami (czynnikami rakotwórczymi)⁴.

Cukrzyca a zanieczyszczenia powietrza

Zagrożone są nie tylko niemowlęta i małe dzieci. Zanieczyszczenia mogą być również czynnikiem odgrywającym rolę w wielu "chorobach stylu życia" u osób w średnim wieku. Badacze z Washington University w St. Louis śledzili przez średnio 8,5 roku stan zdrowia ponad 1,5 mln amerykańskich weteranów wojennych narażonych na zanieczyszczenia powietrza cząstkami PM2,5 i obliczyli, że mogą one być odpowiedzialne co roku za ok. 3,2 mln przypadków cukrzycy na całym świecie. Ogółem oszacowali oni, że 14% zachorowań jest skutkiem zanieczyszczeń⁵.

Chociaż przez wiele lat naukowcy twierdzili, że nie mają sposobów prawidłowej oceny potencjalnie szkodliwych skutków zatrucia powietrza, nowa technologia i postępy nauki umożliwiły im izolowanie związków chemicznych i cząstek z jego próbek oraz badanie ich interakcji z różnymi układami organizmu, jak również zmian, jakie mogą w nich wywoływać. Dzięki temu w ubiegłym dziesięcioleciu opublikowano wiele nowych badań, opisujących szczegółowo, w jaki sposób zanieczyszczenia mogą być powiązane z szerokim zakresem chorób: od grypy po autyzm.

Zanieczyszczenie powietrza zwiększa ryzyko astmy

Jednym z czołowych naukowców w tej dziedzinie jest dr Stephania Cormier, biochemik i biolog molekularny z Louisiana State University, która bada, w jaki sposób cząstki stałe tworzą szkodliwą klasę związków chemicznych, zwanych trwałymi środowiskowymi wolnymi rodnikami (EPFR), i co oznaczają one dla naszego zdrowia – szczególnie to, czy narażenie na ich wpływ we wczesnym życiu prowadzi do rozwoju chorób układu oddechowego w dorosłości.

Dr Cormier i jej zespół badali schematy występowania astmy w wielkomiejskim obszarze Memphis w Tennessee – stanie o szczególnie częstym występowaniu astmy dziecięcej – i odkryli, że liczba wizyt na oddziałach ratunkowych oraz hospitalizacji z powodu ataków tej choroby wzrosła między rokiem 2005 a 2015 czterokrotnie⁶. Bliższa analiza wykazała konkretne "gorące punkty" geograficzne na obszarze wielkomiejskim.

Zespół dr Cormier doszedł do wniosku, że "pacjenci wysokiego ryzyka byli zgrupowani w ścisłej bliskości obiektów zanieczyszczających powietrze lub narażających na kontakt z zanieczyszczeniami, takimi jak źródła spalin z silników diesla na bardzo uczęszczanych głównych drogach, alergeny w pomieszczeniach oraz inne".

Jedną z takich okolic jest południowo-zachodnie Memphis, które badacze z University of Memphis School of Public Health opisali w oddzielnym badaniu jako "rejon mieszkalny, otoczony przez zakłady przemysłowe spalające paliwa kopalne, produkujące stal, rafinujące surowce i przetwarzające żywność, a także znaczące źródła mobilne, których emisje mogą stanowić ryzyko zagrażające zdrowiu lokalnych mieszkańców".

Dokonując analizy tego obszaru, badacze zebrali 60 różnych lotnych związków organicznych (VOC) i aldehydów, będących kolejnym częstym zanieczyszczeniem pochodzącym ze spalin. 39 z tych substancji znaleźli w ponad 86% próbek powietrza, w przeciętnych stężeniach wyższych niż te, jakie mierzono w wielu strefach przemysłowych w całych Stanach Zjednoczonych. Poza ich związkiem z astmą łączne ryzyko raka w wyniku ekspozycji na 13 znanych karcynogenów w badanych próbkach czterokrotnie przewyższało średnią krajową⁷.

Zanieczyszczenie powietrza a odporność

Zanieczyszczenia powietrza wywierają również wpływ na naszą odporność – tak przynajmniej wynika z rezultatów badań na zwierzętach, które oczywiście nie muszą stosować się do ludzi. Przykładowo dr Cormier i jej zespół stwierdzili, że zwierzęta narażone na działanie EPFR nie mają zdolności zwalczania grypy. Po wstrzyknięciu myszom jej wirusa naukowcy odkryli, że zwierzęta narażone wcześniej na kontakt z EPFR miały znacznie mniejszą zdolność zwalczania infekcji i umarło ich o 20% więcej niż w grupie kontrolnej.

Co więcej, ich układ odpornościowy zachowywał się dziwnie, uruchamiając w organizmie szereg sygnałów, które w istocie wyłączają mechanizmy obronne przeciwko infekcji⁸. Zespół dr Cormier odkrył również, że zanieczyszczenia obniżały zdolność organizmu do detoksykacji.

Dla wielu sceptyków z kręgów przemysłowych, którzy nadal twierdzą, że organizm ludzki łatwo może oczyszczać się z tych chemikaliów, być może najbardziej wstrząsającym dowodem tego, że jest wręcz przeciwnie, będzie badanie przeprowadzone przez naukowców z California Department of Health Services i ich kolegów z University of California w Berkeley⁹.

Na szczęście natura zapewniła nam to, czego nie może dać medycyna konwencjonalna: sposoby usuwania szkodliwych substancji z naszych organizmów

Przeanalizowali oni związek między ekspozycją na pestycydy na obszarach położonych w pobliżu terenów rolniczych a występowaniem zaburzeń ze spektrum autyzmu (ASD), sprawdzając, czy istniały jakieś zależności między długością ciąży u kobiet, ich bliskością wobec stosowanych pestycydów, rodzajem używanych środków i występowaniem autyzmu u dzieci. Badania te ujawniły, że zamieszkiwanie w pobliżu obszarów stosowania pestycydów może sześciokrotnie zwiększać ryzyko ASD.

Największe prawdopodobieństwo istniało podczas pierwszych 2 miesięcy ciąży, a najsilniejsza zależność między ekspozycją na pestycydy a ASD zachodziła w przypadku środków opartych na związkach chloroorganicznych. Rezultaty badania zostały powtórzone przez innych naukowców z University of California w Davis, lecz tym razem najgorszymi winowajcami okazały się związki fosforoorganiczne, zawarte w produktach owado- i chwastobójczych¹⁰.

Te badania, potwierdzone przez podobne prace na całym świecie, zdecydowanie dowodzą, że należy podejmować wszelkie starania, by unikać wszystkich tego typu pestycydów. Dobra wiadomość jest taka, że dysponujemy wieloma sposobami zapobiegania i leczenia ich toksyczności. Oczywiście najlepszą metodą jest unikanie ich, co polega m.in. na wystrzeganiu się żywności i produktów zawierających szkodliwe związki chemiczne, a także na używaniu filtrów do wody.

Zaskoczeniem może być fakt, że przejście na dietę całkowicie organiczną pozwala całkiem szybko wypłukać z organizmu pestycydy pochodzące z żywności. W przypadku zanieczyszczeń powietrza poza maskami i pomysłowymi nowymi filtrami mamy też alternatywne możliwości zapewnienia bezpieczeństwa sobie i swojej rodzinie. Na szczęście w wielu przypadkach natura zapewniła nam to, czego nie może dać medycyna konwencjonalna: sposoby usuwania szkodliwych substancji z naszych organizmów.

Co zrobić w przypadku zatrucia zanieczyszczeniami?

Jeżeli masz poważne problemy zdrowotne z powodu zanieczyszczeń, rozważ poniższe metody.

Przyjmowanie fosfolipidów dożylnie, doustnie lub doodbytniczo za pomocą lewatywy. Te tłuszcze, będące najważniejszymi związkami sygnałowymi w organizmie, są wysoce skuteczne w eliminowaniu toksyn nagromadzonych ze środowiska.

Kontrowersyjny protokół Hubbarda, opracowany przez twórcę scjentologii. Udowodniono, że skutecznie usuwa on zatrucia chemiczne, m.in. wysoce toksyczne stężenia PCB i innych chemikaliów stwierdzone u ratowników po katastrofie World Trade Center¹¹. Protokół ten obejmuje ćwiczenia, długie sesje w saunie (trwające godzinę) i suplementy, szczególnie wysokie dawki (co najmniej 100 mg) niacyny kilka razy w tygodniu, czego należy próbować wyłącznie pod nadzorem wykwalifikowanego i doświadczonego lekarza.

W usunięciu toksyn z przewodu pokarmowego pomoże również przyjmowanie substancji wiążących je chemicznie, takich jak aktywowany węgiel drzewny lub zeolit.

Witaminy - pomoc w walce z zanieczyszczeniami powietrza

Szereg badań naświetlił korzyści płynące z suplementowania zdrowej diety witaminami C, D, E i z grupy B oraz kwasami tłuszczowymi omega-3 w celu przeciwdziałania zdrowotnym skutkom zanieczyszczenia powietrza¹². Szczególnie pożyteczne są suplementy selenu i witamin A, C i E, jak również innych przeciwutleniaczy¹³.

• Witamina A: sugerowana dawka dzienna: 5 tys. j.m.
• Witaminy z grupy B: sugerowana dawka dzienna: B-50 complex według zaleceń na ulotce
• Witamina C: sugerowana dawka dzienna: 1-3 g
• Witamina D: sugerowana dawka dzienna: 4 tys. j.m.
• Witamina E: sugerowana dawka dzienna: 400-600 j.m.
• Selen: sugerowana dawka dzienna: do 200 mcg
• Niezbędne kwasy tłuszczowe omega-3: co najmniej 1 g oleju rybnego, zawierającego 180 mg EPA i 120 mg DHA

Jeżeli niedawno byłeś narażony na jakiekolwiek ze znanych zanieczyszczeń, możesz spróbować przyjmowania 3 soli (wodorowęglanu sodu, wodorowęglanu potasu i węglanu wapnia) lub sproszkowanej witaminy C w wodzie jako podręcznej pierwszej pomocy w celu ograniczenia reakcji.

Jak obniżyć poziom zanieczyszczeń w domu?

• Jedz produkty organiczne¹⁴
• Zdejmuj skórę z tłustych ryb
• Unikaj źródeł domowych pestycydów (np. proszków przeciwpchelnych dla zwierząt, sprajów przeciwpleśniowych, podobnych produktów przeznaczonych do używania w ogrodzie itp.) i nigdy nie stosuj ich w pobliżu dzieci
• Unikaj plastikowych pojemników do przechowywania żywności i butelek na wodę
• Oczyszczaj wodę z kranu z ubocznych produktów dezynfekcji, takich jak chlor, za pomocą dobrego filtra. Dzbanki filtrujące usuwają praktycznie wszystkie metale ciężkie. Czyść je co tydzień i pomyśl o przechowywaniu wody w lodówce, co może spowolnić wzrost bakterii. Możesz też rozważyć zastosowanie filtra odwróconej osmozy z dodatkowym filtrem węglowym, zawierającego półprzepuszczalną membranę, która odseparuje wirusy, pestycydy, pasożyty, chlorki, hormony i węglowodory. Dodatkowy filtr usunie również fenole.
• Gdy wstawisz nowe meble, wietrz dom przez okres do 3 dni, by pozbyć się cząstek zanieczyszczeń
• Po pracach budowlanych z dużym stężeniem lotnych związków organicznych (VOC) przeprowadź "wypiekanie", podgrzewając przestrzeń do 38°C, otwierając okno i włączając system wentylacji na pełną moc. Powtarzaj to przez 2-3 dni. Ten zabieg ma pomóc w szybszym uwolnieniu chemikaliów. W pomieszczeniach o wysokim stężeniu VOC umieść pochłaniacze zawierające krzemian glinu lub zeolit, do których, jak wiadomo, przywierają VOC
• Unikaj kupowania wykładzin podłogowych, które zawierają ok. 100 chemikaliów, m.in. środki grzybobójcze i zapobiegające plamieniu. Wybieraj twarde pokrycia podłogowe, takie jak drewno lub płytki, oraz dywany wykonane z bawełny, wełny lub 100% nylonu
• Maluj farbami o niskiej zawartości VOC lub wodnymi
• Używaj produktów czyszczących, toaletowych i kosmetycznych wyprodukowanych ze składników naturalnych
• Wybieraj szafki i blaty z litego drewna, a jeżeli są wykonane z klejonych materiałów kompozytowych, pokryj wszystkie odkryte powierzchnie wodnym lub niskotoksycznym środkiem uszczelniającym
• Zdejmuj buty, gdy wchodzisz do domu, by uniknąć wnoszenia z zewnątrz pestycydów i innych związków chemicznych
• Zastosuj zrównoważony system wentylacji mechanicznej, taki jak wentylator z odzyskiem ciepła, by w nieprzerwany sposób wpuszczać świeże powietrze z zewnątrz
• Często stosuj systemy detoksykacji, takie jak sauny lub koce na daleką podczerwień, by wypocić toksyny

Jak pozbyć się najczęstszych zanieczyszczeń domowych?

Jeżeli sądzisz, że pozostawanie w domu jest dobrym rozwiązaniem, lepiej przemyśl to jeszcze raz. Liczne badania pokazują, że powietrze w pomieszczeniach jest bardziej zanieczyszczone niż na zewnątrz, nawet w sercu obszarów przemysłowych, takich jak New Jersey, a to głównie z powodu chemikaliów zawartych w materiałach budowlanych, wyposażeniu wnętrz, produktach czyszczących i toaletowych oraz w innych artykułach gospodarstwa domowego, nie wspominając o zanieczyszczeniach w żywności i napojach.

Poniżej przedstawiamy kilka zasadniczych problemów oraz sposoby minimalizowania ryzyka.

Pestycydy w żywności zaburzają pracę mózgu

W 2006 r. badacze z Emory University w stanie Georgia przetestowali próbki porannego i wieczornego moczu dzieci w wieku od 3 do 11 lat, których domy sprawdzono przedtem, by upewnić się, że nie ma w nich pestycydów. W okresie pobierania próbek dzieci przez 3 dni stosowały dietę kontrolną (zwykłą).

Następnie przez 5 dni jadły ekologicznie uprawiane owoce, warzywa i zboża, po czym ponownie na 6 dni przechodziły na dietę kontrolną. Spożycie mięsa i produktów mlecznych pozostawało niezmienione przez cały czas trwania eksperymentu, gdyż zawierają one mniej pestycydów (chloropiryfosu i malationu), które monitorowano w doświadczeniu¹⁵.

Ekspozycja na chloropiryfos powiązana jest z zaburzeniami pracy mózgu i zmniejszoną pamięcią roboczą¹⁶. Jak odkryli badacze z Emory, gdy dzieci spożywały żywność ekologiczną, poziom pestycydów natychmiast spadał, i to bardzo znacząco, i pozostawał niski przez 5 "organicznych" dni.

W innym badaniu naukowcy z University of Washington dokonali oceny ekspozycji na zawarty w żywności pestycyd fosforoorganiczny poprzez monitorowanie dzieci w wieku przedszkolnym. Przez 3 dni przed zebraniem próbek moczu rodzice prowadzili dzienniki żywieniowe, opierając się na informacjach z etykiet, by odróżnić produkty ekologiczne od konwencjonalnych.

Dzieci sklasyfikowano następnie jako stosujące dietę organiczną lub tradycyjną na podstawie analizy wpisów w dziennikach. Odnotowano również użycie pestycydów w każdym domu. Badacze zebrali 24-godzinne próbki moczu małych uczestników na diecie ekologicznej oraz konwencjonalnej i zmierzyli w nich poziom metabolitów fosforoorganicznych. Dzieci z drugiej grupy wykazywały czterokrotnie wyższy ich poziom.

Ogromna różnica poziomu metabolitów pestycydowych sugeruje, że spożywanie ekologicznych owoców, warzyw i soków może szybko obniżyć poziom ekspozycji dzieci z przekraczającego próg bezpieczeństwa do mieszczącego się w zakresie pomijalnego ryzyka¹⁷. Ten sam zespół badaczy porównał także poziomy metabolitów pestycydów u dorosłych i stwierdził, że najniższy poziom występował u osób, które z największą regularnością stosowały produkty z upraw ekologicznych¹⁸.

Wszystkie te badania prowadzą do uspokajającej konkluzji, że gdy tylko przejdziemy na dietę organiczną, poziom chemikaliów w naszym organizmie spadnie bardzo szybko.

Jak unikać pestycydów z żywności?

Jeśli tylko to możliwe, przejdź na dietę całkowicie organiczną.

Zanieczyszczenia i metale ciężkie w rybach są szkodliwe dla kobiet w ciąży i karmiących

Wiele osób rezygnuje ze spożywania owoców morza, ponieważ wyobraża sobie, że są obecnie zatrute w sposób nieodwracalny. Podtrzymując ten strach, rządy Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii, jak również innych państw, na podstawie oceny ryzyka i korzyści apelują do kobiet w ciąży i matek karmiących, by unikały pewnych gatunków ryb oraz tych poławianych w określonych regionach¹⁹.

Badania wykazały jednak, że można obniżyć spożycie najważniejszych zanieczyszczeń w niektórych tłustych rybach, takich jak łosoś lub pstrąg, usuwając po prostu ich skórę przed gotowaniem²⁰.

Jak pozbyć się zaniczyszczeń z ryb?

Zdejmuj skórę z tłustych ryb, zanim je ugotujesz.

Środki zmniejszające palność działają rakotwórczo

Oprócz chemikaliów w żywności i napojach jesteśmy narażeni także na bromowane środki zmniejszające palność (BFR), stosowane do tkanin, gąbek w meblach i wyrobów dla dzieci, izolacji budowlanej, dywanów, pościeli, zasłon, siedzeń i desek rozdzielczych w samochodach, a także do przewodów elektrycznych i wielu urządzeń elektronicznych.

Ponieważ nie są one związane chemicznie z materiałem, lecz dodawane do niego w procesie produkcji albo natryskiwane na gotowe wyroby, zazwyczaj ulatniają się w postaci oparów lub unoszących się w powietrzu cząstek, które często przywierają do powierzchni lub osiadają na nich wraz z kurzem. Tarcie i ciepło wytwarzane podczas normalnego użytkowania wyrobu – np. siedzenie na kanapie podczas oglądania telewizji – przyspiesza ich uwalnianie.

Użycie BFR ogromnie wzrosło w ostatnim ćwierćwieczu w wyniku troski o zapewnienie bezpieczeństwa przeciwpożarowego. Stosuje się do tego celu cały szereg produktów. Najpopularniejsze z nich to zaburzający aktywność enzymów tetrabromobisfenol A (TBBPA), heksabromocyklododekan (HBCD) zmieniający homeostazę tarczycy oraz polibromowane etery difenylowe (PBDE) – związki, które mogą wywoływać raka, zabijać komórki mózgowe i wywierać szkodliwy wpływ na rozwój²⁰.

Jak ograniczyć wpływ środków zmniejszających palność na nasz organizm?

Stosuj naturalną wełnę we wszystkich miękkich meblach, takich jak sofy, oraz w wyposażeniu sypialni, takim jak poduszki i kołdry. Wełna nie wymaga chemicznych środków zmniejszających palność, ponieważ z natury jest wysoce ognioodporna²¹.

Gadżety elektroniczne tworzą elekrtosmog

Elektroniczne gadżety, takie jak czytniki e-booków, komputery, tablety i telefony, zawierają środki zmniejszające palność, ponieważ nagrzewają się podczas używania, a wytwarzane ciepło sprawia, że wydzielają te same lotne związki BFR, jakie stosowane są w meblach. Ponadto odpowiedzialne są za wytwarzanie elektrosmogu.

Jak pozbyć się elektrosmogu?

Często przewietrzaj pomieszczenia, w których używa się takich urządzeń. Mądrą rzeczą jest też całkowite wyłączanie sprzętu elektronicznego w nocy, szczególnie jeżeli znajduje się w sypialni.

Bisfenol A zwiększa ryzyko otyłości

Wiele wysiłków poświęcono poszukiwaniom głównej przyczyny narastającej epidemii otyłości w krajach uprzemysłowionych. Swój udział mają w niej cukier i sztuczne słodziki, ale jeszcze jednym ważnym winowajcą jest związek chemiczny o nazwie bisfenol A (BPA), uwalniający się z plastikowych opakowań żywności, butelek oraz wyściółek puszek, w które pakuje się warzywa, zupy, ryby, napoje i inne produkty.

BPA wywołuje zaburzenia endokrynologiczne (czyli wywierającym wpływ na hormony, takie jak insulina i estrogen), a jego poziom w moczu w badaniach populacyjnych i modelach eksperymentalnych konsekwentnie wiąże się z otyłością²².

Jak zmniejszyć narażenie na działanie Bisfenolu A?

Unikaj gotowych posiłków i paczkowanej żywności, a napoje kupuj wyłącznie w szklanych butelkach. Warto również zrezygnować z plastików oraz dokładnie czytać ulotki wszystkich leków i wszelkie etykiety żywności, które w ostatnich latach stały się bardziej szczegółowe i wyczerpujące. Pij wodę w szklanych butelkach lub filtruj kranówkę.

Chemikalia szkodliwe dla zdrowia w pieluszkach dziecięcych

Istnieją bogate dowody naukowe mówiące o niebezpieczeństwach, jakie niesie ze sobą pestycyd o nazwie glifosat, okryty złą sławą zabójca chwastów¹⁸. Jednakże w 2016 r. poruszenie wywołało pewne francuskie czasopismo, gdy doniesiono w nim, iż dziecięce pieluszki zawierają glifosat, formaldehyd i szereg innych związków chemicznych znanych z działania rakotwórczego oraz innych szkodliwych skutków.

Rząd francuski rozpoczął własne dochodzenie i w styczniu 2019 r. opublikował jego rezultaty, potwierdzając wstępne testy i domagając się od producentów podjęcia kroków w celu wyeliminowania tych toksyn z dziecięcych pieluszek²⁴.

Jak uniknąć chemikaliów z pieluszek?

Wróć do stosowania pieluszek wielorazowych, dopóki sprawa nie zostanie rozwiązana.

Talk w proszku może wywoływać raka płuc

Talk (który zawiera azbest) stosowany jest jako wypełniacz w produkcji papieru, a także plastiku, farb i lakierów, gumy, żywności, leków i wyrobów ceramicznych. Zasypka talkowa dla dzieci również zawiera azbest, mogący zwiększać ryzyko pewnego typu raka płuc, zwanego międzybłoniakiem, jak również raka jajników w późniejszym życiu²⁵.

W produktach dla dorosłych talk używany jest w większości kosmetyków do makijażu, takich jak podkłady, kremy i środki nawilżające, cienie do oczu, róże, tusze do rzęs, szminki, pudry sypkie i w kamieniu oraz dezodoranty.

Jak ograniczyć używanie talku w proszku?

U dzieci zastąp talk mąką kukurydzianą, która jest równie skuteczna. W przypadku dorosłych stosuj alternatywne produkty higieniczne i kosmetyczne.

Zioła, które pomogą oczyścić organizm

Oto najlepsze suplementy, które pomogą Ci zmniejszyć obciążenie toksynami. W mojej praktyce z powodzeniem stosowałem wszystkie z nich.

Ashwagandha ma działanie antyoksydacyjne 

Ashwagandha (Withania somnifera), witania ospała, roślina z rodziny psiankowatych, od tysięcy lat stosowana w medycynie ajurwedyjskiej. Podnosi poziom glutationu, jednego z najsilniejszych przeciwutleniaczy w naszym organizmie. Badanie męskiej płodności wykazało również, że roślina ta hamuje powstawanie wolnych rodników, wywołujących stres oksydacyjny²⁶.

Amla ma działanie przeciwzapalne

Amla, znana również jako agrest indyjski (Phyllanthus emblica officinalis). Badania wykazują, że roślina ta jest potężnym wymiataczem wolnych rodników i środkiem przeciwzapalnym, mającym również własności leczące raka i zapobiegające mu²⁷.

Neem ma działanie przeciwutleniające

Neem, czyli miodla indyjska (Azadirachta indica), również ma, jak wykazano, niezwykle silne działanie przeciwutleniające, a dodatkowo zapobiega uszkodzeniom oksydacyjnym DNA oraz czerwonych krwinek²⁸.

Guduchi stymuluje układ odpornościowy

Guduchi (Tinospora cordifolia), podobnie jak wcześniej wymienione rośliny, ma prawdopodobnie silne działanie modulujące układ immunologiczny²⁹, co skutecznie łagodzi liczne szkodliwe skutki zanieczyszczeń cząstkami stałymi.

Aloes oczyszcza powietrze

Aloes zwyczajny (Aloe vera). Ten sukulent, znany w medycynie ajurwedyjskiej pod nazwą Ghrit kumari, uważany jest za jedną z najlepszych roślin do oczyszczania powietrza, mogącą podobno skutecznie odfiltrować takie związki chemiczne jak formaldehyd i benzen.

Spirulina i Chlorella vulgaris zmniejszają skutki zanieczyszczeń

Obie te algi zmniejszają konsekwencje zanieczyszczeń, ale spirulina, jak udowodniono, ma znacznie silniejsze działanie przeciwutleniające³⁰. Niektóre preparaty są w stanie, jak twierdzą ich producenci, oczyścić organizm zarówno z metali ciężkich, jak i składników plastiku, takich jak bisfenol A, w ciągu zaledwie 6 miesięcy.