Helena Rubinstein, nazywana królową urody, być może nie zbudowałaby swojego kosmetycznego imperium, gdyby nie podarowany jej przez matkę słoiczek kremu nawilżającego. Pomógł jej również silny charakter: jako młoda dziewczyna opuściła rodzinny dom na krakowskim Kazimierzu, by uniknąć ukartowanego przez rodzinę małżeństwa.
W końcu dotarła do Ameryki, ale wcześniej zatrzymała się na dłużej w Australii, gdzie brat jej matki prowadził wraz z żoną sklep. Na antypodach jej nieskazitelna, mleczna cera, o jakiej marzyła każda Australijka, rozsławiła przywieziony z Polski krem.
Helena dostrzegła swoją szansę i przystąpiła, nie bez przeszkód, do wytwarzania na jego bazie własnego specyfiku. W końcu odniosła sukces, który częściowo był zasługą jej zdolności marketingowych, bo – jak sama twierdziła – sprzedawała kobietom "marzenie o pięknie". Dzięki rozwojowi kosmetologii piękna cera nie jest dzisiaj marzeniem, tylko wyborem – każda kobieta może ją mieć, jeśli zacznie używać odpowiednich kremów1.
Krem na dzień i na noc - czym się różnią?
Ogromne znaczenie ma to, by krem był dostosowany do rytmu biologicznego skóry – jednej z najważniejszych barier, jakie chronią nas przed szkodliwym wpływem środowiska. Dlatego istnieją kremy na dzień i na noc.
Różnią się one nie tylko składem, ale także konsystencją, która odgrywa olbrzymią rolę we wchłanianiu składników odżywczych. Mają też różne zadania do wykonania. Dlatego rano nie powinno się nakładać kremów przeznaczonych do nocnej pielęgnacji, a wieczorem – do dziennej. Jeśli złamiemy tę zasadę, nie uzyskamy obiecanego przez producenta efektu, a nawet możemy przyczynić się do pogorszenia stanu cery, np. pojawienia się zaskórników.
Krem na noc najlepiej nałożyć na twarz około 22.00, a krem na dzień – 30 minut przed wykonaniem makijażu
W ciągu dnia skóra twarzy jest wystawiona na działanie wielu czynników drażniących, takich jak promieniowanie UV, zanieczyszczone bądź suche powietrze, np. w klimatyzowanych pomieszczeniach, czy smog. Dlatego pod koniec dnia wygląda ona gorzej niż rano, staje się szorstka wskutek gromadzenia się na niej złuszczonych komórek naskórka. Zaczyna się także świecić, co jest wynikiem działania mechanizmów obronnych, w tym wytwarzania większej ilości łoju (sebum), chroniącego ją przed zanieczyszczeniami i parowaniem wody.
Gdy śpimy, w skórze zachodzą procesy naprawcze. Już około godziny 18 powoli zwiększa się w niej mikrokrążenie, czyli przepływ krwi przez naczynia włosowate. Następnie komórki skóry i naskórka zaczynają się intensywnie dzielić, a do układu krwionośnego trafiają nagromadzone w nich za dnia toksyny.
Dopiero około trzeciej nad ranem rozpoczyna się wchłanianie składników odżywczych z nałożonego przed snem kremu i następuje regeneracja struktur skóry. O poranku procesy te ulegają wyhamowaniu, a nasza lekko zaróżowiona, odświeżona i wypoczęta cera jest gotowa do stawienia czoła wyzwaniu, jakim jest dla niej każdy kolejny dzień2.
Jak wybrać odpowiedni krem do twarzy?
Z przeprowadzonych w zeszłym roku badań dotyczących kosmetycznych preferencji Polek wynika, że aż 92% mieszkanek naszego kraju uznaje nakładanie kremu za podstawę codziennej pielęgnacji twarzy, a 62% stosuje dwa kremy – na dzień i na noc. Po inne kosmetyki, takie jak serum, maseczki, oleje czy toniki, Polki sięgają o wiele rzadziej3.
Każdy krem jest emulsją wodno-tłuszczową, do której dodaje się w procesie produkcji składniki aktywne o działaniu odżywczym, regenerującym lub zabezpieczającym skórę przed szkodliwym wpływem środowiska zewnętrznego. Klasyczny podział na kremy nawilżające, półtłuste i tłuste odzwierciedla proporcje pomiędzy wodą a tłuszczami.
Jak wiadomo, istnieją kremy przeznaczone do cery suchej, normalnej, tłustej i mieszanej, dlatego warto zacząć od ustalenia, jaką mamy cerę, a następnie wybrać odpowiednie dwa kremy – jeden na dzień, a drugi na noc.
Kremy na dzień, których podstawową funkcją jest ochrona skóry twarzy przed zanieczyszczeniami, smogiem, przesuszeniem, zimnem i słońcem, mają lekką konsystencję i szybko się wchłaniają, nie pozostawiają tłustego filmu na skórze i nie zatykają porów. Najczęściej są to kremy nawilżające, w których woda stanowi 70–80% składu. Bywa ona zastępowana hydrolatem, czyli destylatem ziołowym zawierającym rozpuszczalne w wodzie składniki roślinne i olejki eteryczne.
Kremy na noc działają natłuszczająco, a ich zadanie polega na dostarczeniu skórze jak największej ilości składników odżywczych i wspomaganiu jej regeneracji. Nałożone wieczorem stopniowo wchłaniają się przez całą noc4.
Najważniejsze składniki kremów do twarzy
Kolagen nadaje elastyczności skórze twarzy
Kolagen to białko będące podstawowym budulcem skóry. Jego wytwarzanie zaczyna się zmniejszać już u osób dwudziestoletnich – w miarę upływu czasu skóra wiotczeje i ulega przesuszeniu, czego skutkiem są zmarszczki. Dzieje się tak, ponieważ to właśnie kolagen tworzy jej rusztowanie, zapewnia sprężystość i elastyczność. Ponadto zawdzięczamy mu odpowiednie nawilżenie skóry, ponieważ pomiędzy jego włóknami jest zatrzymywana woda4.
Alantoina wygładza skórę twarzy
Alantoina jest pochodną kwasu moczowego, którą można pozyskać z roślin, m.in. żywokostu lekarskiego, soi i miodunki plamistej. Do produkcji kremów z reguły wykorzystuje się alantoinę pozyskiwaną w laboratoriach. Wyciągi z jej roślinnych źródeł częściej występują w kremach ekologicznych. Alantoina łagodzi podrażnienia, działa przeciwzapalnie i przyspiesza gojenie się ran oraz wygładza skórę. Wspomaga także jej regenerację, pobudzając podziały komórek skóry4.
Filtry chronią skórę przed promieniowaniem
Filtry UVA i UVB powinny znaleźć się w każdym kremie na dzień. Promieniowanie słoneczne oddziałuje niekorzystnie na skórę, przyspieszając jej starzenie się, niezależnie od pory roku. Pod wpływem promieni UV dochodzi bowiem w skórze do wytwarzania nadmiaru wolnych rodników tlenowych, które uszkadzają komórki.
Prowadzi to do upośledzenia ich funkcji, a nawet je niszczy. Promieniowanie przyczynia się również do powstawania nowotworów. Ponadto uszkadza fibroblasty, komórki odpowiedzialne za wytwarzanie kolagenu. Paradoksalnie zimą słońce może nam dużo bardziej zaszkodzić niż latem, ponieważ jego promienie odbijają się od śniegu i ponownie padają na twarz4.
Antyoksydanty przeciwdziałają starzeniu się skóry twarzy
Antyoksydanty, takie jak witaminy A, C i E, koenzym Q10, resweratrol i zielona herbata, chronią skórę przed niszczącym działaniem aktywnych form tlenu, czyli wolnych rodników tlenowych, których zwiększone wytwarzanie w skórze jest związane z przenikaniem do jej głębszych warstw zanieczyszczeń z powietrza, oparów chemicznych czy dymu papierosowego. Wolne rodniki odpowiadają m.in. za szybsze starzenie się skóry4.
Skwalen zapobiega przesuszeniu skóry
Skwalen jest naturalnym składnikiem sebum, tworzącym ochronną warstwę lipidową na skórze. Zapobiega jej przesuszeniu i powstawaniu zmarszczek, działa ujędrniająco i chroni przed szkodliwym wpływem środowiska, łagodzi podrażnienia i wspomaga odnowę naskórka.
W kosmetykach coraz częściej znajduje zastosowanie skwalan, który powstaje ze skwalenu, ale jest bardziej trwały i nie rozpada się pod wpływem tlenu atmosferycznego czy promieniowania UV. Dlatego jest używany do produkcji kremów i balsamów. Wykazuje on takie samo działanie jak skwalen4.
Kwas hialuronowy ujędrnia skórę twarzy
Kwas hialuronowy to naturalnie występujący w naszym ciele polisacharyd, wiążący wodę w głębokich warstwach skóry, co zapobiega jej przesuszeniu. Wspomaga także wytwarzanie włókien kolagenowych i elastynowych, które stanowią szkielet skóry i odpowiadają za jej elastyczność, sprężystość oraz jędrność. Kwas hialuronowy wspiera ponadto proces regeneracji skóry, a tym samym opóźnia jej starzenie się i zapobiega powstawaniu zmarszczek4.
Witaminy niezbędne w kremach do twarzy
Do prawidłowego funkcjonowania skóry są niezbędne witaminy:
- witamina E zapobiega podrażnieniom i powstawaniu zmarszczek, chroni skórę przed promieniowaniem UV oraz wspomaga leczenie trądziku i łuszczycy;
- witamina A przeciwdziała nadmiernemu rogowaceniu naskórka i przesuszeniu skóry, a także przyspiesza jej regenerację, zapobiega powstawaniu zaskórników i zmniejsza przebarwienia. Łagodzi również podrażnienia wywołane odmrożeniami lub poparzeniami słonecznymi, wygładza cerę, zmniejsza widoczność zmarszczek i zapobiega ich powstawaniu;
- witamina C jest niezbędna do wytwarzania kolagenu, wzmacnia także ściany naczyń krwionośnych i zapobiega ich pękaniu, działa ponadto przeciwzapalnie oraz wyrównuje koloryt skóry4.
Ceramidy przecwidziałają rogowaceniu naskórka
Ceramidy pełnią funkcję spoiwa pomiędzy komórkami naskórka i przeciwdziałają jego rogowaceniu. Zapobiegają parowaniu wody z powierzchni skóry, wygładzają jej powierzchnię i ułatwiają przenikanie do jej głębszych warstw substancji odżywczych z kremów4.
Pantenol zmniejsza zaczerwienienie skóry
Pantenol jest prekursorem witaminy B5. Łagodzi podrażnienia, zmniejsza zaczerwienienia skóry, łagodzi stany zapalne i przeciwdziała drobnym urazom, zapobiega przesuszeniu się skóry oraz pobudza jej regenerację4.
Wyciągi roślinne w kremach do twarzy
Wyciągi roślinne odpowiadają za specyficzne właściwości każdego z kremów.
- Aloes zwiększa wytwarzanie kwasu hialuronowego, kolagenu i elastyny, zapobiega przesuszeniu skóry i nadmiernemu rogowaceniu naskórka, łagodzi podrażnienia, wzmacnia ścianki podskórnych naczyń włosowatych, co chroni przed powstawaniem pajączków
- Ekstrakt z kwiatów nagietka działa bakteriobójczo i grzybobójczo, łagodzi podrażnienia, zapobiega powstawaniu zaskórników i krost, przeciwdziała nadmiernemu łuszczeniu się skóry i niszczy wolne rodniki tlenowe
- Lukrecja niszczy wolne rodniki tlenowe, zapobiega starzeniu się skóry wskutek jej przesuszenia, łagodzi stany zapalne i podrażnienia, reguluje wydzielanie serum, poprawia ukrwienie i wyrównuje koloryt cery oraz rozjaśnia piegi
- Arnika i miłorząb japoński zmniejszają obrzęki i wzmacniają naczynia krwionośne
- Oczar wirginijski pomaga zwalczać zaskórniki i działa przeciwzapalnie
- Żeń-szeń pobudza regenerację skóry
- Rumianek działa przeciwzapalnie i łagodzi podrażnienia
- Zielona herbata nawilża, reguluje wytwarzanie sebum i wygładza skórę
- Skrzyp polny wzmacnia naczynia krwionośne, co zapobiega powstawaniu pajączków4
Oleje nawilżają skórę twarzy
Oleje pomagają utrzymać prawidłowe nawilżenie skóry, ponieważ zmniejszają parowanie wody z jej powierzchni. Dostarczają one również cennych składników odżywczych, w tym niezbędnych kwasów tłuszczowych, witamin i mikroelementów.
- Olej arganowy wygładza skórę, łagodzi stany zapalne i chroni przed szkodliwym wpływem środowiska
- Olej z orzechów makadamia ujędrnia i przyspiesza regenerację skóry, łagodzi objawy trądziku
- Olej z wiesiołka i olej z jojoby regulują pracę gruczołów łojowych
- Olej z pestek winogron pomaga pozbyć się zaskórników
- Olej z drzewa herbacianego działa przeciwbakteryjnie, przeciwgrzybiczo i łagodzi podrażnienia
- Olej różany wygładza zmarszczki i przyspiesza regenerację skóry
- Olej z awokado wygładza skórę i poprawia jej elastyczność oraz działa antyalergicznie
- Olej konopny łagodzi stany zapalne, zabezpiecza przed zanieczyszczeniami z powietrza, poprawia koloryt, ukrwienie i elastyczność skóry oraz zapobiega powstawaniu zmarszczek4
Pigmenty na niedoskonałości
Pigmenty są dodawane do kremów po to, aby wyrównać koloryt skóry i ukryć jej niedoskonałości, np. zielony pigment maskuje zaczerwienienia i popękane naczynka. Z kolei do kremów typu BB (ang. beauty balm – krem na niedoskonałości) dodaje się pigmenty kryjące, takie same jak do podkładów – konsystencja kremu BB jest lżejsza niż fluidu i daje wrażenie naturalnego koloru skóry4.
Krem z masłem shea dla alergików
Coraz bardziej docenianym składnikiem kremów do skóry suchej i wrażliwej jest masło shea, które ma właściwości odżywcze, kojące i regenerujące. Pozyskuje się je z orzechów drzewa masłosz Parka, nazywanego masłowym. Rośnie ono dziko w Afryce, gdzie uchodzi za święte.
Do wytwarzania kosmetyków używa się najczęściej nierafinowanego masła shea. Dzięki dużej zawartości witamin A i C uodpornia ono cerę na zmienne warunki atmosferyczne, odmładza ją i uelastycznia, a także chroni, niestety w niewielkim stopniu (SPF 3–4), przed promieniowaniem ultrafioletowym.
Ze względu na małą zawartość białek, które indukują reakcję immunologiczną określaną jako uczulenie, jest bezpieczne dla alergików. Potwierdzają to badania laboratoryjne przeprowadzone w 2010 r. przez naukowców z Mount Sinai School of Medicine w Nowym Jorku, które wykazały, że immunoglobuliny E (IgE), wytwarzane przez organizm w odpowiedzi na pojawienie się czynnika powodującego pobudzenie układu immunologicznego i wywołujące gwałtowną reakcję alergiczną (wskutek wiązania się z określonymi białkami), nie identyfikowały białek z masła shea5.
W podsumowaniu eksperymentu, zamieszczonym w "Journal of Allergy and Clinical Immunology", naukowcy napisali, że w badaniach z zastosowaniem m.in. testu ELSA nie wykryli w ekstraktach z orzechów masłowca i masła shea żadnych wiązań przeciwciał IgA z białkami rozpuszczalnymi w wodzie i wodnych roztworach soli, co wskazuje na minimalne występowanie białka w dostępnych na rynku produktach z masłem shea6.
- https://wielkahistoria.pl/poczatki-kariery-heleny-rubinstein-jedna-z-najbogatszych-kobiet-wszechczasow-urodzila-sie-w-polsce/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4926335/
- https://wirtualnekosmetyki.pl/-badania-rynkowe/nivea-przebadala-postawy-i-zwyczaje-pielegnacyjne-25-tys.-kobiet-na-calym-swiecie.-jak-wypadly-polki-przeczytajcie-koniecznie!
- https://www.webmd.com/beauty
- https://www.allergicliving.com/2010/12/23/shea-butter-likely-safe/
- https://www.jacionline.org/article/S0091-6749(10)01636-2/fulltext